مصرف مغز دانه ها و ریسک بیماری های قلبی (۲)

خاصیت کاهندگی کلسترول خون 

محتوای فیتواسترول‌ها و دیگر فیتوکمیکال‌های مغز دانه‌ها نیز ارزشمند است. فیتواسترول‌هایی مانند سیتو استرول، استیگما استرول و کمپسترول در این مواد، مانع جذب کلسترول رژیمی شده و در نتیجه خاصیت کاهندگی کلسترول خون را دارند. فیتوکمیکال‌ها، مولکول‌های فعال زیستی در گیاهان هستند که در مقادیر کم وجود داشته و به‌طور معنی دار نقش محافظ علیه بیماری‌های قلبی را بازی می‌کنند.

فیتوکمیکال‌ها در انواع گسترده‌ای از غذاها وجود دارند و مغز دانه‌ها در کنار میوه‌ها، سبزیجات، غلات، سویا و چای، یکی از بزرگ‌ترین منابع این ترکیبات هستند. اکثر مواد غذایی حاوی بیش از یک نوع فیتوکمیکال هستند. در مغز دانه‌ها نیز انواع بسیاری از فیتوکمیکال‌ها مانند اسید الاجیک (ellagic acid)، فلاوونوئید‌ها (مثل کوئرستین، کمپفرول و روتین)، ترکیبات فنولیک، لوتئولین، ایزوفلاوونوئید‌ها (با محتوای(100g/26mg) وجود دارد. پلی‌فنول‌ها، شامل فلاوونوئید‌ها، می‌توانند با ممانعت از فعالیت آنزیم‌های اکسیداتیو مثل لیپواکسیژناز و سیکلواکسیژناز، شلاته کردن یون‌های فلزی و مهم‌تر از همه با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد، فعالیت آنتی اکسیدانی خود را نشان دهند. مطالعات اپیدمیولوژیک نشان داده‌اند دریافت فلاوونوئید‌ها ارتباط معکوسی با بیماری‌های عروق کرونر قلب دارند. 

کاهش تجمع پلاکتی و انقباض عروق

مغز‌ها همچنین بخشی از سهم پروتئین گیاهی را مخصوصا با محتوای آرژینین خود، در رژیم غذایی تشکیل می‌دهند. آرژینین اسید آمینه‌ای است که در بدن، ماده‌ای به نام نیتریک اکسید از آن ساخته می‌شود. نیتریک اکسید به عنوان گشادکننده عروق عمل کرده و نقش ضد پلاکتی دارد.کمبود نیتریک اکسید با اختلال عملکرد اندوتلیال عروق و در نتیجه افزایش ریسک بیماری‌های قلبی عروقی همراه است. محتوای آرژینین مغز‌ها g/100 g/3.2 است. 
مغز دانه‌ها حاوی اسید‌های چرب امگا- 3 (عمدتا آلفا لینولنیک) نیز هستند که اثرات محافظت از قلب برای آنها بیان شده است.

این اثرات احتمالا به علت خاصیت ضد ترومبوزی این اسید‌های چرب است. نشان داده شده است که این نوع اسید چرب، تجمع پلاکتی و انقباض عروق را کاهش می‌دهد. به علاوه از طریق اثر مطلوب بر تشکیل لخته خونی و فیبرینولیز، اثر مطلوب می‌گذارد.  مطالعات اپیدمیولوژیک مکررا ارتباط بین مصرف مغز دانه‌ها و بروز بیماری‌های قلبی عروقی و مرگ و میر ناشی از آن را در گروه‌های جمعیتی مختلف نشان داده‌اند. در مقایسه با افرادی که کمتر از یک بار در هفته آجیل مصرف می‌کنند، افرادی که 4-1 بار در هفته مصرف دارند، 25 درصد و افرادی که 5 مرتبه در هفته مصرف می‌کنند، 50 درصد ریسک کمتر مرگ ناشی از بیماری‌های عروق کرونر قلب را دارند. 

نقش آجیل‌ها درکاهش لیپیدهای خون

توصیه‌های رژیمی اخیر بر نقش کاهش لیپید‌های خون در پیشگیری از بیماری‌های عروق کرونر قلب تاکید دوباره کرده‌اند و شواهد متقاعدکننده‌ای وجود دارد که پروفایل اسید‌های چرب مغز‌ها، اثرات مطلوب بر لیپید‌های خون دارد. شواهد چندین مطالعه نشان داده‌اند رژیم‌های غنی از اسید‌های چرب غیر اشباع می‌توانند سطح کلسترول سرم را کاهش داده و نسبت به کاهش کل چربی در رژیم غذایی، در پیشگیری از بروز بیماری‌های قلبی موثرتر هستند. مغز‌ها منابع خوب اسیدهای چرب غیراشباع (MUFA و PUFA) هستند که اثرات مثبت آنها بر لیپیدهای خون شناخته شده است.

ترکیبات موجود در مغز‌ها باعث کاهش سطح سرمی تری‌گلیسیرید، کلسترول تام و LDL کلسترول می‌شوند. مکانیسم‌های احتمالی که بر اساس آن، مغز دانه‌ها پروفایل لیپیدی را بهبود می‌دهند، نه فقط متکی بر محتوای اسید‌های چرب غیراشباع آنها، بلکه به علت اثرات محتوای فیبر، ریز مغذی‌هایی مانند ویتامین E و C، اسیدفولیک، مس، منیزیم، پروتئین‌های گیاهی (با محتوای آرژینین)، استرول‌های گیاهی و ترکیبات فنولیک 
است. 

کاهش نشانگرهای التهابی با مصرف آجیل

در مطالعات نشان داده شده است که ترکیبات مختلفی در مغز دانه‌ها وجود دارند که خاصیت ضد التهابی داشته و باعث کاهش سطح برخی از نشانگر‌های التهابی سرم مثل پروتئین واکنشی C)CRP)، اینترلوکین-6 و فیبرینوژن می‌شوند. اسید لینولنیک مشتق از مغز دانه‌ها و دیگر گیاهان، ارتباط معکوسی با سطح این نشانگرهای التهابی در افراد سالم و بیماران دچار بیماری‌های عروق کرونر قلب با شرایط پایدار دارد.

خاصیت ضد التهابی برای محتوای فیبر، ویتامین E و ال– آرژینین مغز‌ها نیز شناخته شده است. ترکیباتی فلاوونوئیدی مغز دانه‌ها نیز خاصیت آنتی‌اکسیدانی و بنابراین اثرات محافظت قلبی دارند. در حال حاضر شواهد اپیدمیولوژیک زیادی وجود دارند که نشان می‌دهد مصرف مغز دانه‌ها می‌تواند ریسک بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش دهد. ارتباط معکوس بین تعداد دفعات مصرف آجیل و مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی توسط چندین مطالعه حمایت شده است.