نخستین بانک شیر مادر دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به همت شرکت داروسازی دکتر عبیدی روز چهارشنبه 25 مهر در بیمارستان کودکان مفید تهران افتتاح شد. این اقدام در راستای مسئولیت اجتماعی شرکتها، ارتقای سلامت نوزادان و کاهش مرگومیر و معلولیت آنان انجام شده است. بر اساس برآوردها کشور ما به حدود 250 بانک شیر مادر نیاز دارد و نخستین بانک شیر ایران در بیمارستان الزهرای تبریز راهاندازی شده است. آیین افتتاح نخستین بانک شیر مادر دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با حضور مدیران شرکت داروسازی دکتر عبیدی، مدیران بیمارستان مفید، مسئولان وزارت بهداشت، فعالان ترویج تغذیه با شیر مادر، پیشکسوتان فوق تخصص نوزادان و کودکان و خانواده حیدری که نخستین مادر و کودک اهداکننده بودند، برگزار شد.
بهروزترین شرکت داروسازی هستیم
در این آیین دکتر سید امیر رضویان مدیرعامل شرکت داروسازی دکتر عبیدی با اشاره به قدمت این شرکت و اقدامات چند سال اخیر برای روزآمد شدن این گروه دارویی گفت: شرکت داروسازی دکتر عبیدی در سال 1325 تاسیس شد و اکنون یکی از بزرگترین تولیدکنندگان دارو در ایران است. از حدود 12سال پیش نیز عبیدی عضو گروه کوبل است. در این 12سال سرمایهگذاریهای بزرگی در شرکت انجام شد و امروز شرکت با استناد به وزارت بهداشت بهروزترین شرکت داروسازی کشور است. رضویان به داروهای تولیدی این شرکت پرداخت و درباره مسئولیت اجتماعی مجموعه دکتر عبیدی بیان کرد: بیشترین تمرکز ما بر تولید داروهای دیابت و قلبی-عروقی است و حدود 4 و نیم میلیون بیمار مزمن هر روز داروهای دکتر عبیدی را مصرف میکنند. از قدیم کیفیت داروهای دکتر عبیدی معروف بود و افتخار میکنیم که کیفیت را سرلوحه کار خود قرار دادیم. پزشکان محترم همیشه به داروهای ما اعتماد داشتند و امروز با همه دشواریها در حال توسعه کار هستیم و میکوشیم در حوزههای دیگر دارویی به سلامت جامعه کمک کنیم. رسالت ما است که امید به زندگی را با داروهای با کیفیت بالا ببریم. اکنون یکی از بزرگترین سایتهای دارویی را در استان البرز در دست داریم که تا دو سال آینده به بهرهبرداری میرسد.
مسئولیت اجتماعی ما عدالت در سلامت است
در ادامه دکتر شکرالله معماریان بنیانگذار گروه کوبل و عضو هیئت مدیره شرکت داروسازی دکتر عبیدی با تاکید بر ارتقای سلامت جامعه در ابعاد مختلف گفت: سلامت جامعه شامل بعد جسمی، روانی و اجتماعی است. در شرکت دکتر عبیدی بجز تولید دارو میکوشیم سطح آگاهی پزشکان و عموم جامعه را درباره سلامت جامعه بالاتر ببریم. در زمینه مسئولیت اجتماعی که تاسیس بانک شیر نیز در این حوزه قرار میگیرد، به توسعه پایدار محیط زیست، کمک به عدالت سلامت و ترویج فرهنگ مسئولیت اجتماعی فکر میکنیم و امیدواریم شرکتهای دیگر مانند ما فرهنگ مسئولیت اجتماعی را بالاتر ببرند. معماریان درباره ایدههای مسئولیت اجتماعی گروه کوبل گفت: پروژههای مسئولیت اجتماعی کوبل و عبیدی از چند سال پیش آغاز شد و تیمهای ما در 4دوره به صورت چند نفره پروژه کوچ رو اجرا کردند. یعنی در مناطق عشایری برای افزایش آگاهی سلامت و پزشکی عشایر فعالیت کردند، سلامت عمومی آنان را چک کردند و آموزشهایی ارائه دادند. همچنین ما در 75 سالگی شرکت دکتر عبیدی پروژه ساخت و تجهیز 75 خانه بهداشت را در مناطق محروم اجرا کردیم. به 6هزار کودک آموزش مستقیم فردی دادیم و 76 هزار تن از هموطنان تحت پوشش خانه بهداشت قرار گرفتند. بجز این در حوادث ناگوار در کنار هموطنان بودیم. در سیل استان سیستان و بلوچستان در کمتر از 48 ساعت یک تیم از شرکت اعزام شد که به سیلزدگان کمکهای پزشکی و دارویی برساند. تاسیس این بانک شیر نیز آخرین کار ما نیست و میکوشیم که این پروژه را در سایر مناطق کشور اجرا کنیم.
نخستین بانک شیر مادر 120 ساله است
در ادامه آیین افتتاحیه بانک شیر مادر بیمارستان کودکان مفید، دکتر شمسالله نوریپور رئیس این بیمارستان با اشاره به تاریخ تاسیس بانکهای شیر مادر در جهان گفت: اهدای شیر مادر قدمتی به طول تاریخ دارد. افتتاح نخستین بانک شیر مادر حدود 120 سال پیش در شهر وین کشور اتریش انجام شد. اکنون در سراسر جهان بیش از 750 بانک شیر وجود دارد که 230 بانک شیر فقط در کشور برزیل است و تعداد آن به بانک شیرهای موجود در اروپا میرسد. در ایران نیز فرهنگ آن ایجاد شده و در چند شهر بانک شهر مادر داریم. البته در اروپا مادران برای اهدای شیر پول میگیرند ولی در ایران این کار مانند اهدای خون و بسیاری از ایثارگریهای دیگر رایگان است. نوریپور درباره فرایند دریافت، نگهداری و استفاده شیر اهدا شده گفت: شیر در پروسههای بهداشتی گردآوری و سپس فریز میشود. دوباره ذوب و استریل میشود و باز هم منجمد میشود تا در صورت نیاز به استفاده نوزادان برسد. در این فرایند شاید بخش ناچیزی از مواد ایمنولوژی و باکتریهای مفید از بین برود ولی درصد بالایی از خواص آن حفظ میشود. یکی از بیماریهای رایج در نوزادان آنتروکولیک نتروزون است و ثابت شده تنها چیزی که میتواند از این اختلال پیشگیری کند، تغذیه با شیر مادر است. زیرا این بیماری که میتواند کشنده باشد دارو ندارد و در بسیاری از موارد منجر به جراحی با هزینههای بالا میشود. همچنین شیر مادر احتمال چاقی، آسم و آلرژی را کاهش میدهد.
تغدیه با شیر مادر یعنی کاهش چشمگیر مرگ و معلولیت نوزادان
دکتر علیاکبر سیاری عضو هیئت علمی بیمارستان مفید سخنان خود را با بیبدیل خواندن مهر مادر، شیر مادر و خیر ماندگار آغاز کرد و گفت: ما خوشحالیم که خدمتگزار سلامت کودکان ایران هستیم. مرحوم حبیبالله مفید با تاسیس این بیمارستان خیر ماندگار ایجاد کرد. دکتر عبیدی با تاسیس شرکتی که ما سالهاست داروهای آن را تجویز میکنیم، خیر ماندگار ایجاد کرد. ولی چند چیز در دنیا بدترین اتفاقات هستند که یکی از آنها مرگ کودکان است. هر سال 10 میلیون و 400 هزار کودک زیر 5 سال که 4 میلیون آنها نوزادان هستند، در جهان فوت میکنند. اگر این نوزادان در روز و ساعت نخست تولد شیر مادر بخورند، حدود یک میلیون از این آمار کم میشود. تاسیس بانک شیر مادر یعنی پیشگیری از مرگ یا معلولیت نابهنگام بخش قابل توجهی از نوزادان و افزایش ایمنی آنان. امروز در جهان مسابقه علم و تکنولوژی برپاست. اگرچه شیر مادر بسیار مفید است ولی علم و تکنولوژی با خدماتی چون دانش بانک شیر، آن را برای کودکان نجاتبخش میکند.
دکتر هادی سماعی رئیس انجمن فوقتخصصی نوزادان کشور و پیشکسوت این رشته سخنران دیگر این آیین بود. سماعی درباره تاریخچه راهاندازی رشته طب نوزادان در ایران بیان کرد: من پیش از انقلاب و با اتمام تحصیل در رشته نوزادان به ایران برگشتم تا این رشته را در ایران تاسیس کنیم. در آن زمان کسی به فکر این تخصص نبود و کسی حتی فکر نمیکرد که نوزاد 500 گرمی یا یک کیلویی زنده بماند. ما با کمک دکتر مرندی برای نخستینبار بخش فوقتخصصی نوزادان را در بیمارستان علیاصغر و سپس در بیمارستان مفید راهاندازی کردیم و حدود سه یا چهار چزشک متخصص نوزاد در کشور بودیم. خوشبختانه امروز در همه شهرستانها بخش فوقتخصصی نوزادان تاسیس و تقویت شده و بیش از 100پزشک متخصص در سراسر کشور کار میکنند. ولی در کنار تخصص، حیات بسیاری از نوزادان بستگی به تغذیه با شیر مادر دارد و من از شرکت داروسازی دکتر عبیدی برای تاسیس بانک شیر مادر سپاسگزارم.
آمار نارسی نوزادان فزاینده است
دکتر گلایل اردلان رئیس اداره سلامت نوزادان وزارت بهداشت درباره ابلاغ دستورالعمل بانک شیر بیان کرد: دستورالعمل کامل و جامع بانک شیر رو به اتمام است و به امید خدا پیش از کنگره نوزادان ابلاغ میشود. ولی اکنون نگرانی من آمار نارسی نوزادان است که زنگ خطری برای ما است. در سال 1400 آمار نارسی نوزادان 10 میلیون و شش صدم درصد بود. در سال 1401 این آمار به 10 میلیون و 45 صدم درصد رسید و سال بعد 10 میلیون و 82 صدم درصد نوزاد نارس داشتیم. این موضوع نشانه ضرورت تاسیس بانکهای شیر است. چندی پیش در وبینار کشوری با همکاران بانک شیر، آنان تقاضای بسیاری برای رسیدگی به ظروفی که در بانک شیر استفاده میشود، پشتیبانی دستگاهها و تعرفه همکاران شاغل در بانک شیر داشتند. ما تلاش میکنیم به تکتک این درخواستها بپردازیم. از معاونت درمان و معاونت بهداشت دانشگاهها تقاضا دارم با هماهنگی کامل برنامه پایش و ارزشیابی بانکهای شیر، برنامه جلب حمایت مادران اهدا کننده، آموزش و نیازسنجی پرسنل و حتی مادران را در نظر داشته باشند.
دکتر ابوالفضل افجهای رئیس انجمن ترویج تغذیه با شیر مادر نیز در سخنان خود وجود بانک شیر را در راس خدمات پیشگیری از مرگ نوزادان دانست و بیان کرد: ترویج تغذیه با شیر مادر سطوح و ساختاری دارد که این ساختار شامل آموزش نسل جدید است. در این راستا استادان پیشکسوت ساختار را تبیین میکنند. وظیفه دولتها در ابعاد کوچکتر وظیفه دانشگاهها و انجمنها آموزش به دختران جوان است. در دو دهه اخیر علم نشان داد که تغذیه با شیر مادر در بقای نوزادان بهویژه نوزادان بسیار کموزن اهمیت بسیاری دارد. زیرا سیستم ایمنی آنها بسیار آسیبپذیر است. این موضوع بیش از 70 درصد مرگ نوزادان را شامل میشود.
تقدیر از فعالان راهاندازی بانک شیر مادر در بیمارستان کودکان مفید
آیین افتتاح بانک شیر مادر در بیمارستان کودکان مفید با تقدیر از فعالان و دستاندرکاران راهاندازی آن دنبال شد و در این بخش از سیدامیر رضویان مدیرعامل شرکت داروسازی دکتر عبیدی، شکرالله معماریان بنیانگذار گروه دارویی کوبل، غفار برارجانیان عضو هیئت مدیره داروسازی عبیدی، دکتر محمد کاظمیان چهره ماندگار پزشکی و فوقتخصص نوزادان، دکتر مجتبی دهاقین مدیرعامل انجمن نیکوکاری بیمارستان مفید و سمیرا دشتی کارشناس مامایی برای تلاش در راهاندازی بانک شیر مادر و ارتقای سلامت نوزادان تقدیر شد.
در پایان مراسم افتتاحیه سخنرانان، دستاندرکاران و خبرنگاران از بانک شیر بیمارستان و بخش NICU بازدید کردند.