به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، قرار است 75 هزار میلیارد تومان برای رونق صنعت و رکودی که به جهت کووید 19 دامنگیرشان شده است، تزریق شود. آخرین تصمیم دولت این است که 26 هزار میلیارد تومان به واحدهای صنعتی داده شود که این پول برای خرید اعتباری صرف شود. یعنی این پول به گونهای هزینه خواهد شد که مردم بهصورت قسطی و با نرخ سود 12 درصد کالای سرمایهای خریداری کنند. 44 هزار میلیارد تومان هم قرار است به کسب و کارهای کوچک داده شود که این روزها بشدت فعالیتشان مختل شده است. در این میان 5 هزار میلیارد تومان به بنگاههای بزرگ اختصاص داده خواهد شد که تا حدودی بتوانند با نقدینگی بهتری ادامه فعالیت دهند. اما بخش خصوصی با وجود تسهیلاتی که قرار است دریافت کند باید چه برنامههایی داشته باشد و چه سیاستی را اعمال کند تا در شرایط تحریم و بحرانهایی که وجود دارد، با مشکلات بیشتری روبهرو نشود. در این باره با حسین سلاح ورزی، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران گفتوگویی انجام دادیم که در ادامه میآید.
بخش خصوصی پس از کرونا چه مواردی را باید در اولویت کاری خود قرار دهد و شما چه توصیههایی برای آنها دارید؟
بررسی شرایط کلان اقتصادی و پس از آن بررسی صنعت یا رشته فعالیت مرتبط در زمینههای گوناگون و ارزیابی بازار محصول از اولویتهای اول است تا معلوم شود در چه سطحی و با چه وضعیتی باید بنگاه را به لحاظ اقتصادی در وضعیت تعادل تازه و تعادل پس از کرونا قرار داد، توصیه این است که صاحبان بنگاههای خصوصی بدون بررسیهای عمیق و کارشناسانه موارد یاد شده، کاری انجام ندهند. آنها باید رفتاری برپایه منفعت ملی، حفظ اشتغال و صیانت اقتصادی از بنگاهها داشته باشند. اگر حرکت غیر از این باشد، به طور قطع مشکلاتی ایجاد خواهد شد. تولید و کسب و کارها مانند زنجیره به یکدیگر وصل هستند، از اینرو بخش خصوصی باید مانند سالهای گذشته در جهت منافع ملی کشور حرکت کند.
بخش خصوصی با چه سیاستی میتواند اثر منفی ویروس کرونا در کسب و کار خود را کاهش دهد؟
واقعیت این است که بخش خصوصی در غیاب دخالتهای احیاناً افزایش یافته دولت، میداند بنگاه خود را چگونه اداره کند تا اثرات و پیامدهای منفی شیوع وگسترش ویروس کرونا را به حداقل برساند. بخش خصوصی بیشتر از هرچیز نگران ابهام در سیاستهای اقتصادی کلان است. از سویی بخش خصوصی به ثبات تصمیمگیری هم نیاز دارد و اینکه دولت فضایی را فراهم نکند که بخش خصوصی بیش از این لطمه ببیند. بدین جهت همسویی و هماهنگی بین دستگاهها ضرورت دارد.
در سایر کشورها، بخش خصوصی به جهت مشکلاتی که ویروس کرونا ایجاد کرده چگونه عمل کردهاند و آیا تجربیاتی از نحوه عملکرد آنها وجود دارد؟
واقعیت این است که بنگاههای اقتصادی در اکثر کشورها هنوز در وسط معرکه کرونا قراردارند و نمیدانند که این مصیبت چه زمانی تمام میشود و هنوز مطالعات و گزارشهای دقیق و روشنی در این باره منتشر نشده است. اما به نظر میرسد روشهای اداره بنگاهها ونیز احتمالاً تغییر خط تولید در کوتاه مدت دردستور کار آنها قرار دارد.
تولیدکنندگان سایر کشورها در زمان بروز یک بحران چه اقداماتی انجام میدهند؟
بسته به اینکه سطح، عمق و دامنه بحران چه میزان است و مدت بحران چقدر خواهد بود و چشمانداز برای برطرف شدن بحران چقدر است بنگاهها و تولیدکنندگان تصمیم میگیرند. همواره تولیدکنندگان تصمیمی میگیرند که با کمترین آسیب دوره بحرانی را سپری کنند.
اگر بحرانى مانند کرونا پیش بیاید آیا بخش خصوصی آمادگى مقابله با آن را دارد و این مقابله با چه سازوکاری خواهد بود؟
بدیهی است آنچه که در این دوماه سپری شده و شاهد آن بودیم رخدادی شگفت انگیز بوده و نه تنها بنگاهها بلکه دولتهای جهان حتی کارآمدترین دولتها نیز آمادگی رو به رو شدن با آن را نداشته وهنوز نیز شمار قابل اعتنایی از دولتها و بنگاهها در حال آزمایش و خطا و بررسی هستند. اما حالا شاید کمی فضا روشنتر شده، بنگاهها دنبال این هستند که بتوانند بازسازی و نوسازی سازمانی را برای دوران تازه در دستور کار قرار دهند و البته با دولت هماهنگ باشند. هیچ زمان با چنین بحرانی روبهرو نبودیم و بخش خصوصی برای اولین بار چنین تجربهای را داشته است از اینرو شرایطی که برای کسب و کارها پیش آمده طبیعی است. با گذر زمان و اتخاذ راهکارهای جدید میتوان دوباره شاهد رونق کسب و کارها و فعالیت واحدهای تولیدی بود.
نقش و وظیفه دولت در دوره پسابحران یا بحران فعلی در برابر بخش خصوصی و فعالان اقتصادی چیست؟ بخصوص اینکه کشور در شرایط تحریم است و به نظر میرسد دولت برای کمکهای مالی مشکلاتی دارد.
بدون تردید کرونا در بدترین وضعیت مالی و اقتصادی دولت به ایران رسیده است و این دولت توانایی کافی برای حمایتهای فوری و گسترده از همه بنگاهها و نیز شهروندان را ندارد. کاری که دولت میتواند انجام دهد و بهترین کار است کاهش سطح و شمار و دامنه دخالتهای بازدارنده در فعالیتهای بخش خصوصی است تا این بخش بتواند با توجه به تجربه و تخصص و داناییهای مادی و فکری اش ضمن حفظ بنگاه و شاغلان به کمک کشور بیاید. اکنون بیش از هر زمان دیگر دولت باید به بخش خصوصی اعتماد کند و اجازه دهد این بخش آزادانه و در راستای سیاستهای کلی کشور حرکت کند.
در حال حاضر بخش تولید و کسب و کارهای بزرگ و کوچک چه وضعیتی دارند؟
در بخش تولید هنوز رخداد منفی بسیار بازدارندهای اتفاق نیفتاده است، جز اینکه برخی از رشتههای تولیدی با کاهش سطح مصرف بهدلیل احتیاط شهروندان و نیز کاهش قدرت خرید آنها، با رکود نسبی، دست و پنجه نرم میکنند. امیدواریم در ماههای آینده و کنترل ویروس کرونا کسب و کارها با شرایط بهتری ادامه فعالیت دهند و با وجود آنکه قدرت خرید مردم کاهش یافته است، اما با آغاز خریدهای مردمی و حضور در بخشهای خدماتی، مشکلات واحدهای تولیدی و صنعتی حل شود.
عدد تقریبی از خسارت صنایع و کسب و کارها از شیوع ویروس کرونا وجود دارد؟
عددهایی از سوی مقامهای گوناگون اعلام شده اما واقعیت این است که با این سرعت نمیتوان آمار و اطلاعات کافی از پیامدهای گسترده شیوع ویروس کرونا داشت، بویژه اینکه بیشترین آسیب به بنگاههای کوچک و متوسط خدماتی وارد شده است.