نیوگرنج (Newgrange) یکی از مکان‌های جالب‌توجه و برجسته ماقبل تاریخی در اروپا به شمار می‌رود که بیشتر به دلیل روشنایی گذرگاه و مقبره آن به واسطه خورشید در طول انقلاب زمستانی شهرت دارد. نیوگرنج همراه با داوث (Dowth) و نوث (Knowth) به عنوان سه مقبره اصلی گذرگاه مگالیتیک شناخته می‌شوند که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده‌اند.
این مکان باستانی در حدود 5200 سال پیش ساخته شده و از قدمت تاریخی بسیار طولانی‌ای برخوردار است که حتی حدود 6 قرن قبل‌تر از اهرام مصر ساخته شده است. در ادامه همراه با ما باشید تا بیشتر با این بنای تاریخی در کشور ایرلند آشنا شوید.
انقلاب زمستانی در نیوگرنج
انقلاب زمستانی یا همان چله زمستان در نیوگرنج بسیار خاص و جالب‌توجه است و تماشای آن می‌تواند تا مدت‌ها در ذهن شما حک شود. در حدود ساعت 8:20 صبح در انقلاب زمستانی (بین 18 تا 23 دسامبر) پرتوهای خورشید در حال طلوع از طریق سقف بنای تاریخی نیوگرنج به داخل ورودی و گذرگاه طولانی آن می‌تابد و این مقبره را به مدت 17 دقیقه روشن می‌کند.
همین رویداد ساده باعث خلق یکی از خاطره‌انگیزترین و حتی عرفانی‌ترین تجربه‌ها در ایرلند شده است که حتما در سفر خود به آنجا باید آن را تجربه کنید. کسانی که در دیگر مواقع سال نیز از این بنا دیدن می‌کنند، می‌توانند نسخه شبیه‌سازی شده این رویداد را تجربه کنند.
تاریخچه و حقایق پیرامون نیوگرنج
قدمت نیوگرنج به 3200 سال پیش از میلاد باز می‌گردد و همین نیز باعث شده تا از بنای تاریخی استون‌هج و همچنین اهرام جیزه مصر نیز قدیمی‌تر باشد. هیچ کس دلیل و هدف از ساخت این بنا را نمی‌داند و در طی سالیان، باستان‌شناسان نظرات متفاوتی را در این مورد ارائه کرده‌اند. رایج‌ترین نظریه در مورد بنای نیوگرنج آن است که اینجا، محل دفن شاهان یا محلی برای انجام آیین‌ها و مراسم‌ها بوده است. هم‌ترازی دقیق این مقبره با خورشید به هنگام انقلاب زمستانی نیز نشان دهنده آن است که از آن عنوان یک تقویم نیز استفاده می‌شد.
بنای نیوگرنج برای چند صد سال مهر و موم بود تا اینکه در سال 1699 یک زمیندار محلی به هنگام کند و کاو در این زمین‌ها، آن را از زیر خاک بیرون آورد. در طی سال‌ها نیز این بنا همانند دو بنای دیگر تخریب شدند و حتی در مقطعی از آن به عنوان معدن استفاده می‌شد. با این حال، کاوش‌های باستان‌شناسی در دهه 1960 میلادی شروع شد و در سال‌های پس از آن و به خصوص در سال 1975 میلادی به طور گسترده‌ای مورد بازسازی قرار گرفت.
درون بنای نیوگرنج
دیوارهای بنای نیوگرنج از جنس سنگ‌های گرد و سفید هستند و بالای آن نیز گنبدی چمنی دیده می‌شود. و همین فضای سبز بالای آن نیز حس و حالی آینده‌محور به آن داده، این در حالی است که این بنا قدمتی بسیار زیاد دارد. قطر این بنا 80 متر است و ارتفاع آن نیز به 13 متر می‌رسد. در زیر گنبد آن نیز دالان مقبره عصر حجر قرار دارد.
یک سنگ کربستون فوق‌العاده حکاکی شده با مارپیچ‌هایی دو تایی و سه‌گانه از ورودی اصلی مقبره محافظت می‌کند اما این منطقه به نحوی بازسازی شده تا بازدیدکنندگان مجبور به بالا رفتن از آن نشوند. در بالای ورودی نیز یک شکاف وجود دارد که نور را به داخل هدایت می‌کند. در طرف دیگر تپه نیز سنگ‌های حاشیه‌ای به زیبایی تزیین شده‌ای نیز به چشم می‌خورند.
برخی از کارشناسان بر این باور هستند که حلقه‌ای از سنگ‌های ایستاده دور تپه را احاطه کرده‌اند و دایره بزرگی به قطر 100 متر را تشکیل داده‌اند اما تنها تعداد 12 عدد از این سنگ‌ها باقی مانده و آثاری از سنگ‌های دیگر نیز در سطح زیر زمین دیده می‌شود.
97 تخت سنگ به صورت زنجیری وظیفه مهار این سازه را برعهده دارند و از فرو ریختن تپه به سمت بیرون جلوگیری می‌کنند. 11 مورد از این تخته سنگ‌ها با نقوشی شبیه به نقوش سنگ ورودی اصلی تزئین شده‌اند. کوارتزیت سفیدی که مقبره را پوشانده، در اصل از ویکلو در فاصله 70 کیلومتری در جنوب این بنا آورده شده است و سازندگان بنا برای انتقال آن از طریق دریا و سپس رودخانه استفاده کرده‌اند.
دالان زیر بنای نیوگرنج 19 متر طول دارد که دو سمت آن را 43 پایه سنگی احاطه کرده‌اند که روی برخی از آن‌ها حکاکی‌هایی دیده می‌شود. این محفظه دارای سه فرورفتگی است و در برخی از حوضچه‌های سنگی داخل آن نیز استخوان‌های سوزانده شده انسان‌ها قرار دارد. علاوه بر این نیز مهره‌ها و آویزه‌هایی به هنگام مراسم تدفین نیز در اینجا وجود داشته‌اند اما مدت‌ها قبلا از کشف این بنا به سرقت رفته‌اند. سیستم زهکشی پیچیده این بنا نیز به نحوی بوده که در طی 40 قرن، یک قطره آب نیز به داخل اینجا نفوذ نکرده است.