قدمت ویرانه‌های شهر خاتوشا که پایتخت تمدن هیتی بوده است، به عصر برنز یعنی حدود 2000 سال قبل از میلاد بازمی‌گردد. سال 1986، این سایت در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.
به گزارش فرادید، خاتوشا همچنین در سال 2001 به واسطه داشتن آرشیوهای لوح میخی که نمایانگر قدیمی‌ترین زبان هندو-اروپایی شناخته‌شده هستند در «فهرست حافظه جهانی» یونسکو قرار گرفت.
حفاری‌هایی که 116 سال پیش در شهر باستانی خاتوشا آغاز شدند همچنان ادامه دارند. حفاری‌ها از جانب موسسه باستان‌شناسی آلمانی از سال 2006 به سرپرستی پروفسور آندرآس شاخنر انجام می‌شوند.
در صد و هفدهمین سال حفاری، در یکی از حفاری‌ها یک اثر هنری در شیب شمال‌غربی ناحیه دژ بزرگِ شهر باستانی پیدا شده است که می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را دربارۀ فعالیت هنری در عصر آهن در اختیار محققان بگذارد. این اثر یک قطعه حکاکی‌شدۀ عاج است.
بر روی این قطعه عاج که تقریباً 30 سانتی‌متر طول و 10 سانتی‌متر عرض دارد، یک ابوالهول (موجودی با سر انسان و بدن حیوان)، یک شیر و دو درخت زندگی بر روی یک پس‌زمینه درخشان نقش بسته‌اند.
مطالعات علمی در خصوص این قطعه که تصاویر روی آن زیر نور مناسب قابل‌رویت است، ادامه دارد. سرپرست حفاری، پروفسور آندرآس شاخنر گفته است که این دست‌سازه در لایه‌ی عصر آهن در سایت باستان‌شناسی خاتوشا یافت شده که حاوی بقایایی از تمدن‌های مختلف است.
تصویر یک ابوالهول (ترکیب سر انسان، بدن شیر و بال عقاب)
شاخنر با بیان این که این قطعه سالم تقریباً 2800 سال قدمت دارد، گفته است که آن احتمالاً به عنوان تزیین به یک جعبه یا اثاثیه چوبی متصل بوده است. سمت راست و چپ این دست‌سازه شکسته شده و سمت بالا و پایین آن در حالت اولیه خود است. بنابراین، حدس باستان‌شناسان این است که این دست‌سازه کشیده‌تر از این بوده است.
شاخنر درباره اهمیت این قطعه گفته است:
«این دست‌سازه یک اثر منحصربفرد است. برای نخستین بار، ما با قطعه‌ای مواجه شدیم که مزین به صحنه‌ای است که بسیار پیچیده و زیبا ساخته شده است. تا کنون حفاری‌های گسترده‌ای در بوغازکوی انجام شده است، اما هرگز به چنین اثر پرجزئیاتی برنخورده بودیم».
«با توجه به نگاره‌شناسی و سبک بکاررفته در این اثر، بهتر می‌توانیم روابط بوغازکوی با آناتولی جنوب‌شرقی و روابط هنری آن با جنوب‌غربی و یونان در آن دوره را درک کنیم.»
شاخنر افزود که این اثر پس از تکمیل مطاعات علمی، در موزه بوغازکوی به نمایش درخواهد آمد.
