نوسان بازار میلگرد در آذرماه

آهن پرایس: یکی از مهمترین پروفیل‌های آهنی که برای تقویت استحکام ساختمان استفاده می‌شود میلگرد است که در انواع، استانداردها و برندهای مختلفی در بازار موجود است. کاربرد گسترده این محصول گویای اهمیت آن برای صاحبان مشاغل و کسب‌وکارهای مرتبط با حوزه آهن و فولاد است. بر همین اساس نوسانات قیمت میلگرد روز به دلیل اثرگذاری بر نوسانات سایر زیرمجموعه‌های بازار آهن اهمیت بررسی نوسانات بازار میلگرد را دوچندان می‌کند؛ به همین جهت در مقاله حاضر به بررسی نوسانات قیمت میلگرد در ماه آذر پرداخته می‌شود.

تأثیر نوسانات دلار در بازار میلگرد

براساس تجربه سنوات گذشته شروع فصل سرما آغازگر رکود بازار آهن و فروکش کردن معاملات محصولات فولادی است. امسال هم مطابق انتظار شروع پاییز همراه با رکود عمیق و گسترده بازار آهن همراه بود اما نوسانات متعددی که طی سه ماه اخیر رخ داد قیمت آهن آلات را در مسیر افزایشی قرار داد به طوری که در ماه آذر که انتظار می‌رفت اوج رکود بازار آهن باشد، افزایش قیمت میلگرد شیب تندتری به خود گرفت.

اما نکته جالب توجهی که در این بین مشاهده شد عدم تناسب بین بخش عرضه و تقاضا بود، به عبارتی هرچقدر بازار رو به بالا و افزایشی بود متقاضی دست از خرید کشیده بود و تنها قیمت‌ها را ارزیابی می‌کرد.

شروع نوسانات افزایشی بازار ارز از ابتدای پاییز به افزایش قیمت دلار از کانال 31 هزار تومان به کانال 33 هزار تومان منجر شد؛ اما بانک مرکزی با اجرای سیاست‌های ارزپاشی و انتشار اخبار مثبت درباره‌ منابع ارزی از افزایش بیشتر قیمت دلار به طور موقت جلوگیری کرد، با این حال همانطور که احتمال می‌رفت فنر فشرده نرخ ارز در اواسط آبان ماه دررفت و موج پنجم جهش ناگهانی نرخ دلار اتفاق افتاد؛ به این صورت که قیمت دلار به بیش از 35 هزار تومان افزایش یافت و حتی تا مرز 37 هزار تومان نیز رسید؛ اما تا ابتدای آذر نرخ دلار کنترل شد و در کانال 35 هزار تومان نوسان داشت.

افزایش نرخ دلار در این بازه زمانی عوامل متعددی داشت که از جمله آنها می‌توان به اعتراضات سراسری و واکنش منفی کشورهای خارجی به اوضاع ایران، بی‎‌نتیجه ماندن مذاکرات برجام و اخبار منفی در این زمینه، کسری بودجه، تداوم چاپ پول و افزایش نقدینگی نسبت داد.

افزایش ناگهانی و چشمگیر نرخ دلار نه تنها بازار آهن که سایر بازارهای مالی و ماوزی را نیز تحت تأثیر قرار داد. با وجود این طبق اظهار کارشناسان انتظار می‌رفت بازار میلگرد متأثر از مؤلفه‌هایی مانند شروع فصل سرما، کاهش ساخت و سازها، تشدید تحریم‌ها علیه روسیه، رکود اقتصادی چین و افزایش نرخ بهره‌ فدرال رزرو و تضعیف بازار ارز و کامودیتی در رکود عمیقی به سر ببرد اما از هفته نخست آذرماه ورق برگشت و با افزایش مجدد قیمت‌ها مواجه شدیم.

زیرا به عقیده کارشناسان با توجه به اوضاع اقتصادی کشور کنترل قیمت دلار در بلندمدت میسر نیست و درصورت تداوم و تشدید تحریم‌ها، تنش‌های سیاسی و تداوم چاپ پول، ممکن است در ماه‌های آینده فنر دلار رها شده و مجددا در مسیر صعودی قرار بگیرد که در هفته سوم آذرماه نیز این اتفاق افتاد.

ترس از افزایش بیشتر قیمت میلگرد، تقاضای واقعی این محصول را در اواسط آبان پیشخور کرد از همین رو فعالیت بازار میلگرد آجدار در ابتدای آذر با نخوت و رکود آغاز شد و معاملات افت شدیدی داشت و انتظار می‌رفت که قیمت‌ها هم در خلأ متقاضی همچنان ثابت باشد، اما اواخر هفته اول آذر بازار آهن تحت تأثیر برخی عوامل داخلی و خارجی به تدریج افزایشی شد و شاهد بالا رفتن قیمت میله گرد ساده و آجدار بودیم.

چرا قیمت میلگرد افزایش یافت؟

با در نظر گرفتن برخی پارامترهای اثرگذار در تعیین قیمت روز میلگرد آجدار، افزایش قیمت در بازار آهن داخلی دور از ذهن نبود و از پایان هفته اول آذر سیگنال‌های افزایشی آن کم و بیش ارسال شد.

از مؤلفه‌هایی که در هفته دوم آذرماه تحرکات نسبی بازار آهن را رقم زد محدودیت مصرف و قطعی گاز در فصل سرد سال است. طبق تجربه سال‌های گذشته تولیدکنندگان در این ایام با محدودیت مصرف گاز و برق مواجه می‌شوند که نتیجه آن کمبود مواد اولیه و توقف تولید است که به افزایش قیمت محصولات پایین‌دست زنجیره فولاد منجر می‌شود.

گواه این ادعا استقبال چشمگیر از آهن اسفنجی عرضه شده در بورس کالای روز شنبه 12 و 19 و شمش بلوم عرضه شده در 21 آذرماه است که با وجود افزایش قیمت این محصولات در مقایسه با عرضه‌های پیشین رقابت بیشتری داشتند و تقریبا به طور صد درصدی معامله شد. به عبارتی نوردکاران برای جلوگیری از توقف تولید به‌ناچار مواد اولیه خود را با قیمتی بالاتر تهیه کردند که ناگزیر نتیجه آن در محصولات نهایی نمایان خواهد شد.

مسئله بعدی تغییر سیاست چین در زمینه محدودیت‌های کرونایی است که به‌دنبال اعتراضات شکل گرفته در این کشور اعمال شد، همچنین حمایت از شرکت‌های ساختمانی که در شرف ورشکستگی بودند نیز موجب افزایش نرخ سنگ آهن شد به طوری که در هر تن CFR به 110 دلار افزایش یافت.

عامل دیگری که تحرکات افزایشی بازار آهن را رقم زد عدم تناسب قیمت‌های بورس کالا با قیمت‌های بازار است؛ اگرچه این امر یکی از علل عدم استقبال از محصولات بورسی بود اما هدف از این روند بهبود بازار صادرات عنوان شد که ماحصل آن نوسانات افزایشی برخی محصولات فولادی داخلی بود که به افزایش قیمت در برخی حوزه‌ها منتهی شد.

میزان عرضه و تقاضا نیز از عوامل مهم دیگری است که در تعیین قیمت محصولات فولادی اثرگذار است؛ اما با توجه به قیمتگذاری دستوری که در کشور ما حاکم است میزان تقاضا در تعیین قیمت فولاد به فاکتوری کم‌اثر تبدیل شده است؛ زیرا هدف بازارساز بیشتر به بهبود و تقویت صادرات معطوف بوده است.

از نیمه دوم آذر که تحرکات افزایشی قیمت دلار شروع شد بازار میلگرد نیز با بازار ارز همسو شد و با شیب تندی در مسیر افزایش قیمت قرار گرفت. به این صورت که قیمت دلار با افزایش نسبی 2 هزار تومانی در عرض 4 روز رکوردی تاریخی زد و از کانال 38 هزار تومان هم فراتر رفت و تا هنگام نگارش مقاله حاضر در بازار آزاد 38 هزار و 250 تومان مبادله می‌شد.

 به همین میزان قیمت میلگرد آجدار هم همپای دلار شیب صعودی داشت و در این مدت از کانال 15 هزار تومانی خارج شد و کمترین قیمت هم به میلگرد نورد کرمان اختصاص داشت که 16 هزار برآورد شد و سقف نرخ میلگرد هم 17 هزار و 900 تومان اعلام ‌شد. در برخی شرکت‌ها قیمت میله گرد در یک روز افزایش 500 تومانی نیز تجربه کرد.

در یک بررسی کلی افزایش قیمت آهن آلات در آذرماه را می‌توان به مواردی از جمله التهابات قیمت دلار، کمبود گاز، افزایش هزینه تولید و نرخ مواد اولیه، اوراق اعتباری، مکانیزم کشف قیمت در بورس، اعتراضات و انسداد اینترنت، مشکل حمل و نقل و قاچاق گازوئیل و افزایش قیمت‌های جهانی و صادراتی نسبت داد.

با این اوصاف می‌توان گفت حتی اگر برخی فاکتورها مانند قطعی گاز اصلاح شود و اوضاع تولیدکنندگان به روال عادی برگردد، سایر فاکتورها از تداوم نوسانات افزایشی نرخ روز میلگرد آجدار تا پایان زمستان خبر می‌دهند.