قاچاق انسان یکی از معضلات دنباله دار در سیستان و بلوچستان است که به دلیل همجواری با دو کشور افغانستان و پاکستان و حمل و نقل نامناسب این افراد، حوادثی دردناک و پاره ای مشکلات اجتماعی را رقم می زند.
به گزارش به نقل از ایرنا، در میان کوه های سر به فلک کشیده، در دل تاریکی شب و نیز در خس و خاشاک خشکیده سیستان، صدای همهمه ای به گوش می رسد؛ دهها نفر لابه لای صخره ها و درختچه ها مخفی شده اند؛ پاهایشان از خستگی رمق ندارد و دلهره تمام وجودشان را فرا گرفته است.
میان آنان افراد مختلف با سن و سال متفاوتی وجود دارد؛ از نوجوانان دوازده ساله گرفته تا افراد پنجاه ساله و بیشتر؛ که همه به دنبال زندگی بهتری با مشقت فراوان از مسیرهای صعب العبور مرزی گذشته و خود را به خاک ایران رسانده اند.
گاهی حدود 2 تا 3 روز پیاده روی می کنند تا بتوانند از راههای کوهستانی آن سوی مرز وارد خاک ایران شوند؛ با وجود آنکه افرادی به عنوان راهنما دارند، اما گاهی در مسیر گم می شوند.
قاچاق انسان و مهاجرت غیر قانونی افراد از جمله مشکلاتی است که از دیرباز در سیستان و بلوچستان وجود داشته است؛ با توجه به نبود ثبات کافی در کشورهای همجوار و نیز مشکلات کاری و درآمدی در این کشورها، افراد بسیاری قصد ورود غیر قانونی به ایران و زندگی در سایه آرامش موجود حتی با حداقل دستمزد را دارند.
در این میان، افرادی نیز هستند که از آب گل آلود ماهی می گیرند و با آشنایی که به برخی مناطق مرزی دارند، این قبیل اتباع خارجی را به صورت غیر قانونی وارد خاک ایران می کنند.
برخی افراد سودجو فعال در قاچاق انسان، پس از انتقال اتباع بیگانه غیرمجاز به داخل کشور، آنان را با خودروهای تیزرو سواری و وانت به استانهای داخلی انتقال می دهند که در این میان برخی رانندگان برای فرار از چنگ قانون با سرعت زیاد در جاده های اصلی و فرعی حرکت می کنند که در نهایت، منجر به حوادث جبران ناپذیری می شود.
برخی از این رانندگان در هر خودروی سواری گاهی تا 20 نفر را سوار کرده و در جاده ها به حرکت در می آیند.
تاکنون حوادث زیادی در جاده های سیستان و بلوچستان به ویژه شهرستانهای سراوان، سیب سوران، مهرستان، ایرانشهر، خاش و زاهدان اتفاق افتاده که عامل بیشتر آنها رانندگان خودروهای حامل اتباع بیگانه غیرمجاز و یا قاچاقچیان سوخت بوده‌اند.
** «بدوکی» یا حمل و نقل مهاجران غیر قانونی
میان قاچاقچیان انسان و کالا عبارت های خاصی وجود دارد که یکی از آنها «بدوکی یا کوله بری» بوده و به معنای حمل و نقل کالا، اجناس و انسان به صورت غیر قانونی است.
مسیر قاچاق انسان از بخش های مختلف سیستان و بلوچستان متفاوت است؛ معمولاً مهاجرانی که به صورت غیر قانونی از شمال استان وارد می شوند، مقصدشان بیشتر زاهدان و مشهد است و مهاجرانی که از مرزهای پاکستان وارد بلوچستان می شوند، بیشتر به سمت هرمزگان، یزد و کرمان می روند.
قاچاقچیان انسان پس از ورود این افراد مهاجر با خودروهای مختلف - که قبلاً بیشتر وانت بود و اینک خودروهای سواری- آنان را منتقل می کنند و کرایه های بسیار بالایی نیز می گیرند.
یکی از افرادی که پیش تر در کار قاچاق انسان بوده، به خبرنگار ایرنا گفت: مهاجران غیر قانونی در برخی مکان های مشخص تجمع می کردند و ما با تعداد زیادی خودرو برای حمل آنان می رفتیم.
م.ص ادامه داد: صندلی های خودروی سواری را باز کرده و حدود 15 تا 20 نفر از مهاجران غیرقانونی را سوار می کردیم؛ به طوری که تعدادی از آنان در صندوق عقب خودرو جا می گرفتند.
وی افزود: برخی از آنان سفارشی بودند؛ به طور مثال فلان صاحب کار در یزد هزینه رفت و آمد وی را به شرط تحویل در محل کار پرداخت می کرد.
این راننده خودروی قاچاق انسان، تصریح کرد: مسیرهای عبور خودرو به گونه ای بود که پاسگاه ها و ایست های انتظامی را دور می زدیم و بسیار خطرناک بود.
وی خاطرنشان کرد: خودروها با سرعت بسیار زیادی حرکت می کنند؛ به طوری که هر گاه خودرویی منحرف شود، حتماً تعدادی از سرنشینان آن فوت می کنند.
یکی از ساکنان شهرستان سراوان در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: در مرزهای این منطقه، به رغم تمام تدابیری که اندیشیده شده، مسیرهای صعب العبوری وجود دارد و بیشتر مهاجران از این مناطق عبور می کنند.
«نعیم رحمانی» ادامه داد: همیشه اخبار تصادف خودروهای «بدوکی» در این منطقه به گوش می رسد و معمولاً در هر تصادف، تعدادی کشته و زخمی می شوند.
وی افزود: خودروهای بدوکی معمولاً کرایه ای چند برابر از مهاجران می گیرند و حتی آنان را کتک می زنند.
این شهروند سراوانی خاطرنشان کرد: برخی قاچاقچیان به مهاجران غیر قانونی فشارهای زیادی می آورند و گاهی نه تنها آنان را به مقصد نمی رسانند، بلکه از آنها اخاذی کرده و رهایشان می کنند.
بیشتر بدوکی ها یا قاچاقچیان نیز مدعی اند که چون شغل و کار مناسبی در شهر و روستایشان نیست، به اجبار به این کار غیر قانونی رو آورده اند و برخی از آنان نیز فقط راننده هستند و دستمزد ناچیزی می گیرند اما در نهایت کار آنان سبب معضلات و مخاطرات بسیاری می شود که هم به جامعه ضرر می رساند و هم جان خودشان را به خطر می اندازد.
** تصادف، قطع عضو و حبس در صندوق عقب
«شیر محمد بدخشان» مهاجر جوان پاکستانی به خبرنگار ایرنا گفت: شبانه از کوه های جالق به همراه گروهی چهل نفره و با راهنمای ایرانی وارد خاک ایران شدیم.
وی که در کمپ نگهداری مهاجران غیر قانونی حضور داشت، درباره نحوه مهاجرت به ایران افزود: بیش از 48 ساعت پیاده روی کردیم تا به جایی که از قبل برایمان مشخص کرده بودند رسیدیم؛ بچه های کوچک و افراد مسن نیز در گروه بودند و برخی از آنان دیگر توان راه رفتن نداشتند.
این مهاجر پاکستانی ادامه داد: وقتی به مکان مورد نظر رسیدیم تنها یک تویوتا وانت و یک پژو منتظر ما بودند که به دلیل کمبود جا و اجبار، من و سه نفر دیگر وارد صندوق عقب پژو شدیم؛ خودرو حدود دو یا سه ساعت در حرکت بود و من نمی توانستم دیگر نفس بکشم که ناگهان ضربه شدید به خودرو وارد آمد و من برای چند لحظه بیهوش شدم.
بدخشان اظهار کرد: گرمای آتش درون خودرو را حس کردم و به هوش آمدم؛ تمام افراد درون صندوق عقب فوت کرده بودند و تنها من زنده ماندم اما نمی توانستم خودم را از میان اجساد رها کنم تا اینکه مردم در صندوق را باز کردند و من جان سالم به در بردم.
وی افزود: پس از آن، چند روزی بیمارستان بودم و حدود یک ماه است که در کمپ اقامت دارم تا به پاکستان برگردم.
این مهاجر پاکستانی ادامه داد: من برای کار به ایران آمده بودم و تمام سرمایه زندگی خودم و پدرم را خرج کردم تا بتوانم در اینجا کار کنم و برای خانواده ام پول بفرستم اما نشد.
او تصریح کرد: شاید بتوانم روزی به صورت قانونی به ایران بیایم و کار کنم اما دیگر هرگز به صورت قاچاقی وارد ایران نمی شوم.
یک تبعه افغان نیز تعریف می کرد؛ هنگامی که سوار یک وانت بوده و پلیس آنها را تعقیب می کرده، خود را از وانت به بیرون پرت کرده که این امر سبب قطع دست چپش شده بود.
این مهاجران غیر قانونی به دنبال یافتن فردایی بهتر برای خود و خانواده شان عازم سفر مرگ می شوند و از محبوس شدن در صندوق عقب و یا هر بلایی که سرشان بیاید نمی هراسند، آنان نیز می خواهند روزگار خوشی داشته باشند اما فراموش می کنند که ممکن است در این راه زندگی و جان خود را به هیچ و پوچ از دست بدهند.
