هرساله دانشآموزان زیادی وارد دانشگاهها میشوند تا علوم مختلف را بهمنظور رسیدن به جایگاه شغلی مورد علاقه بیاموزند. رباتیک، هوش مصنوعی، ساخت پهباد و دیگر شاخههای مهندسی مدرن، این روزها طرفداران زیادی دارند. سؤالی که با پیشرفت تأثیر رباتها در زندگی ما ایجاد میشود، این است که در 10 سال آینده چه شغلهایی وجود خواهند داشت و چه شغلهایی توسط رباتها اشغال خواهند شد.
خودروهای خودران جای رانندگان کامیون و تاکسی را خواهند گرفت. رباتها شغلهای کارخانهای مثل مونتاژ را از انسان میربایند. پهبادها نقش پیک و تحویلدار را ایفا میکنند و پستچیهای کند سنتی برکنار میشوند. شغلهای دفتری و اداری که تصور میکردیم ایمن میمانند، در معرض حملهی هوش مصنوعی خواهند بود.
جاش المان یک سرمایهگذار مخاطرهپذیر در شرکت شرکای گرِیلاک است (سرمایهگذاران در فیسبوک، AirBnB، دراپباکس، لینکدین، پاندورا و...), اخیراٌ فهرستی از هفت شغل منتشر کرده است که باور دارد همچنان در آیندهی نزدیک در دسترس خواهند بود. سرمایهگذاران، مخترعین و کارآفرینان موارد بیشتری در فیسبوک به این فهرست اضافه کردند.
1. هوش مصنوعی
هوشمندسازی ماشینها (شامل یادگیری ماشینی، یادگیری عمیق و شبکههای عصبی).
2. واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی
قرار دادن دادهها و تصاویر مجازی بر بستر دنیای واقعی.
3. واقعیت مجازی
ایجاد فضاهای کاملاً مجازی با تجربیات نزدیک به واقعیت.
4. پهباد
رباتهای پرنده، راننده، راهرونده و شناگر.
5. رباتیک و اتوماسیون
رباتهای سازنده، علمی، دستیار، همنشین و دیگر انواع رباتها.
6. ژنومیک
درک، کنترل و حتی شاید ارتقاء DNA طبیعی در ما و دیگر موجودات.
7. رابطهای کاربری اتصال ماشین به ذهن
رابط کاربری نهایی یعنی اتصال ذهن به کامپیوتر؛ کاری که ایلان ماسک هم اخیراً آغاز کرده است.
8. علم داده
درک، بهینهسازی و بهرهبرداری از دادهها
9. بلاک چِین یا زنجیرهٔ بلوکی
برخلاف پایگاه دادههای سنتی، در بلاک چِین رکوردها بهصورت زنجیرهوار و بدون کنترل متمرکز به یکدیگر متصل هستند. بلاک چین بهنوعی یک دموکراسی انقلابی در پایگاه داده ایجاد کرده است.
10. اینترنت اشیاء
بسیاری از چیزها شامل اشیاء و وسایل محیط پیرامونمان که به شبکه اینترنت متصل میشوند و میتوان توسط اپلیکیشنهای موجود در تلفن هوشمند و تبلت، آنها را کنترل و مدیریت کرد.
11. فناوری نانو و هوش گروهی
مهندسی در سطح مولکولی و نانو. هوش گروهی نوعی روش هوش مصنوعی است که استوار بر رفتارهای گروهی در سامانههای نامتمرکز و خودسامانده بنیان شده است.
12. رایانش کوانتومی
رایانش در سطح اتم که در آن از پدیدهها و قوانین مکانیک کوانتوم مانند برهمنهی (Superposition) و درهم تنیدگی (Entanglement) استفاده میشود.
13. چاپ سهبعدی
چاپ آنی و یکجای اشیاء کوچک و بزرگ؛ حتی ساختمانها
توجه داشته باشید که موارد ذکرشده، به خودی خود شغل نیستند. میتوان گفت زمینهی مطالعه و نوآوری هستند؛ و نکتهی اساسی همینجا است: یافتن ناحیهای که در آن میتوان خلاقیت و هوش بشری را با روشی بیهمتا و نوین به کار گرفت.
به نظر شما چه شغلها یا زمینههایی در کشورهای درحالتوسعه همچون ایران وجود دارند که دست کم در آیندهی نزدیک همچنان در دست نیروی انسانی باقی میمانند؟