فراز و نشیب‌های قیمت دلار و تاثیر آن بر معیشت خانواده‌ها بر کسی پنهان نیست. از طرفی این فراز و فرودها بر بازار کار هم تاثیر گذاشت و تعداد زیادی از مردم که سال‌ها شاغل بودند، منبع درآمد خود را از دست دادند.
به گزارش به نقل از روزنامه آرمان ،با این روند چند سال می‌توان بدون کسب درآمد از اندوخته خورد؟ برای همین هر گروه از راه و روشی شروع به کسب درآمد کردند، گروهی دست‌فروش شدند و آنهایی که امکان داشتند شروع به کار حمل و نقل کردند. در این میان بودند افراد تحصیل کرده و با استعدادی که دست به کار آفرینی زدند و استارت‌آپ‌ها شکل گرفت.
استارت‌آپ‌ها کسب و کارهای نوپایی هستند که با استفاده یا بدون استفاده از تکنولوژی روز، برپایه ایده و فکر نو موجب کسب و کار می‌شوند.
یک جامعه‌شناس با بیان اینکه شرایط به صورتی است که مردم دنبال این هستند که کسب و کاری داشته باشند تا درآمدی به‌دست آورند و در هر صورت راهش را پیدا می‌کنند، ممکن است در کوتاه مدت این راه‌ها به نتیجه نرسد اما در بلند مدت افراد برای رسیدن به درآمد تلاش خود را می‌کنند اما فکر نمی‌کنم چنین روندی در جامعه ما به نتیجه برسد چون همه چیز در این روند وضعیتی موقتی دارد چون از نظر اقتصادی عکس این مساله مطرح است.
وضعیت اقتصادی ما پایدار نیست و اینها گزینه‌های موقتی اند که در دورانی انجام می‌شوند، اما پایدار نخواهند بود. محمود حریرچی در ادامه به وجود امکان مشاوره در دیگر کشورها برای شروع کارهای نوآورانه اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: تا جایی که من اطلاع دارم چنین ساختار سازمانی در کشور ما وجود ندارد.
باید این مشاوره در کشور وجود داشته باشد تا بتوانیم از آنها کمک بگیریم. کشورهایی که عضو سازمان تجارت جهانی هستند مشاوره‌های غیرمستقیمی در سطح کشوری به مردم برای سرمایه‌گذاری و این دست اقدامات می‌دهند.
به گفته حریرچی سرمایه‌گذاری در کشور ما تابع جبری است که پیش آید و جریاناتی که مردم وارد آن شوند، او ادامه می‌دهد: این مساله موقتی است که امروز شاهد آن هستیم.
وضعیت اقتصادی کشور ما نامشخص است و رابطه با سازمان تجارت جهانی که سال‌هاست در تلاش برای ساخت آن هستیم برقرار نشده است. مراکزی هم که اینگونه مشورت‌ها را ارائه دهد و مراکزی که به عنوان بخش خصوصی به مردم مشورت دهند وجود ندارد.
این جامعه‌شناس در بررسی جنبه اجتماعی شکل‌گیری استارت‌آپ‌ها در جامعه توضیح می‌دهد: وضعیتی از نظر اقتصادی در ایران به وجود آمده است که مردم برای گذران زندگی خود ریسک‌پذیر شده اند. این ریسک‌پذیری برای ما مشکل ایجاد کرده است که به دنبال آن شاهد ورشکستگی‌ها و کلاهبرداری‌های بزرگ هستیم.
با همه اینها مردم باز هم ریسک می‌کنند. الان وجه رایج مملکت ما ریسک‌پذیری در همه چیز است. در تفریحات، استفاده از مواد مخدر، سرمایه‌گذاری و... ریسک می‌کنند چون چاره دیگری ندارند. ریسک برای زمانی است که درگیر یک موضوع شویم و اگر اتفاقی برای سرمایه افتاد حمایت قانونی در کار نباشد. این است که نگرانی در میان افراد جامعه بالا می‌رود.
در جامعه انتخابی نداریم
حریرچی با بیان اینکه در جامعه ما به اندازه کافی ناامیدی وجود دارد، توضیح می‌دهد: وقتی نسبت به آینده هیچ اعتمادی ندارید، ریسک می‌کنید. انتخابی ندارید که نشان دهنده ناامیدی نسبت به آینده و وضعیت اقتصادی کشور است که یکسری خدمات ارائه می‌دهد و وقتی افراد شکست می‌خورند این ناامیدی تکثیر می‌شود.
اما باز هم افراد به دلیل نبود اعتماد به یکدیگر بنا براینکه حتما افراد دیگر در جایی اشتباهی داشتند دست به ریسک‌پذیری می‌زنند. به گفته این جامعه‌شناس اعتمادی که لازم است تا برای جامعه سالم داشته باشیم در دنیای مجازی رنگ مجازی به خود گرفته است و این می‌تواند برای جامعه و آینده اش خطرناک باشد. ما توانایی نداریم مقداری دورتر از خود را ببینیم.
برای همین همه افراد وارد این مرحله می‌شوند که همه خطرها را به جان بخرند. او توضیح می‌دهد: توسعه یافتگی در حق انتخاب‌های بیشتر است، جامعه‌ای توسعه یافته است که برای مردمانش حق انتخاب قائل باشد. ما این حق انتخاب را نداریم چون جامعه توسعه یافته‌ای نیستیم.
حق انتخاب نباشد افراد ریسک می‌کنند که ممکن است برد و باخت داشته باشد. افرادی که مهارت ندارند وارد جریانی می‌شوند که درباره آن اطلاع ندارند. همین مساله را ما در ساختارهای هرمی داشتیم که شاهد نحوه پایان آن بودیم، مردمی که در آن سرمایه‌گذاری کرده بودند سراسیمه شده بودند افرادی از کشور فرار کردند.
حریرچی با بیان اینکه معاملات زیادی از طریق اینترنت انجام می‌شود اما دنیای مجازی و اقتصاد مجازی برای خود قوانینی دارد که اصلا مشخص نیست شما با چه کسی طرف هستید و با چه کسی باید اقامه دعوا کنید و حق خود را از چه کسی بخواهید، ادامه می‌دهد:
این خطری است که مسئولان مملکت باید به آن فکر کنند که چرا به اینجا رسیدیم؟ ما مدعی تشکیل تعاونی بودیم، الان بخش تعاونی تعطیل است، منظور من این است که افرادی که در قالب تعاونی فعالیت می‌کنند باید بتوانند مشاور و بررسی‌های حقوقی داشته باشند و بتوانند کار را با همکاری هم بهتر پیش ببرند در صورتی که معمولا کار تک نفره است و افراد تکی جلو می‌روند و ریسک آن را هم قبول می‌کند و عموما بازی برنده مجازی و بازنده حقیقی است.
در کشور 4 میلیون بیکار داریم
یک عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی، صنعت و معدن تهران با اشاره به اینکه اگر به شرایطی که شرکت‌های نو آفرین و شرکت‌هایی که با بحث‌های کارآفرینی در دنیا کار کرده اند نگاه کنیم، بحث مربوط بازمی‌گردد به استفاده از شرایطی که در دنیا وجود دارد، اگر به مساله کارآفرینی توجه کنیم، در کشور چهار میلیون بیکار داریم.
هر پروژه کارآفرینی اگر 50 نفر را مشغول به کار کند، با این راه می‌توانیم بیکاری را در کشور ریشه‌کن کنیم بدون اینکه برای تولید کار نیاز به کمک دولت باشد.
سیده فاطمه مقیمی ادامه می‌دهد: به عبارتی وقتی نگاه می‌کنیم می‌بینیم که با استعدادترین جوانان کشور در پروژه‌های کارآفرینی حضور دارند در حالی که ما نگاه می‌کنیم بحث فرار مغزها در کشور نتوانسته است جلوی رشد بیکاری را بگیرد و خود عامل اصلی رشد بیکاری شده است.
به گفته این کارآفرین مهمترین مشکلات قوانین دست و پاگیر، نبود حمایت دولت، نبود دیدگاه برای رشد کارآفرین، نبود استعدادیابی در این حوزه و نبود حمایت‌های پروژها در حوزه کارآفرینی است.
او بهترین بستر برای کارآفرینی را در بخش‌های کشاورزی، حمل و نقل، تولیداتی که در کشور اشتغال‌زایی ایجاد می‌کند عنوان می‌کند و می‌گوید: توسعه کارآفرینی توسط استارت‌آپ‌ها در کشور می‌تواند امکان‌پذیر شود در شرایطی که به حلقه‌های مفقود یا فراموش شده در اقتصاد بها داده شود.
اینها دو حلقه جوانان و زنان هستند. به همین علت حمایت از این مسائل می‌تواند به توسعه کارآفرینی کمک کند. به عبارت دیگر دولت به ایجاد شرکت‌های میانی و خصوصی دولتی بیشتر توجه می‌کند در صورتی که اگر به جای این مساله به توسعه کارآفرینی توجه کند، می‌تواند بیکاری را در کشور ریشه کن کند.
مقیمی با بیان اینکه این در حالی است که باید از زنان و جوانان، شرکت‌های دانش‌بنیان برای برطرف کردن بیکاری حمایت کند، توضیح می‌دهد: دولت باید بتواند بحث‌های فناوری نانو را حمایت از کسب و کارهای مجازی که در دانشگاه‌ها هم توسعه پیدا کرده است، حمایت کند. دولت باید هاب‌های تکنولوژی ایجاد کند، در کشور ما فرصت‌هایی وجود دارد که می‌تواند منجر به توسعه فعالیت‌های دانش‌بنیان شود.
برای مثال هاب تکنولوژی را در نظر بگیرید که بتواند به طور مستقیم و غیرمستقیم چند میلیون جوان را به سامان شغلی برساند این است که الان یک هاب تکنولوژی 70 میلیون انسان را به کار گرفته است و این خود می‌تواند کمکی برای اقتصاد کشور باشد.
دنیای جدید برای توسعه اقتصادی
به گفته مقیمی اگر بتوانیم با تفکر و تأمل بیشتر کار کنیم، استارت‌آپ‌ها می‌تواند راهی برای گذر از تحریم‌ها باشد. او ادامه می‌دهد: توسعه در بخش کشاورزی و تولید محصولات علوفه به صورت هیدروپونیک، ضمن اینکه موجب اشتغال‌زایی می‌شود، ما را از واردات علوفه بی‌نیاز می‌کند و قیمت تمام شده را کاهش می‌دهد. بحران آب را هم می‌تواند کنترل کند و می‌تواند ایران را به عنوان صادر کننده اصلی دام مطرح کند.
پروپوزا‌ل‌های همه اینها وجود دارد. او با اشاره به مثالی در سال‌های بعد از جنگ جهانی اول درباره اهمیت ترویج فرهنگی توضیح می‌دهد: به همین دلیل مثالی هست که بعد از جنگ جهانی اول وقتی خواستند وامی دهند تا شهرهای از بین رفته بازسازی شود، کسی که دنبال رها شدن از فقر و گرسنگی بعد از جنگ بود رفت و سالن اپرا ساخت.
از او انتقاد کردند مگر قرار نبود سالن اپرا بسازید؟ گفت ابتدا باید فرهنگ جامعه را تغییر می‌دادم تا بتوانم تغییراتی در اقتصاد جامعه ایجاد کنم.
مقیمی با بیان اینکه بحث اولیه به نظر من ایجاد فرهنگ درباره کسب و کارها است، می‌گوید: این اعتقاد را باید ایجاد کنیم تا پروژه‌هایی که نیاز به کارآفرینی دارد و ارزش آفرین است و دیدگاه‌های خلاقی ایجاد می‌کند با توجه به افراد با استعدادی که در جامعه کم نیستند، ایجاد شود.
افرادی که از ایران به سایر کشورها مهاجرت می‌کنند، استعداد خود را در سایر کشورها به کار می‌برند و به عنوان نخبگان از آنها در دیگر کشورها استفاده می‌شود ما چرا از آنان استفاده نمی‌کنیم؟ اینها بحث‌هایی است که میان جوانان دهه 60 انعکاس بدی دارد چراکه می‌گویند که جوانی، زندگی و ازدواج نکردیم و فقط مو سفید کردیم.
اینها با ایجاد مراکزی که بتواند به توسعه تفکر کمک کند و آنها را از ایجاد رخوت نجات دهد می‌توانند دنیای جدیدی برای توسعه اقتصادی رقم بزنند.
مقیمی با اشاره به اینکه 9 سال است که اتاق فکر کارآفرینی دارم، ادامه می‌دهد: این تفکر وجود داشت که تغییر در توسعه کسب و کارها به وجود آید به من مجوز داده شد تا اتاق فکر را راه‌اندازی کنم و اینجا مرکز مشاوره رایگان است. من یک واحد از کلم و تاثیر بزرگی ندارم و باید برای این مساله فرهنگ‌سازی شود.
