سرویس بینالملل فردا؛ مهدی خلسه: با پایان صد روز نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ در ایالات متحده آمریکا، زمان بررسی دقیق عملکرد او در امور مختلف داخلی و خارجی آمریکا فرا رسید. یکی از مهمترین مسائلی که باید درباره مدیریت ترامپ در صد روز ابتدایی ریاست جمهوری وی مطرح کرد، برشماری وعدههای عمل نشده او در این مدت است.
ترامپ در دوران تبلیغات انتخاباتی با مطرح کردن مسائل خارج از سیستم فکری حاکم بر سیاستمداران آمریکا به خصوص در حوزه سیاست خارجی و اقتصاد، عملاً خود را به عنوان کاندیدای ضد سیستم معرفی کرد. در ادامه به مهمترین وعدههای عملی نشده ترامپ اشاره میکنیم:
عمل به وعدههای سیاست خارجی
ترامپ به بسیاری از مسائل تثبیتشده در سیاست خارجی آمریکا تردید کرده بود ولی در اغلب موارد نتوانست تغییر خاصی در روند حاکم بر سیاست خارجی آمریکا به وجود بیاورد. شاید مهمترین موضعگیری عجیب ترامپ در سیاست خارجی در زمان تبلیغات انتخاباتی، تمایل وی برای برقراری با روسیه، آن هم بعد از سالها چالش جدی و درگیری دیپلماتیک بین دو کشور بود. ترامپ در این مورد بیشتر بر مبارزه مشترک در کنار روسها با داعش را بهانه میکرد و در مقابل خواستار بهبود روابط روسها با آمریکاییها و اروپاییها پیرامون بحران کریمه، منطقه تصرف شده جنوب شرقی اوکراین توسط روسیه بود.
این وعده ترامپ به کلی پس از جنجالهای گسترده رسانهای علیه وی و نزدیکانش از مرحله عملی شدن فاصله گرفت. ترامپ در دوران سرخوشی تبلیغات انتخاباتی، حتی از سرشاخ شدن با دولت بشار اسد در سوریه هم کناره میگرفت و اولویت را در نابودی داعش تشخیص داده بود. اما اکنون و پس از پایان صد روز نخست ریاست جمهوری ترامپ، او با حمله موشکی به مواضع ارتش اسد در سوریه و فاصله گرفتن از نزدیکان مورد علاقهاش به اتهام داشتن ارتباط بین آنها و برخی مقامات روسیه، عملاً در اجرای این وعده انتخاباتی خود میدان را به مخالفانش در رسانهها واگذار کرده است.
مورد دیگر هم مربوط به وعده ترامپ مبنی بر پشت پا زدن به سیاست چین واحد است. ترامپ که قبل از برگزاری انتخبابات زیاد بر سر اقتصاد چینیها و تاثیر آن بر رکود اقتصادی آمریکا بهانهگیری میکرد، در ابتدای ریاست جمهوری خود، با تماس تلفنی با رئیس حمهور تایوان یک گام عملی به نقض سیاست چین واحد که سالها از طرف سیاستمداران آمریکایی مورد پذیرش قرار گرفته بود، برداشت ولی خیلی زود و پس از هماهنگی بر سر برخی امور اقتصادی شخصی و انتشار اخبار سفر رئیس جمهور چین به آمریکا، دست از بجرانسازی در این زمینه برداشت و اعلام کرد که آمریکا همچنان به سیاست چین واحد پایبند است.
درباره نقض توافق هستهای ایران و برخورد با کره شمالی هرچند که ترامپ وعده مشخصی درباره نقض توافق با ایران یا حمله نظامی به کره شمالی نداده بود، ولی درشتگوییهای او درباره مسائل این کشور در مرحله اقدام و عمل نیز منجر به تغییر وضعیت نظامی و حتی دیپلماتیک آمریکا درباره این دو کشور نکرده است.
ترامپ و وعدههای بزرگ تحول اقتصادی
ترامپ درباره پیمان چند کشوری و خروج از پیمان نفتا هم وعدههای زیادی داده
بود و حالا که اقدام جدی در این زمینه انجام نداده است، درخواست طرفهای
این پیمان یعنی کانادا و مکزیک را مبنی بر عدم خروج آمریکا از نفتا را به
عنوان بهانهای برای عملی نکردن این وعده انتخاباتی خود مطرح کرده است.
البته وعده دیوارکشی در مرز آمریکا و مکزیک هم همچنان به مرحله عملیاتی
منجر نشده است. شاید ترامپ اکنون با توجه به هزینههای بالای این اقدام،
عجلهای برای دیوارکشی ندارد.
در امور داخلی آمریکا به خصوص درباره مسائل اقتصادی باید به این نکته اشاره کرد که سیاستهای ترامپ به هیچ وجه روند یکدست و به هم مرتبطی نداشته است. ترامپ تا حدی به وعده خود درباره ایجاد اشتغال عمل کرده است. او به واسطه احیای برخی از کارخانهها در خاک آمریکا، اعتبار را به آگهیهای شغلی بازگردانده است. برای مثال طرح حفظ و رونق 1100 فرصت شغلی در ایندیانا، از نمونههای مثبت عملکرد اقتصادی ترامپ بوده است.
اما منتقدان سیاستهای ترامپ معتقدند طرحهای اقتصادی او بیفایده هستند و او هنوز نتوانسته است با روندهای اقتصادی آمریکا که منجر به خروج مشاغل به خارج از این کشور شدهاند، به طور موثر مقابله کند. این به معنی عملی نشدن وعده ترامپ درباره بازگرداندن شغلها و کارخانجات به آمریکا و ممانعت از فرار سرمایهگذاریهای صنعتی به بیرون از خاک آمریکاست.
وعدههای مربوط به امور عمومی ترامپ به کجا رسید؟
ترامپ همچنین انتقادات زیادی را درباره صرف بودجههای هنگفت نظامی در طی سالیان در جنگهای بیفایده آمریکا عنوان کرده بود و بارها اعتراف کرده بود که با بسیاری از این پولها میتوانستیم جلوی فرسودگی زیرساختهای عمرانی آمریکا را بگیریم. او برای حل این مساله وعده تزریق بودجه یک میلیارد دلاری را برای احیای زیرساختهای آمریکا داده بود ولی اکنون نه تنها همچیم مبلغی را برای بازسازی زیرساختهای آمریکا تخصیص نداده است، بلکه با کاهش بودجه وزارت خارجه آمریکا و انتقال آن به وزرات دفاع، عملاً بودجه نظامی آمریکا را افزایش داده است.
ترامپ پیشرفت کمی در تحقق وعده انتخاباتی خود درباره لغو طرح بیمه همگانی، که از مهمترین دستاوردهای دوران ریاست جمهوری اوباما بود، داشته است. تفرقه بین اعضای حزب جمهوریخواه و نمایندگان کنگره این حزب موجب شده است تا بسیاری از آنان از طرح اصلاحشده جایگزین این حزب نیز عقبنشینی کنند.
البته ترامپ موفقیتهایی را نیز کسب کرده است که مهمترین آنها یکی واکنش مثبت بورس آمریکا به کمشدن قوانین تجاری و کاهش مالیات ثروتمندان، توسط دولت ترامپ است و مورد دیگر موفقیت ترامپ در عمل به وعده به شدت محافظهکارانه خود مبنی بر انتخاب یک قاضیِ مخالف سقط جنین در دیوان عالی ایالات متحده آمریکا بود. ترامپ در یک فرآیند نسبتاً سریع با انتخاب نیل گرسچ و گرفتن تایید او از کنگره آمریکا موفق به عمل به این وعده خود شده است.