به گزارش ایسنا، سعید رضا جندقیان در نشست خبری که صبح امروز به مناسبت روز دهیاری‌ها و شهرداری‌ها با حضور خبرنگاران برگزار شد با اشاره به عملکرد دهیاری‌ها و اقدامات انجام شده، گفت: شکل گیری نهادهای دهیاری در مناطق روستایی نقطه عطف و سرآغازی برای واگذاری امور محلی به خود مردم بود. این قانون در سال 1377 به تصویب مجلس رسید و سال 82 اجرای آن توسط وزارت کشور آغاز شد که از سال 82 تا کنون منشأ تحولات و اقدامات ارزشمندی بوده است و 14 تیر در تقویم رسمی کشور به عنوان روز شهرداری‌ها و دهیاری‌ها نامگذاری شده است.
وی ادامه داد: در تقسیم بندی سلسله مراتب سکونتگاهی اگر روستاها را کوچکترین واحد و شهرهای کلان را بزرگترین واحد بدانیم باید مشخص شود که روستاها در توسعه اقتصاد کشور چه نقشی دارند. بسیاری از کارشناسان در توسعه روستایی، نقش روستاها در تولید ناخالص ملی را درک نکرده‌اند.
معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور اضافه کرد: دهه‌های اول انقلاب بسیاری از ساختارهای سکونتگاهی را به روستاها بردیم اما وقتی فرآیند را بررسی کردیم به ازای هر پنج سال 700 نفر از جمعیت روستایی کاهش یافته که دلیل آن به بنیان‌های اقتصادی روستا و شهر بر می‌گردد. زیرا نتوانستیم بنیان‌های اقتصادی را برای معیشت زندگی روستایی تقویت کنیم.
وی با بیان اینکه در حال حاضر معیشت غالب روستاییان از کشاورزی است، گفت: بر اساس آمارهایی که از طرف سازمان آمار اعلام می‌شود 10 درصد از درآمدهای تولید ناخالص ملی شامل درآمدهای ناخالص روستایی است؛ اما بنا بر دلایلی این عدد در کشور ما کمتر است زیرا بسیاری از محصولات روستایی در حال حاضر نیز در حاشیه شهرها تولید می‌شود همچنین بسیاری از محصولات تولید شده محصولات عشایری است که جزو محصولات کشاورزی به حساب نمی‌آید.
دریافت مجوز تاسیس دهیاری و استقرار آن در بیش از 36 هزار روستا
جندقیان با اشاره به اینکه 28 دستگاه متولی امور توسعه روستایی در کشور هستند، گفت: از مجموع 38 هزار روستا در کشور 36 هزار و 844 روستا مجوز تاسیس دهیاری گرفته‌اند و دهیاری در آنجا مستقر شده است که این دهیاری‌ها به عنوان بازوی اجرایی در روستاها هستند.
افزایش 15 درصدی سهم اعتبار دهیاری‌ها
وی ادامه داد: از سال 82 تا پایان سال 96، 15 هزار و 580 میلیارد تومان اعتبار بین دهیاری‌های کشور توزیع شده است که از این مبلغ 12 هزار و 500 میلیارد تومان در دولت یازدهم و یکساله دولت دوازدهم و 3025 میلیارد تومان از سال 82 تا آغاز دولت یازدهم اختصاص داده شده است. زیرا سهم اعتباری دهیاری‌ها در سنوات گذشته بر اساس قوانین جاری کشور از 20 درصد به 35 درصد افزایش یافته است.
معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور اضافه کرد: یکی از دلایل اصلی که باعث شد در پنج ساله گذشته شاهد افزایش چشمگیر اعتبار دهیاری‌ها باشیم تغییر قانون تجمیع عوارض به قانون مالیات بر ارزش افزوده بود. البته ما معتقدیم صرفا با توزیع اعتبارات توسعه روستایی اتفاق نخواهد افتاد.
به گفته وی، علی رغم اینکه آب و برق و راه و زیرساخت به مناطق روستایی بردیم اما همچنان جذابیتی برای روستایی برای ماندن در روستا ندارد زیرا به بحث‌های اقتصادی و کارآفرینی توجهی نکرده‌ایم.
انتشار جلد اول کتاب کارآفرینان برتر روستایی
جندقیان در ادامه صحبت‌هایش به اقدامات انجام شده توسط معاونت دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور اشاره کرد و گفت: در سال گذشته جلد اول کتاب کارآفرینان برتر روستایی را منتشر کردیم که هدف ما ترویج و نشر ایده‌های کارآفرینی در روستا بود. به عبارت دیگر در گام اول با همکاری استانداری‌ها طرح‌های خلاقانه هر استان را شناسایی کردیم و 1109 طرح کارآفرینی که در کشور به نتیجه رسیده بود احصا و بانک اطلاعاتی آنها را تکمیل کردیم که برای دسترسی عموم مردم در سایت سازمان شهرداری‌ها قرار دادیم.
وی در ادامه گفت: از بین این طرح‌ها 53 طرح را انتخاب و در قالب کتاب به طور مفصل توضیحاتی درباره زندگی کارآفرین، مشکلات و موانع آنها روایت کردیم. امسال نیز قصد داریم این کار را انجام دهیم و به همین منظور در سال جاری 1300 طرح کارآفرین را شناسایی کردیم و قصد نگارش جلد دوم کتاب را داریم.
معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور اظهار کرد: به استانداری‌های هر استان اعلام کردیم که دو شهرستان محروم را به ما معرفی کنند تا بتوانیم ایده‌های موفق و تجربه‌های موفق را با توجه به قابلیت‌های منطقه در قالب کارگاه‌های آموزشی بیان کنیم. زیرا می‌خواهیم به سهم خود در تقویت بنیه اقتصادی کشور از ظرفیت خود استفاده کرده و نقش خود را ایفا کنیم و معتقدیم اگر قرار است اتفاقی بیفتد مهمترین عامل تشویق و ترغیب سرمایه گذاران، جوانان و کارآفرینان توسط شوراها و دهیاری‌ها است.
در حال تهیه سند توسعه مناطق محروم کشور هستیم
وی به اقدام مشترک معاونت دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور با وزارت کشور نیز اشاره کرد و گفت: کار مشترکی را با وزارت کشور آغاز کردیم و در حال تهیه سند توسعه مناطق محروم با بهره گیری از ظرفیت‌های علمی و دانشگاهی برای 31 شهرستان محروم کشور هستیم. در حقیقت بر اساس شاخص‌های محرومیت، شهرستان‌های محروم شناسایی می‌شوند. یعنی مطالعه تمام شمولی از ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی منطقه خواهیم داشت و بر اساس پتانسیل‌های منطقه و با توجه به اسناد بالادستی این سند را تهیه خواهیم کرد که مبنای تصمیمات آتی کشور خواهد شد.
جندقیان در ادامه تصریح کرد: متاسفانه هماهنگی بین دستگاه‌های متولی این امور برای توسعه روستایی نداریم و این سند می‌تواند جایگاه دستگاه‌های ذی‌مدخل در توسعه روستایی را مشخص کند و همچنین می‌تواند محورهای توسعه را نیز صریحا مشخص کند. ضمن اینکه این سند صرفا یک سند کتابخانه‌ای نیست.
وی با اشاره به اینکه در کل کشور 62 هزار آبادی داریم که از این تعداد 38 هزار مورد روستا است، اظهار کرد: از این 38 هزار روستا حدود 36 هزار روستا دهیاری دارند که در این دهیاری‌ها حدود 2500 دهیار زن فعال هستند. بنابراین حضور زنان نسبت به دوره‌های قبل در دهیاری‌ها رشد چشمگیری داشته است.
خراسان رضوی دارای بیشترین دهیار زن است
معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور اظهار کرد: استان‌های خراسان رضوی، مازندران، سیستان و بلوچستان، گیلان به ترتیب دارای بیشترین تعداد دهیار زن هستند و به طور کل از 119 هزار نفر عضو شوراهای روستایی 3547 نفر را زنان تشکیل می‌دهند.
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به نقشه جمعیتی کشور گفت: در سال 59 جمعیت شهری بیش از جمعیت روستایی است و سال‌های بعد جمعیت روستایی کمتر نیز شد و کم شدن جمعیت روستایی به دلایلی چون ضعف در اقتصاد بنیانی روستایی، فرار مغزها، افزایش سطح تکنولوژی در شهرها و حضور مراکز اندیشه ورز در عرصه‌های شهری بوده است و اینکه انتظار داشته باشیم جمعیت روستایی پس از اقدامات انجام شده در روستاها بازگردند انتظار درستی نیست؛ زیرا این اقدام یک فرآیند طولانی مدت است و ما باید بهره وری را در روستا بالا ببریم.
انعقاد تفاهم‌نامه با پست بانک جهت ارائه تسهیلات به دهیاری‌های کارآفرین
جندقیان در بخشی از صحبت‌هایش به تفاهم‌نامه‌ای که سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها با پست بانک منعقد کرده است اشاره کرد و گفت: تفاهم‌نامه‌ای با پست بانک به منظور ارائه تسهیلات به دهیاری‌های کارآفرین منعقد کرده‌ایم تا به این منظور کارآفرینان شناسایی شوند و در روستاها اشتغال ایجاد شود.
برنامه ریزی برای تبدیل 4000 مدرسه متروکه به دهسرا
جندقیان ادامه داد: 4000 مدرسه متروکه در کشور احصا کردیم و دیدیم که در این مدارس بنا به دلایلی خالی از دانش آموزند. به همین دلیل از آموزش و پرورش درخواست کردیم که این مدارس را در اختیار ما قرار دهند تا بتوانیم آنها را به دهسرا تبدیل کنیم. به عبارت دیگر دهسرا همان فرهنگسرا در شهر است که در آنجا می‌توانیم به برگزاری کلاس‌های مختلفی از جمله کلاس‌های ورزشی، مشاوره و یا فضایی برای اشتغال زایی بانوان بپردازیم. همچنین قصد داریم پنج میلیون واحد روستایی در کشور بیمه شوند و تفاهم‌نامه آن را با بنیاد برکت آماده کرده‌ایم و در حال حاضر در حال زمینه سازی این اقدام هستیم.
به گفته وی، برای اولین بار بودجه‌ای را برای آموزش دهیاران اختصاص دادیم که رقمی معادل شش میلیارد و 200 میلیون تومان است که به هر استان متناسب با جمعیت روستایی آن مبلغی برای آموزش دهیاران توزیع می‌شود.
معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور اضافه کرد: سه استان آذربایجان شرقی، لرستان، کرمان را به عنوان پایلوت قرار دادیم و در 460 روستا محورهای توسعه را پیدا کرده‌ایم و پس از دسته بندی این محورهای توسعه به مراجع مربوطه و به وزرای مربوطه نامه داده‌ایم که این روستاها می‌توانند در چه عرصه‌هایی فعال باشند.
جندقیان با اشاره به اینکه برای اینکه توسعه روستایی اتفاق بیفتد لازم است پایه‌های اقتصادی و معیشت روستاییان را تقویت کنیم، گفت: برای بررسی عملکرد دهیاری‌ها قراردادی با یکی از دانشگاه‌ها منعقد کردیم و از دانشگاه خواستیم که نهال دهیاری ما را ارزیابی کند تا بدانیم آیا دهیاری‌های ما موفق بوده‌اند یا خیر که نتایج آن را اعلام خواهیم کرد.
وی در پایان صحبت‌هایش افزود: اگر پنج درصد در مصرف منابع آب صرفه جویی یا مدیریت کنیم حدود سالانه 500 هزار هکتار زمین آماده کشت خواهیم داشت که با تنش آبی مواجه نخواهند بود که در راستای آن نیز شغل ایجاد می‌شود.
