رکوردشکنی معکوس شاخص دلار

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از دنیای اقتصاد، این طولانی‌ترین نزول سریالی شاخص دلار در طول یک ‌دهه اخیر محسوب می‌شود. کاهش ارزش دلار در حالی رخ داد که بانک جهانی هشدار داد که اقتصاد جهانی بزرگ‌ترین رکود از جنگ جهانی دوم تا به امروز را تجربه خواهد کرد. سیاست‌های انبساطی پولی و مالی در آمریکا و احتمال تداوم جنگ تجاری میان این کشور و چین مهم‌ترین دلایل نزول شاخص دلار به‌شمار می‌روند.

دلار آمریکا برای نهمین روز متوالی سقوط کرد. شاخص ارزی آمریکا به نزدیکی 96 واحدی رسید و ظرف دو هفته اخیر بیش از 2 درصد نزول را در پرونده خود به ثبت رسانده است. این طولانی‌ترین رالی نزولی شاخص دلار آمریکا در یک ‌دهه اخیر به‌شمار می‌رود. بانک جهانی هم هشدار داده که اقتصاد جهانی بزرگ‌ترین رکود از جنگ جهانی دوم تا به امروز را تجربه خواهد کرد. در همین حال فدرال رزرو آمریکا تسهیلات اعتباری به شرکت‌ها را بار دیگر افزایش داده؛ این اقدام پیش از نشست تعیین نرخ بهره کمیته بازار باز فدرال رزرو انجام شده است. چهارشنبه‌شب از ساعت 22:30 به وقت تهران نشست مطبوعاتی کمیته آغاز خواهد شد. در این نشست فدرال رزرو در رابطه با سیاست‌های پولی آمریکا تصمیم‌گیری خواهد کرد. تنها دلیل رشد بازارهای سهام آمریکا هم سیاست‌های انبساطی پولی و مالی آمریکا است. گزارش نرخ تورم سالانه (نقطه به نقطه) آمریکا براساس شاخص قیمت مصرف‌کننده 2/ 0 درصد پیش‌بینی شده است که با توجه به روند نزولی که در ماه‌های اخیر به خود گرفته؛ این پیش‌بینی کمتر از نرخ واقعی به ثبت خواهد رسید که با احتمال زیادی به 1/ 0 درصد می‌رسد.

طلا به‌عنوان جانشین دلار

دولت فدرال آمریکا و بانک مرکزی این کشور به دنبال برنامه‌های تسهیل مقداری در حجم بسیار بزرگ است و این امر سبب شده است که جایگاه دلار ایالات‌متحده به‌عنوان ارز ذخیره کشورها دچار تزلزل شود. اسکاتن مینرد کارشناس ارشد سرمایه‌گذاری در موسسه سرمایه‌گذاری گوگنهایم در این باره گفت که با اینکه هنوز هیچ نشانه‌ای از این موضوع وجود ندارد که جهان در حال زیرسوال بردن جایگاه و ارزش دلار به‌عنوان ارز مرجع است، اما این موضوع به‌طور واضح مشخص است که اسکناس پشت سبز در حال از دست دادن سهم بازار خود به‌عنوان ارز ذخیره جهانی است. به نظر می‌رسد به دلیل اینکه فدرال رزرو در حال قمار تمام عیار بر تامین مالی کسری بودجه دولت آمریکا است، این موضوع دلار آمریکا و جایگاه آن به‌عنوان ارز اصلی برای ذخیره جهانی را در معرض ریسک قرار داده است. این اتفاق سبب شده است تا خریداری طلا در مقطع کنونی توجیه داشته باشد. با توجه به اینکه معمولا جهت حرکت قیمت دلار آمریکا و اونس جهانی خلاف همدیگر است، اکنون با توجه به ریسک دلار نگهداری طلا می‌تواند سبب خنثی شدن افت شاخص دلار باشد. این تحلیل‌گر سرمایه‌گذاری با اشاره به ذخایر طلا توسط بانک‌های مرکزی و تجربه‌های گذشته در این زمینه، خرید طلا را جواب درست بحران کنونی دانست.

طلا پشتوانه‌ای در زمان بحران

تجربه بحران‌های سابق نشان داده است که خریداری طلا توسط بانک‌های مرکزی به‌طور تاریخی یک سیاست مسوولانه و معقول در دوره‌های بحران اقتصادی بوده است. مینرد معتقد است که این گزینه- یعنی خرید طلا- برای بانک‌های مرکزی می‌تواند یک گزینه سیاستی بسیار مناسب در آینده باشد. او در مورد نقش ذخایر طلا در دوره بحران اقتصادی عنوان کرد که بانک‌های مرکزی سراسر دنیا که شامل فدرال رزرو نیز می‌شود، به‌طور تقریبی 35 هزار تُن طلا به‌عنوان ذخیره نگهداری می‌کنند. در حقیقت بانک‌های مرکزی با ذخیره طلا از دارایی‌های خود پشتیبانی می‌کنند؛ دارایی که در زمان‌هایی که بحران اقتصادی رخ می‌دهد با ارزش‌تر می‌شود.

چالش‌های پیش‌روی فدرال رزرو

از سوی دیگر مینرد معتقد است که اقدامات انبساطی و تسهیل مقداری فدرال رزرو با توجه به رکود اقتصادی ادامه‌دار، شاید چندان اقدام مناسبی نباشد و از طرفی تاثیری منفی بر دلار بگذارد. فدرال رزرو با توجه به تاثیرات پاندمی ویروس کرونا در ماه‌ها و سال‌های آینده با چالش‌های بسیار زیادی روبه‌رو خواهد شد. خروجی اقتصاد به احتمال زیاد سال‌های سال به دلیل چالش‌های این پاندمی بی‌سابقه و آسیب آن بر پیکره اقتصاد در سطحی پایین‌تر از سطح نرمال باشد. چالش دیگری که دولت فدرال ایالات‌متحده با آن مواجه است، کسری بودجه است که در سال جاری از 3 هزار میلیارد دلار نیز عبور خواهد کرد و به احتمال زیاد در آینده بسیار بیشتر نیز خواهد شد. این تحلیلگر معتقد است که فدرال رزرو باید نرخ بهره را در مقدار کنونی (صفر درصد) برای مدت طولانی نگه‌دارد. ابزار سیاستی دیگری که فدرال رزرو می‌تواند برای مقابله با بحران‌ها از آن استفاده کند به اعتقاد مینرد یک برنامه تسهیل مقداری است که حجم آن باید بزرگ‌تر از برنامه کنونی باشد. او در این باره گفت که سرعت خرید کنونی فدرال رزرو (6 میلیارد دلار در روز یا تقریبا 125 میلیارد دلار در ماه) برای جذب 170 میلیارد دلار کوپن خزانه‌داری صادر شده که برای ادامه سال پیش‌بینی می‌شود ناکافی است و این تازه با در نظر نگرفتن صدها میلیارد اوراق خزانه‌داری است که انتظار می‌رود صادر شود. یکی دیگر از گزینه‌های در دست فدرال رزرو نگه‌داشتن نرخ‌های بازار در محدوده منفی است. مینرد در این باره نیز افزود که نرخ‌های منفی بازار ممکن است در آمریکا و در برخی نقاط دیگر رخ دهد. اما تنها سوال باقی‌مانده این است که آیا فدرال رزرو از سیاست نرخ منفی استقبال می‌کند یا نه. زمامداران بانک مرکزی ممکن است از این اتفاق بیزار باشند، اما در صورتی که دیگر سیاست‌ها برای کنترل اوضاع ناکافی باشد، مجبور به استفاده از این سیاست نیز هستند.