حجتالاسلام والمسلمین حسن پویا،
معاون پژوهشی موسسه تنظیم ونشر آثار امام خمینی(س) نمایندگی قم، در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) و در پاسخ به این پرسش که منش سیاسی حضرت فاطمه(س) در چه راستایی بوده است، گفت: در این ایام خاص ضرورت دارد که به منش سیاسی حضرت نگاهی کرد. فرمایش عظیم پیامبر اسلام(ص) که مشهور و متواتر است و سنی و شیعه بیان کردهاند، حدیث معروف ثقلین است که حضرت در آن میفرمایند انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله وعترتی ما ان تمسکتم بهما لن تضلوا. در واقع نشان دادن راه درست و صحیح و صراط مستقیم را پیامبر(ص) با این بیان روشن کردهاند و فعالیت سیاسی حضرت زهرا(س) را نیز باید در این راستا تفسیر کرد.
فعالیت حضرت فاطمه(س) در راستای حدیث ثقلین بودپویا ادامه داد: ما وقتی به زندگی حضرت فاطمه(س) و ائمه اطهار نگاه میکنیم، میبینیم این کلام نورانی پیامبر تابلوی راه و حرکت ایشان بوده است و چه آنجا که ایشان قیام کرد و چه جایی که قعود داشته و به فعالیتهای دیگری پرداختهاند، همه آنها دفاع از قرآن و عترت پیامبر(ص) بوده است و شاخصترین و برجستهترین کسی که بخواهد به این حدیث نورانی و شریف را تحقق ببخشد، بیبی فاطمه(س) ام الائمه هستند که به این فرمایش پیامبر عمل کنند و از قرآن و عترت دفاع کنند.
وی افزود: در زندگی حضرت فاطمه(س) بعد از رحلت پیامبر سختترین شرایط ایجاد شد، لذا از روزهای اول که دفن و کفن پیامبر فرا میرسد و وقتی امیرمؤمنان به وصایای پیامبر میپرداختند، تنها کسی که به دفاع از حریم ولایت میپردازد حضرت زهرا(س) بود.
پویا با بیان اینکه ایشان با دارو ندارد خود در این راه حرکت کردند، گفت: بر طبق نظر بسیاری از مورخان حضرت فاطمه(س) دست فرزندان را میگرفتند و شبانه به در خانه مهاجر و انصار میرفتند و قضیه غدیر و مظلومیت حضرت علی(ع) را به ایشان یادآوری میکردند و این یک حرکت سیاسی بزرگ بود که در حالی که تنهای تنها بودند و حتی روایت نشده است که در این موقعیت سلمان و ابوذر همراهشان باشند، خود و فرزندانشان که یادگاران پیامبر(ص) بودند.
وی با بیان اینکه حرکت اجتماعی و سیاسی حضرت فاطمه(س) در دفاع از امامات امیر(ع) و همه ائمه محسوب میشود، گفت: این حرکت عمل به حدیث ثقلین بود که امر شده است تا از خدا رسول و صاحبان امر که ائمه باشند، اطاعت شود و حضرت فاطمه(س) این حرکت را بلافاصله پس از رحلت پیامبر آغاز کردند و ادامه دادند تا اینکه جانشان را در راه ولایت اهل بیت(ع) گذاشتند.
فعالیت توام فرهنگی و سیاسی حضرت فاطمه(س)پویا در پاسخ به این پرسش که راهکارهای حضرت فاطمه(س) برای دفاع از ولایت چه بود، گفت: ایشان دو کار را هم زمان انجام دادند، اول این که به در خانه مهاجر و انصار رفتند و دیگری خطبههایی که خواندند که بیان کننده حقیقت اسلام و دین بود و میتوان آن را حرکت فرهنگی حساب کرد که عبارت بود از یادآوری احکام خدا و توجه دادن مردم به محتوا و حقیقت دین که حقیقت دین کجاست و چیست؟
وی افزود: حرکت سیاسی و فرهنگی باید به همراه هم باشند تا موثر واقع تاثیر دارند و الا اگر ما فقط بخواهیم خطبه داشته باشیم و کار عملی نکنیم تاثیری در جامعه نخواهیم داشت. حضرت فاطمه زهرا(س) نیز با هوشیاری تمام و به عنوان یک زن که بیانگر نقش زنان و تاثیر آن در جامعه است، نشان دادند در دو جناح فرهنگی و سیاسی فعالیت کردند. ایشان به مردم یادآوری کردند که چه گذشته است و در چه جایگاهی قرار دارند.
پویا تصریح کرد: نکته عجیبی که در خطبههای حضرت فاطمه(س) وجود دارد، این است که ایشان علاوه بر مساله امامت و ولایت به حقایق و پایههای دین را بیان کرده و تاثیرات عمل به احکام خدا و پیامدهای ترک آن را یادآوری شدند و این خطبهها هم سیاسی و هم بیدارگرانه و فرهنگی بود.
پیام حضرت زهرا(س)؛ بیولایت دین به غایت نمیرسدوی در پاسخ به این پرسش که از نظر حضرت فاطمه(س) ولایت چه جایگاهی در نظام دینی دارد، گفت: در مورد جایگاه امامت و ولایت روایات فراوانی داریم از جمله این کلام که الامامت نظام دین و این در واقع به این معناست که امامت نخ تسبیح دین است و اگر پاره شود، همه دین خواهد ریخت فروریخته است و حضرت فاطمه(س) معتقد بودند که امامت نگاهدار دین است و اگر امامت از هم بریزد، دین به غایت خود نخواهد رسید و کلام حضرت این است که اگر می خواهید احکام اجرا شود و دین بر پا شود و عزت و شرافت اسلامی بر پا باشد، باید امامت را بپذیرید و الا اگر نپذیرید چیزی از دین جز به صورت ظاهری چیزی باقی نمیماند و بدون امامت و ولایت دین به غایت خود نمیرسد.
پویا در پایان گفت: بعدها همین مساله به وجود آمده بود و همان طور که امیرمومنان سالها بعد در خطبههایشان فرمودند از دین جز پوست چیزی باقی نمانده و محتوا و حقیقت دین از بین رفت و این هشدار را حضرت فاطمه بلافاصله بعد از رحلت پیامبر داده بودند.