نقش استرس بر بیماریهای قلبی - عروقی

دکتر منوچهر قارونی؛ متخصص قلب و عروق

امروزه، زندگی شهری سبب شده خواه ناخواه دچار استرس شویم، نسل قبل، استرس ما را نداشتند، زندگی ساده‌تر و با آرامش را تجربه می‌کردند، متاسفانه بشر امروز آرامش را فدای آسایش کرده، از رفاه نسبی برخوردار است، در مقابل، هیجانات و استرس‌های زیاد را باید متحمل شود. اختلافات نظر، برخوردها و... همه و همه استرس را به دنبال دارد. حتی رانندگی در خیابان‌های شلوغ و پرترافیک و ترمزهای ناگهانی باعث استرس، تپش قلب و افزایش فشارخون می‌شود.

تصور کنید موتورسواری به طور ناگهانی مقابل ماشینی می‌پیچد، ترمز ناگهانی، تپش قلب شدید راننده را به دنبال دارد. 3-2 دقیقه بعد از این اتفاق، تپش قلب احساس می‌شود... تپش قلب یعنی آگاهی از ضربانات قلب. زمانی که این‌گونه ضربانات ایجاد شد، فرد احساس بدی دارد، حتی ممکن است این حالت تا 8-5 دقیقه زمان ببرد تا فرد به حال قبل از استرس بازگردد. به طور کلی قلب در حالت نرمال ظرف مدت 5-1 دقیقه می‌تواند ضربان خود را با شرایط استرس‌زا تطبیق داده به ضربان و فشارخون عادی بازگردد. هنگام بروز استرس، قلب بیمار و نارسا، دچار افزایش ضربان قلب و بالا رفتن فشار خون شده متعاقب آن سبب تشدید نگرانی بیمار می‌شود.

عوامل خطرزا برای بیماران قلبی
استرس، هیجان، خبر بد و ناگهانی برای بیماران قلبی خطرناک است، خبرهای ناگهانی حتی گاهی ممکن است منجر به مرگ بیمار شود.
توصیه به بیماران قلبی در شرایط استرس‌زا
توصیه می‌کنم در افراد بیمار، به خصوص سالمند، هنگام بروز شرایط ناگوار در زندگی، در مواردی که لزومی ندارد، حادثه را به وی اطلاع ندهیم. به عنوان مثال، خبر غرق شدن و مرگ نوه برای مادربزرگ دچار ناراحتی قلبی، بسیار خطرناک است. می‌توانید به او بگویید نوه‌اش به مسافرت رفته.
نحوه‌ی برخورد با استرس در زندگی شهری کنونی چگونه باشد؟
متاسفانه در زندگی‌های شهری، اصولا مردم برخوردی خشن دارند. در شوخی‌ها، به جای لطافت، از خشونت استفاده می‌کنند. به جای دور هم جمع شدن و گذراندن اوقاتی خوش با یکدیگر، اطرافیان را مسخره می‌کنند. گاهی بی‌مورد از بوق ماشین استفاده می‌کنند. حتی بلند صحبت کردن، زنگ تلفن، موبایل و ده‌ها مورد دیگر همگی از عوامل استرس‌زا است که به سادگی می‌توان از آن پرهیز نمود.
توجه به نحوه‌ی بیدار کردن عزیزانمان از خواب می‌تواند در کاهش استرس وارد شده به او کمک کند، فردی که در حالت خواب عمیق به سر می‌برد، حتی با شنیدن نامش ممکن است یک باره از جا برخیزد، این حالت به طور ناگهانی سبب هوشیاری و تپش قلب می‌شود.
بهتر است برای بیدار کردن فرد، با بیان کلمه‌ی سلام، به جای تکان دادن، او را با آرامش بیدار کنیم. به جای استفاده از زنگ‌های گوش خراش ساعت، با موزیکی ملایم و زیبا از خواب برخیزیم. رعایت این نکات شاید خیلی ساده و پیش پا افتاده به نظر برسد در حالی که افراد در سنین جوانی تصور می‌کنند این موارد بی‌اهمیت است، با افزایش سن و افزایش استرس، ممکن است رعایت نکردن این نکات ساده به سکته‌ی قلبی یا مرگ ناگهانی دچار شوند. بیایید اشتباهات اطرافیان را پذیرا باشیم. آری کسی را که با ما می‌خندد فراموش می‌کنیم ولی کسی که با ما می‌گرید هرگز فراموش‌شدنی نیست. سختی‌ها را با در کنار هم بودن، سهل گیریم تا بلکه قادر شویم هر روز در کاهش استرس قدمی برداریم.