«امیرمسعود شهرام‌نیا» مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران و رئیس غرفه ملی جمهوری اسلامی ایران در هفتادمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت، درباره ماجرای صادر نشدن ویزا برای تعدادی از ناشران ایرانی و مسافرین اعزامی به این نمایشگاه آن هم کمتر از دو هفته مانده به گشایش آن، به خبرنگار مهر گفت: مشکل عدم صدور ویزا، مربوط به تعدادی از ناشران است و از مجموع اعضای تشکل‌ها و ناشرانی که در غرفه حضور خواهند یافت، سه یا چهار ناشر، هیچکدام نتوانسته‌اند ویزا بگیرند و در مورد مابقی هم، ممکن است یک نفر از همراهانشان نتوانسته باشد ویزا بگیرد و تعداد دیگری هم که ویزا برایشان صادر نشده است، اساساً در غرفه ملی ایران حضور ندارند و صرفاً بازدیدکننده نمایشگاه هستند.
وی افزود: در مورد تعدادی از ناشران، اشکال به خود آنها برمی‌گردد و در واقع نقص مدرک داشته‌اند یا دست کم اینگونه به آنها اعلام شده است. در مورد این دسته از عزیزان، با صحبت‌هایی که انجام دادیم، قرار شد که این نواقص را در پرونده‌شان برطرف کنند و انشاءالله بتوانند ویزا بگیرند. در مورد برخی دیگر از عزیزان، تشخیصی که کنسول داده بود، عدم صدور ویزا بوده است که ما در این مورد خطاب به سفیر آلمان در تهران، نامه‌ای را ارسال کردیم اما چون او در سفر بود، هنوز روی این نامه، دستور لازم صادر نشده و به محض بازگشت سفیر از سفر - که فکر می‌کنم ظرف یکی، دو روز آینده باشد - این نامه به جریان خواهد افتاد و روال اداری آن طی خواهد شد و امیدوارم مشکل این تعداد از دوستانمان حل شود.
رئیس غرفه ملی ایران در نمایشگاه امسال کتاب فرانکفورت ادامه داد: ضمن اینکه مسئولان بخش خاورمیانه نمایشگاه کتاب فرانکفورت در این ارتباط مکاتبه‌ای انجام داده‌اند تا به دوستان، خصوصاً آنهایی که هزینه‌هایی را صرف کرده‌اند و طبیعتاً با برنامه، در نمایشگاه کتاب فرانکفورت حضور پیدا می‌کنند، ویزای این سفر داده شود. در مورد یکی از خبرنگاران اعزامی از ایران به نمایشگاه نیز، مکاتبه لازم انجام شده است و من فکر می‌کنم که انشاءالله مشکل ایشان هم حل شود.
شهرام‌نیا در عین حال با اظهار تعجب از روندی که امسال در مورد صدور ویزا برای تعدادی از شرکت کنندگان ایرانی در نمایشگاه یادشده اتفاق افتاد، گفت: چرایی این مسئله برای خود ما هم هنوز مبهم است؛ ما همیشه شاهد مواردی از عدم صدور ویزا و یا نپذیرفتن صدور روادید بوده‌ایم و معمولاً هم این موارد به مسائلی از قبیل نقص مدرک و یا نداشتن تمکن مالی برمی‌گشت؛ اما این بار، مسئولان صدور ویزا در سفارت آلمان مقداری سختگیرانه‌تر برخورد کردند و تعداد بیشتری از تقاضاها برای صدور ویزا را رد کردند و این مسئله اسباب تعجب ما شده است؛ وگرنه اینکه از حجم قابل ملاحظه متقاضیان ویزا، تعدادی نتوانند ویزا بگیرند، به صورت طبیعی همیشه وجود داشته است.
مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران همچنین گفت: می‌شود این مسئله را حمل بر سختگیری بیشتر کنسول سفارت آلمان تلقی کرد، ضمن اینکه می‌شود این برداشت را هم کرد که قبلاً بخش فرهنگی سفارت آلمان تعامل بیشتری با بخش کنسولی داشت و معمولاً با توصیه بخش فرهنگی، کار صدور ویزا را تسریع می‌کردند اما ظاهراً نوعی استقلال میان این دو بخش در حال به وجود آمدن است و لاجرم تاثیرپذیری بخش کنسولی از بخش فرهنگی سفارت آلمان، کمتر شده است. اما علی ای حال، با پیگیری‌هایی که ما در حال انجام آن هستیم، ما امیدواریم که مشکل تعداد قابل توجهی از دوستان در مورد صدور ویزا، حل شود.
وی همچنین هر گونه ارتباط میان مشکلات مورد اشاره توسط بخش کنسولی سفارت آلمان با فشار احتمالیِ لابی گروهک تروریستی منافقین به دولت این کشور در پی اعتراضی رسمی ناشران ایرانی به مسئولان نمایشگاه کتاب فرانکفورت به دلیل ایجاد مزاحمت از سوی عناصری از این گروهک برای فعالیت قانونی ناشران کشورمان در دوره گذشته این نمایشگاه را رد کرد و افزود: این مسئله بسیار بعید است چرا که دوستانی که ویزایشان تائید نشده و حتی آنها که تائید شده، از طیف‌های فکری متنوعی هستند و لذا همانطور که قبلاً هم گفتم، به نظر می‌رسد این مسئله، عمدتاً ناشی از نوعی سختگیری در بخش کنسولی سفارت آلمان باشد.
رئیس غرفه ملی ایران در نمایشگاه امسال کتاب فرانکفورت همچنین تاکید کرد: در خصوص برخورد با مزاحمت‌های گروهک تروریستی منافقین برای فعالیت‌های ناشران کشورمان، خوشبختانه الان دست ما پُر است و قول‌ها و تعهدات خوب و مناسبی را برای تامین فضایی امن برای فعالیت ناشران ایرانی، از مجموعه مسئولان نمایشگاه کتاب فرانکفورت دریافت کرده‌ایم.
یادآوری می‌شود، پیشتر خبرگزاری مهر در گزارشی از کارشکنی سفارت آلمان برای حضور ناشران ایرانی در نمایشگاه امسال کتاب فرانکفورت خبر داده و نوشته بود: چند هفته مانده به آغاز نمایشگاه کتاب فرانکفورت، مسئولان سفارت آلمان برای دست کم 15 نماینده از ناشران و آژانس‌های ادبی و اهالی رسانه از کشورمان، ویزا صادر نکرده‌اند که از جمله شامل نمایندگانی از انجمن ناشران دانشگاهی، انتشارات سوره مهر، نشر ققنوس، موسسه ایرانی بوک، انتشارات خانه هنرمندان ایران، موسسه آوانامه، آژانس ادبی پل و... هستند. همچنین خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) هم در گزارشی تکمیلی‌تر، نام نمایندگان انتشارات حافظ، نحل، انتشارات اسرا و انتشارات فرانگر پارس را هم به این فهرست افزوده بود.
این در حالی است که اواخر مردادماه امسال، مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران در گفتگویی با مهر، از قطعی شدن حضور 22 ناشر، 6 تشکل صنفی صنفی، 4 آژانس ادبی و 4 خبرنگار اعزامی در هفتادمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت خبر داده و گفته بود: حضور شش تشکل صنفی نشر شامل اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، مجمع ناشران دفاع مقدس، مجمع ناشران انقلاب اسلامی، انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان، انجمن فرهنگی ناشران دانشگاهی و انجمن صنفی زنان ناشر و نیز سه آژانس ادبی و یک گروه دیگر هم که در حال تبدیل به یک آژانس ادبی است، برای عقد قراردادهای نشر در هفتادمین نمایشگاه کتاب فرانکفورت قطعی شده است. امسال 4 خبرنگار هم از ایران (دو نفر از خبرگزاری‌ها، یک نفر از مطبوعات و یک نفر از صدا و سیما) با حمایت موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی، برای پوشش این رویداد به فرانکفورت اعزام خواهند شد.
