علایم و درمان زخم و خونریزی معده (۳)

درمان

در ابتدا به روش‌‌های درمان زخم معده می پردازیم. زخم‌‌های با توجه به دلیل بروز آن درمان می‌‌شود تا موجب خونریزی معده نشوند. روش‌های درمانی عبارت‌اند از:

مصرف آنتی بیوتیک برای از بین بردن هلیکوباکترپیلوری: پزشک در صورت وجود هلیکوباکترپیلوری در دستگاه گوارش ترکیبی از آنتی بیوتیک‌ها را برای از بین بردن این باکتری تجویز می‌‌کند. بیمار احتمال دارد این آنتی بیوتیک‌ها و همچنین داروهای کاهش دهنده اسید معده را به مدت دو هفته مصرف کند.

داروهای متوقف کننده تولید اسید و تسریع کننده التیام زخم: بازدارنده‌های پمپ پروتون اسید معده را با متوقف ساختن عملکرد بخش‌هایی از سلول‌های ترشح کننده اسید کاهش می‌‌دهند.

این دسته شامل داروهای تجویزی و غیرتجویزی‌ای چون امپرازول (پریلوسک)، لانسوپرازول (پریواسید)، رابپرازول (آسیفکس)، اسموپرازول (نکسیوم) و پنتوپرازول (پروتونیکس) می‌‌شود.

مصرف طولانی مدت بازدارنده‌های پمپ پروتون، به ویژه در مقادیر بالا، خطر شکستگی مفصل ران، مچ دست و ستون فقرات را افزایش می‌‌دهد؛ بنابراین بهتر است بیمار در مورد تأثیرگذاری مکمل کلسیم بر این اثر جانبی با پزشک مشورت کند.

داروهای کاهش دهنده تولید اسید یا متوقف کننده‌های هیستامین (H-2): با کاهش دادن میزان اسید معده‌ی آزاد شده در دستگاه گوارش درد ناشی از زخم معده را تسکین می‌‌دهند و روند التیام را تسریع می‌‌کنند.

رانیتیدین (زانتاک)، فاموتیدین (پپسید)، سایمتیدین (تاگامت) و نیزاتیدین از متوقف کننده‌های تجویزی و بدون نسخه‌ی اسید محسوب می‌‌شوند.

ضداسیدهای (آنتی اسیدهای) خنثی کننده اسید معده: ضد اسیدها با خنثی کردن اسید موجود در معد، درد را به سرعت تسکین می‌‌دهند.

یبوست یا اسهال، بسته به مواد اصلی تشکیل دهنده دارو، از اثرهای جانبی ضداسیدها به شمار می‌‌رود. ضداسیدها علی‌رغم فرونشاندن علائم زخم معده معمولاً برای التیام زخم تجویز نمی‌شوند.

داروهای محافظت کننده از مخاط معده و روده کوچک: پزشک در بعضی موارد داروهایی مانند عامل‌های سیتوپروتکتیو را تجویز می‌‌کند که به محافظت از بافت‌های پوشاننده معده و روده کوچک کمک می‌‌کنند.

در این مورد داروهایی مانند سوکرالفیت و میزوپرستول را می‌‌توان با نسخه پزشک و داروهایی مانند ساب سالیسیلات بیسموت (پپتو ـ بیسمول) را بدون نسخه از داروخانه تهیه کرد.

درمان خانگی 

درد ناشی از زخم معده با رعایت نکته‌های زیر کاهش می‌‌یابد:

رژیم غذایی سالم: رژیم غذایی سالم و سرشار از میوه، سبزی و غلات برای درمان زخم معده مفید است. کمبود ویتامین التیام زخم معده را دشوار می‌‌سازد.

مصرف مسکن‌های دیگر: در صورت مصرف مداوم مسکن، بهتر است با پزشک در مورد مناسب بودن استامینوفن مشورت شود.

مدیریت استرس و فشار روانی: استرس نشانه‌ها و علائم زخم معده را تشدید می‌‌کند. عوامل استرس‌زای زندگی خود را تعیین کنید و نهایت سعی خود را برای برطرف کردن آنها به کار بندید.

به سختی می‌‌توان مانع بروز بعضی استرس‌ها شد، اما می‌‌توان نحوه مدیریت‌شان را با ورزش کردن، انجام تمرین‌های خاص، سپری کردن اوقات فراغت با دوستان یا نوشتن خاطرات آموخت.

عدم استعمال دخانیات: دخانیات به مخاط محافظ معده آسیب می‌‌زند و بیش از پیش معده را مستعد زخم شدن می‌‌سازد و همچنین میزان تولید اسید را افزایش می‌‌دهد.

درمان آندوسکوپی

درمان آندوسکوپی طی سی سال گذشته در سراسر جهان به عنوان درمان خط اول برای خونریزی معده و دستگاه گوارشی فوقانی پذیرفته شده است.

آزمایش‌های بالینی بی‌شمار سودمندی درمان آندوسکوپی برای این عارضه را اثبات کرده‌اند، و در اکثر آزمایش‌های بالینی، کاهش خونریزی مکرر و ضرورت مداخله جراحی مشاهده است.

درمان با تزریق، انعقاد گرمایی و لیزر درمانی سه دسته‌ اصلی درمان آندوسکوپی هستند.

در بررسی جداگانه هر یک از روش‌های درمان با تزریق، ابزار تماس گرمایی و لیزر درمانی مشخص گردید که هر سه گروه تعداد دفعات خونریزی و نیاز به مداخله جراحی را کاهش می‌‌دهند. 

درمان خونریزی معده

پزشک بیشتر مواقع متوقف کننده‌های اسید را برای تسکین درد ناشی از خونریزی معده تجویز می‌‌کند اما به خاطر داشته باشید که این تسکین موقتی است.

سه نفر از هر ده نفر مبتلا به علائم خونریزی زخم معده برای توقف خونریزی معده نیاز به عمل جراحی دارند. اکثر موارد خونریزی شدید با استفاده از آندوسکوپی متوقف می‌‌شود.

پزشک به کمک آندوسکوپ (درون‌بین) رگ‌های خونریزی دهنده را با استفاده از سوند گرم شده توسط جریان برق می‌‌سوزاند یا مسدود می‌‌کند.

همچنین پزشک هنگام آندوسکوپی نشانه‌های انواع گوناگون خونریزی را به خوبی مشاهده می‌‌کند.

لخته‌های خون، جهش ناگهانی خون، نشت آهسته خون از سرخرگ‌ها و تورم رگ‌های خونی (که هنوز خونریزی ندارند) همگی طی انجام آندوسکوپی تشخیص داده می‌‌شود.

آندوسکوپی در حال حاضر استاندارد طلایی درمان خونریزی زخم معده محسوب می‌‌شود. 

پیشگیری

احتمال ابتلا به زخم معده را می‌‌توان با رعایت نکته‌های زیر کاهش داد:

محافظت در برابر عفونت‌ها: نحوه انتشار هلیکوباکترپیلوری کاملاً مشخص نیست، اما براساس آزمایش‌های انجام شده احتمال داده می‌‌شود که این باکتری از راه تماس فردی یا از طریق آب و غذا انتقال می‌‌یابد.

شستشوی دست با آب و صابون و مصرف غذاهای به صورت کامل پخته شده از راه‌های پیشگیری از عفونت محسوب می‌‌شود.

مصرف احتیاط‌آمیز مسکن‌ها: در صورت مصرف مداوم مسکن‌های افزایش دهنده‌ی احتمال ابتلا به زخم معده، با اقدام‌هایی نظیر مصرف مسکن همراه با غذا خطر بروز بیماری‌های معده را کاهش دهید.

از پزشک بخواهید تا کمترین میزان مؤثر مسکن را تعیین کند. هنگام مصرف مسکن از نوشیدن مشروبات الکلی خودداری کنید، چون این ترکیب احتمال ابتلا به ناراحتی معده را افزایش می‌‌دهد.

اکثر افراد مبتلا به زخم‌‌های معده دچار خونریزی نیز می شوند، بنابراین برای جلوگیری از خونریزی معده باید از بروز زخم معده پیشگیری کنند.

این بیماری به نسبت شایع می باشد و در بعضی اوقات هیچگونه علائم زخم معده ای بروز نمی یابد تا بیماری به مرحله شدید برسد.

یکی از عوارض این بیماری در مرحله شدید آن خونریزی معده می‌باشد، که بعضی از علائم آن جزء فوریت‌‌های پزشکی محسوب می شود.

همواره در صورت بروز علائم ذکر شده در مقاله به پزشک مراجعه کنید تا در صورت احتمال بروز این مشکل نسبت به درمان زخم معده اقدام شود.

برای خواندن بخش اول -علایم و درمان زخم و خونریزی معده- اینجا کلیک کنید.

برای خواندن بخش دوم -علایم و درمان زخم و خونریزی معده- اینجا کلیک کنید.