ارتباط از طریق فضای مجازی در سال های اخیر جایگاه قابل توجهی بین نسل جوان جامعه ما پیدا کرده است. شبکه های اجتماعی در ابعاد مختلف زندگی افراد (فردی و اجتماعی) تأثیر گذارند. در شکل دهی به هویت نقش دارند و حتی روی ابعاد اقتصادی و اجتماعی و سیاسی جوامع هم تأثیرگذارند. نمی توان بدون قانون مشخص و مدوّن، کاری کرد که از آسیب های رسانه در امان بود. برای داشتن نظام مشخص استفاده از رسانه در خانواده، فرزندان باید با والدین خود قرارداد رسانه ای داشته باشند. این قرارداد در دو موضع قابل استفاده است. نخستین موضع مربوط به زمانی است که خانواده تصمیم می گیرد برای فرزند خود ابزارهای نوین ارتباطی تهیه کند. قبل از خرید ابزار، والدین و فرزندان، مطابق شرایط مندرج در متن قرارداد، نوع استفاده از رسانه های دیجیتال را مشخص می کنند. موضع دوم مربوط به زمانی است که فرزندان، رسانه های دیجیتال را در اختیار دارند و والدین شرط استمرار استفاده از ابزارهای فوق الذکر را امضای قرارداد پیش گفته می دانند. استفاده از رسانه باید تابع قوانین مترقی دینی باشد؛ چراکه خداوند متعال در قرآن می فرماید: «وَ لاتُلْقُوا بِأَیدیکمْ إِلَی التَّهْلُکه خویشتن را به دست خود به هلاکت نیفکنید» و استفاده بدون ضابطه از ابزارهای نوین ارتباطی می تواند انسان را به پرتگاه های سقوط بکشاند. امروز فضای مجازی با بستن دریچه تعقّل و تدبّر و تفکّر به روی انسان ها، بیش تر مخاطبانش را به سوی غفلتکده هایی رهنمون می سازد که در آن، انسان، خدا را فراموش می کند.
فضای مجازی امروز خود حقیقتی است. برخی به توصیف آن می پردازند؛ مزایا یا معایبش را می گویند. برخی در قبال آن موضع گیری می کنند؛ گروهی موافق آن هستند با تأکید بر مزایایش، و گروهی مخالف آن، با تأکید بر معایبش. موافقت ها یا مخالفت ها با انگیزه های گوناگون صورت می گیرد. موافقان ممکن است به فرصت هایی نظر داشته باشند که فضای مجازی برای پیشرفت علمی و تبادل اطلاعات مفید فراهم می کند و خود و دیگران به آن ها نیازمندند. نیز ممکن است برخی افراد و گروه ها مزایای فضای مجازی را سپر هواهای نفسانی یا مزایای اقتصادی یا سیاسی خود قرار دهند و مخالفان را با چوب اتهام ارتجاع و مخالفت با پدیده های نو بکوبند. مخالفان هم ممکن است دغدغه های مبارکی همچون پرهیز از تهدیدهای این فضا برای اخلاق، فرهنگ، اعتقادات، معنویت و سلامت مردم داشته باشند. نیز ممکن است به سبب نادانی از مزایای آن یا تعصبات بیجا با آن مخالفت کرده، طرف مقابل را به بی اخلاقی و بی دینی متهم کنند. اما فارغ از این که انگیزه های موافقان و مخالفان چیست یا چه می تواند باشد، بررسی واقع بینانه و جامع موضوع و دانستن وظیفه خود در قبال این پدیده واقعی، بر هر مسلمانی لازم است. آسیب های فرهنگی فضای مجازی که باید به درستی مدیریت شود و مسئولین برای آن اقدامات پدافندی مناسب داشته و به مردم نیز آموزش صحیح برای مقابله و حفاظت خود در برابر آسیب ها بدهند عبارتند از:
1.تبلیغ علیه سبک زندگی اسلامی.
2.ضدیت با فرزندآوری
3.ترویج خیانت و قبح شکنی از پدیده شوم خیانت زوجین
4.عادی سازی ارتباط با نامحرم در میان متأهلین
5.ترویج تنوع طلبی در ارتباط جنسی میان زوجین
6.دفاع از افزایش سن ازدواج
7.تبلیغ و ترویج دوستی با نامحرم بجای ازدواج و مسئولیت پذیری
8.تبلیغ علیه سنت های اصیل ایرانی و نقش های پدری و مادری
9.تبلیغ علیه خانه داری بانوان و ضدارزش معرفی نمودن این امر
10.ترویج اشتغال بانوان و اصالت دادن به آن با مدل توسعه غربی و ضدیت با الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت
11.شبهه افکنی و تبلیغ صریح علیه حجاب
12.ترویج اختلاط زن و مرد نامحرم
13.ایجاد شبهات دروغین در اصول و فروع دین
14.پخش شایعات درباره بزرگان دین و تقدس زدایی از امور مقدس
15.تبلیغ و ترویج مدل توسعه غرب در مقابل الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت
16.تبلیغ عرفان و آیین های منحرف یا تحریف شده برای اغفال جوانان
17.عادی سازی گناهان از جمله دروغ، غیبت و تهمت و غیره در جامعه
18.ترویج صریح ارتباط نامشروع و دامن زدن به بروز و شیوع بیماریهای واگیر مقاربتی
19.نمایش جذابیت کاذب جنسی و ایجاد نارضایتی در میان زوجین
20.از بین بردن پرده های حیاء در روابط اجتماعی
21.از بین بردن احترام به بزرگترها
22.تبلیغ صریح علیه دین و ترویج شیطان پرستی.
کلام آخر
هر فردی موظف است با تشخیص وظیفه خویش، استفاده خود را از این فضا کنترل و مهار کند. افزون بر آن، هریک از افراد خانواده و به ویژه والدین نیز درباره چگونگی استفاده افراد دیگر خانواده مسؤولیت دارد. هریک از افراد جامعه و نیز نهادهای فرهنگی، دینی، اقتصادی و امنیتی، به تناسب امکانات و معلومات خود در آگاه کردن دیگران، تعیین حد مجاز، و کمک به مسؤولان برای کنترل این فضا مسؤول است. حکومت با در دست داشتن بیش ترین امکانات، موظف است با بهره گیری از تمام ظرفیت های کارشناسی فقهی و علمی، و استفاده از امکانات سرمایه گذاری و اجرایی در جهت نظارت و کنترل این فضا و ایجاد فضای مجازی امن تلاش کند. یکی از راه های تأمین این فضای امن، ایجاد اینترنت ملی است که مقام معظم رهبری بر ایجاد آن تأکید دارند. استفاده کنندگان از این فضا متفاوت هستند و حکم یکسانی ندارند. استفاده از بخش هایی از فضای مجازی به طور کلی و استفاده از برخی بخش ها برای عده ای از افراد مجاز نیست. برای نمونه، استفاده از اخبار و اطلاعات و تحلیل های دروغ و گمراه کننده، و مطالبی که موجب فساد عقیده و اخلاق می شود مجاز نیست، مگر استفاده از آن بخش هایی که نیاز به مقابله دارد برای کسانی که توان مقابله دارند و می توانند خود را در برابر آسیب های آن حفظ کنند؛ چنان که فقها درباره خرید و فروش کتب گمراه کننده چنین فتوایی دارند.
