حاشیه رویه تخت از جنس آلومینیم است تا اشعه را جذب نکند. این حاشیه باید ریلی باشد تا برای نصب پایه سوم و کمپرس مشکلی پیش نیاید. تختهای بوکی شناور به علت توانایی حرکت باید ترمز داشته باشند.
ویژگیهای عمومی تخت عبارتند از:
1- قابلیت حرکت چرخش تخت.
2- قابلیت حرکت رویه تخت.
3- مجهز بودن به سریوگراف.
4- مجهز بودن به بوکی.
5- مجهز بودن تیوب زیر تخت به کلیماتور نوع اتوماتیک.
6- رویه تخت دارای ضریب جذب اشعه خیلی کم باشد.
عملکرد دستگاه
یونیتهای رادیوگرافی داخل دهانی، پانورامیک و سفالومتریک از یک ژنراتور اشعه x، تیوب مولد اشعه x، لوکالیزاتور، تایمرویک پانل کنترل تشکیل میشود. ترکیب این اجزاء بستگی به نوع رادیوگرافی و نوع ژنراتور اشعه x متفاوت است. بر حسب مدل، گستره کیلووات در یونیتهای اشعه x دندانپزشکی بین 50 تا 100 کیلووات و شدت جریان بین 5 تا 20 میلیآمپر میتواند تغییر کند.
بعضی یونیتها حالتی را ارایه میکنند (به عنوان مثال 10MA و 70KV) و برخی دیگر گسترهای از حالات قبل انتخاب KV و MA را تامین میکند.
ژنراتورهای اشعه x بر حسب شکل موج kv طبقهبندی میشوند. ژنراتورهای اشعه x دندانپزشکی، اغلب ژنراتورهایی نیم موج با برق AC و خود یکسوشونده هستند؛ اما امروزه بعضی تولیدکنندگان ژنراتورهای فرکانس بالا یامولتیپلاس و ژنراتورهایی با ولتاژ ثابت ارایه میکنند. در یونیتهایی که ژنراتورهای ولتاژ ثابت و فرکانس بالا دارند، اغلب ژنراتور اشعه x به اندازهای کوچک است که بتواند با تیوپ مولد اشعه انجام شود.
بسیاری از یونیتهای رادیوگرافی دندان دارای ژنراتورهای اشعه x کنترلشونده توسط ریزپردازنده هستند که عملکردهای ویژهای را به صورت خودکار کنترل میکند.
به عنوان مثال، نوسانهای ولتاژ خط قابل جبران بوده و به طور خودکار توسط کامپیوتر جبران میشوند؛ به علاوه، ژنراتورهای قسمت کنترل ریزپردازندهها، اغلب دارای خطایابهای داخلی هستند که سبب میشوند در صورت بد عمل کردن هر قسمت به نشانه خطا روی کنسول ظاهر شود.
اکثر تیوبهای اشعه x به کار رفته در یونیتهای رادیوگرافی دارای آندهای با ظرفیت گرمایی از 7000 تا 50000 واحد گرمایی هستند. یونیتی که برای توموگرافی فکی- صورتی (دنتوماگزیلوفاسیال) طراحی شده است از یک تیوب آند دوار با ظرفیت گرمایی Hu 300000 استفاده میکند.
اندازه نقطه کانونی از mm 3/0 از یونیتهایی با آند دوار تا mm 1در یونیتهای دارای آند ایستا گسترده است. در یونیتهای داخل دهانی، SID به طور تقریبی 200 تا 40 میلیمتر، قابل تنظیم است. در یونیتهای پانورامیک اغلب یک SID ارایه میشود. در انواع با قابلیتهای دوگانه پانورامیک و سفالومتریک SID حدود mm1600 قابل تنظیم است.
در یونیتهای داخل دهانی تیوب مواد اشعه x دارای لوکالیزاتور استوانهای و یا مخروطی جهت محدود کردن و شکل دادن به پرتو x و کاهش تشعشع پراکنده هستند. در بعضی نمونهها، مخروط بلند دیگری جهت محدودسازی پرتو، برای افزایش SID و کاهش بیشتر دوز اشعه دریافتی بیمار وجود دارد.
تیوب اغلب، روی بازوی تاشوندهای که با زوایای مختلف حالت میگیرد سوار میشود. این بازو میتواند روی دیوار یا سقف نصب شود یا به یک ستون محکم شده به زمین اتصال یابد و یا روی پایه چرخدار حرکت کند. در یونیتهای پانورامیک و سفالومتریک، کاست مسطح بیرونی فیلم و تیوب اشعه x همراه با یک دیافراگم شکافدار، به صورت بازویی C شکل طراحی میشوند و سر بیمار در فاصله کاست و تیوب اشعه x قرار میگیرد.
در رادیوگرافی پانورامیک، کاست بیرونی تیوب مولد اشعه x، دور سر بیمار که توسط یک نگهدارنده متصل به یونیت، ثابت نگهداشته شده، حرکت میکنند. در رادیوگرافی سفالومتریک، SID افزایش یافته و سر بیمار و بازوی C شکل به هنگام تابش اشعه x در وضعیت ویژهای حفظ میشوند.
در رادیوگرافی بایت وینگ داخل دهانی، ضمائم پلاستیکی تعیینکننده موقعیت که از یک نگهدارنده فیلم، biteplate و نشانگرهای میلهای یا حلقهای تشکیل شدهاند، میتواند جهت کمک به اپراتور برای همراستا ساختن پرتو اشعه x و فیلم به کار روند. در رادیوگرافی پانورامیک، کیفیت تصویر به استقرار دقیق بیمار بستگی دارد.
لذا بسیاری از یونیتهای پانورامیک، دارای سیستمهای تمام موتوری یا تمام خودکار، با همراستایی دو یا سهگانه پرتو است.
نگهدارنده سر، تکیهگاه چانه، بلوکهای گاززدنی و یا پشتیبانیهای بینی، جهت ثابت ساختن سر بیمار به کار میروند. بهعلاوه، بعضی سیستمهای وضعیتدهنده به سیستم نمایش دیجیتالی نقطه کانونی و نیز حرکتهای خودکار از پیش برنامهریزی شده جهت بهینهسازی وضعیت مناسب تصویربرداری، مجهز هستند. جهت رادیوگرافی داخل دهانی، از فیلم دو لایه با پشتوانهای از فویل مسی (جهت کاهش دوز جذبی بیمار) استفاده میشود.
برای خواندن بخش اول- آنچه دندانپزشکان از رادیولوژی باید بدانند- اینجا کلیک کنید.