سرویس سیاست مشرق - روزانه میتوان از لابهلای گزارشها و عناوین خبری رسانههای مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابلتوجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که میتواند برای مخاطبین قابلاستفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژههای مشرق" نکات و تأملات قابلاستخراج از رسانهها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژههای مشرق» همراه شوید.
*******
** معرکه رقص راه انداختهاند تا مردم مرگ برجام را نبینند
روزنامه اعتماد در گزارشی با عنوان «بی راهه صدا و سیما» به مستند پخش شده از سوی صدا و سیما با عنوان «بیراهه» پرداخت و واکنشهای افرادی همچون «حسام الدین آشنا»، «محمود صادقی»، «مصطفی تاجزاده»، «عبدالله رمضان زاده» را منتشر کرد.
در بخشی از گزارش روزنامه اعتماد آمده است:
«"مائده هژبری" نوجوان 17 سالهای است که تا عصر جمعه فقط یک چهره سرشناس اینستاگرامی بود اما امروز کمتر کسی است که نام او را نشنیده باشد. شامگاه جمعه شبکه اول صداوسیما با همکاری معاونت اجتماعی نیروی انتظامی مستندی با عنوان «بیراهه» روی آنتن فرستاد؛ مستندی که روایت برخورد انتظامی- اجتماعی با پدیده «سلبریتیهای اینستاگرامی» بود. در این مستند دختران و پسران جوانی که هریک به دلیلی اقدام به انتشار تصاویر از خودشان یا فیلم رقص مقابل دوربین و... کرده بودند، در مقابل دوربین حاضر شدند. «بیراهه» دقایقی را به پخش اظهارات افراد دستگیر شده اختصاص داد که بخشی از این اظهارات حاشیهساز شد.»
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت:
«در روزهایی که کشور بیش از گذشته به آرامش نیاز دارد صداوسیما با پخش این مستند پرسشهایی جدی درباره عملکرد این نهاد ایجاد کرده است. مردم انتظار دیگری از صداوسیما درراستای شفافیت دارند. مردم انتظار دارند صداوسیما به جای پخش اعترافات یک نوجوان 17 ساله، اعترافات تلویزیونی مفسدین اقتصادی و اختلاسگرانی را پخش کند که ضمن دستبرد به بیتالمال، به اعتماد عمومی لطمه زدهاند. امروز کشور با مسائل بزرگتری نسبت به شاخهای اینستاگرامی دستوپنجه نرم میکند. آیا مسوولان صداوسیما حقایق را خواهند دید یا همچنان میخواهند به «بیراهه» بروند؟».
گفتنی است مستند «بیراهه» که از رسانه ملی با همکاری معاونت اجتماعی نیروی انتظامی روی آنتن شبکه یک تلویزیون میرود، در یکی از قسمتها به سراغ افرادی رفت که کلیپهای رقص نیمهعریان خود را بهراحتی در فضای مجازی به نمایش گذاشته و حتی از این طریق کسب درآمد میکردند. این قسمت با واکنش گسترده در فضای مجازی مواجه شد.
روزنامههای اصلاح طلب همصدا با رسانههای اپوزیسیون، به صدا و سیما حمله کرده و این موضوع را به تیتر اصلی روزنامههای خود تبدیل کردند.
یکی از فعالین رسانهای در واکنش به این مسئله نوشت: «سیما در نحوه نشان دادن رقاصه مزبور و مظلومسازی درست عمل نکرد و برنامه تا حد زیادی نقض غرض شد؛ اما میگویید: مملکت اینهمه مشکل دارد، همه مشکل صفحه اینستای این رقاصه است؟ نه نیست؛ اما بخشی از مشکل که هست! میفرمایید: چرا بهجای گرفتن اختلاسگرها و دزدان بیتالمال، این دختر را گرفتهاند؟ اگر هرچیز سر جای خودش باشد، هم باید دزدان مال را بگیرند و هم دزدان حیا و اخلاق را...باز هم میگویم من با این سبک پخش کردن اعترافات دختر رقاصه مزبور موافق نیستم اما اینکه از آنطرف بام بیفتیم و کار به کوچک شمردن ترویج خلاف و بیحیایی و بیبندوباری و فعالیتهای ضدفرهنگی و غیراخلاقی کشیده شود و همیشه هم یک جمله کلیشهای نخنما شده داشته باشیم که «برید جلوی خلافهای اقتصادی را بگیرید»، در خوشبینانهترین حالت نشانه بیتوجهی به آموزههای دینی و دستورات و تعالیم اهل بیت "علیهمالسلام" و جوزدگی و پیروی بیتأمل از فضاسازی محیط مجازی است».
یکی دیگر از فعالین فضای مجازی نوشت: «تجاهر به جرم و آشکارسازی آن نهتنها از فساد کمتر نیست بلکه آسیبهایی بزرگتر از فساد برای آن متصور است. برخی در اشاره به دستگیری این افراد از این میگویند که بروید فاسدان و رانتخواران را بگیرید نه یک دختر تنهای رقصنده را! این حرف عوامانه اما در حالیست که نظام اسلامی هم بابک زنجانی و امیرمنصور آریا و شهرام جزایری را دستگیر میکند، هم دختران مکشّفه موسوم به دختران خیابان انقلاب را و هم متجاهرین به رقص را».
یکی از فعالین رسانهای درخصوص نوع مواجهه اصلاح طلبان و جنجال رسانهای این طیف درخصوص این موضوع نوشت: «سرگرم سازی، شگرد افراطیون برای پوشاندن ناکارآمدی و یا خیانتها از چشم مردم است... با جنجال ویدئوی رقص دختر 17 ساله، خسارت رقصیدن با گرگهای غربی را پنهان میکنند. آیا باز هم خبری هست؟!».
اکنون زنگ حساب دولت است؛ اما روزنامههای اصلاح طلب، یکروز بازگشت یکی از بازیگران فاسد و فراری سینمای طاغوت را تیتر میکنند و روز دیگر حاشیههای رقص دختر 17 ساله. هدف اصلی به حاشیه بردن مشکلات معیشتی مردم و به حاشیه رفتن مرگ برجام و ندیدن بدعهدیهای امریکا و اروپا و در نهایت انحراف افکار عمومی از مطالبه گری از دولت است.
** ساختار هزینههای دولت، به غایت ناکارآمد است
روزنامه ایران در یادداشتی به قلم «فرشاد مؤمنی» نوشت:
«با توجه به ویژگیهای کلی ساختار کنونی اقتصاد ایران، هر نوع تحریک انگیزههای سوداگرانه میتواند بسرعت آشفتگیها را به بحران تبدیل سازد و بازار ثانویه ارز از طریق تشدید مارپیچ سهگانه خلق رانت، گسترش و تعمیق فساد و افزایش چشمگیر نابرابریهای ناموجه از طریق تعامل مخربی که میان نرخ رسمی ارز و نرخ بازار ثانویه پدید میآورد بحرانساز خواهد بود...اما واقعیت آن است که حتی در صورت کنترل فعالیتهای سوداگرانه ارزی مسأله در کوتاه مدت قابل حل و فصل نخواهد بود مگر آنکه دولت محترم به شکل اصولی فکری برای ساختار به غایت ناکارآمد هزینههای دولت و فکری برای مناسبات غیرتوسعهای و ضدتوسعهای مربوط به واردات رسمی و قاچاق کند».
براساس آمارهای منتشر شده، در سال گذشته، بیش از 98 درصد پرداختیها، مربوط به هزینههای جاری دولت بوده و تقریباً حدود یک بیستم از بودجه عمرانی سال 96 محقق شد.
علاوه بر این، دولت یازدهم در حالی که ادعا میکرد خزانه خالی است، به اندازه 5 دولت خرج کرد.
براساس گزارش رسمی بانک مرکزی، جمع هزینههای جاری در یازدهم بیش از 642 هزار میلیارد تومان بوده است که این رقم در هیچ دولتی در جمهوری اسلامی ایران سابقه ندارد.
** اعتراف بزک کنندگان برجام: اروپا نمیتواند به ایران تضمین بدهد
روزنامه قانون در مصاحبه با «یوسف مولایی» از حامیان برجام نوشت:
«اروپاییها نمیتوانند در مقابل تحریمهای ثانویه که آمریکا علیه ایران اعمال میکند، کاری کنند و به خواستههایی که تحقق همهجانبه آن وجود نخواهد داشت و ظرفیت اتحادیه اروپا در این حد نیست واکنش خاصی نشان دهند. اتحادیه اروپا توان این را که به جنگ اقتصادی آمریکا برود ندارد و نمیتواند برنامههایی را که در چارچوب تحریمهای ثانویه علیه ایران صادر میکند خنثی و بی اعتبار کند...اتحادیه اروپا نمیتواند تضمین دهد».
روزنامه شرق نیز در یادداشتی نوشت:
«اگر واقعبین باشیم، در خوشبینانهترین شکل ممکن توانایی 28 کشور اتحادیه و بهویژه سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس در تحقق منافع اقتصادی ایران در توافق هستهای با توقعات ایران از برجام سنخیتی نداشته و در صورت تشدید فشارهای آمریکا و بهویژه حربه «تحریمهای ثانویه» و اعمال آن بر شرکتهای اروپایی، موجب کاهش این مقدار هم خواهد شد».
تاکنون محتوای بسته راهکارهای عملی اروپا برای حفظ منافع ایران از برجام منتشر نشده است ولی با استناد به اظهارات روحانی و دیگر مقامات دولتی، این بسته نتوانسته درخواستهای ایران را تأمین کند به نحوی که روحانی آن را مأیوسکننده خوانده و گفته که بسته مزبور دربرگیرنده همه خواستههای ایران نیست و راهکار عملیاتی و شیوه مشخصی برای ادامه همکاریها وجود ندارد و یک سری تعهدات کلی در حد بیانیههای سابق اتحادیه اروپا عنوان شده است.
با یک مرور کوتاه به راحتی پی میبریم که دولتهای اروپایی دقیقاً مشابه رفتار خود در پسابرجام، ظرف دو ماه اخیر نیز سر سوزنی در مقابل کارشکنیهای آمریکا و محروم شدن ایران از حقوق برجامی خود واکنشی از خود نشان ندادند. از لحن طلبکارانه و دستوری اروپا به ایران برای اجرای یکطرفه تعهدات برجامی علیرغم خروج آمریکا از توافق تا اعلام صریح منافع مشترک با آمریکا و هم نظر بودن در مسائل موشکی و منطقهای با آمریکا از سوی مقامات اروپایی.
لازم به ذکر است که بیعملی اروپا و همصدایی با آمریکا و اظهارات مهم روحانی درخصوص بسته مأیوسکننده اروپا در روزهای گذشته، هیچ جایی در صفحات اول روزنامههای اصلاح طلب نداشت.
اینها همان رسانههایی هستند که پس از امضای برجام با بزک آمریکا با تیترهایی همچون «امضای کری تضمین است»، «تحریمها به تاریخ پیوست»، «صبح بدون تحریم»، «فروپاشی تحریم»، «اینک بدون تحریم»، «تحریم رفت»، «پیروزی، بدون جنگ» و... به استقبال این توافق رفتند.
در این شرایط باید دید دولت چه خواهد کرد. کشور را چند ماه دیگر معطل بسته خالی اروپاییها میکند یا آستین همت بالا زده و با استفاده از ظرفیتهای فوقالعاده داخلی، برای حل مشکلات وارد میدان میشود.