شناسه : ۳۰۴۴۵۶ - چهارشنبه ۷ تیر ۱۳۹۶ ساعت ۱۲:۰۴
سیدرضا مودب:
تلاوت یعنی فهم مراد خداوند و عمل به آن/ توجه به قرآن محدود به ماه رمضان نشود
گروه اندیشه: سیدرضا مودب معتقد است تنها قرائت قرآن کافی نیست و باید ثمرات تلاوت قرآنی را در جامعه ملاحظه کرد و توجه به قرآن نباید محدود به ماه رمضان باشد و مراد از تلاوت نیز فهم کلام الهی و عمل به آن است.
حجت‌الاسلام و المسلمین سیدرضا مودب، استاد دانشگاه قم، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در پاسخ به این پرسش که رمضان چه جایگاهی در زندگی ایمانی دارد؟ گفت: رمضان، «ماه خدا» و «بهار قرآن» است و فصلی جدید در عبادات سالانه انسان‌های مومن به حساب می‌آید. قرآن در آیه «شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ...: ماه رمضان [همان ماه] است که در آن قرآن فرو فرستاده شده است [کتابى ] که مردم را راهبر و [متضمن] دلایل آشکار هدایت و [میزان] تشخیص حق از باطل است...»،(بقره، 185) به این مسئله اشاره دارد.
وی ادامه داد: درباره «قدر» که از شب‌های این ماه مبارک است باید بگویم که قرآن در این شب نازل شده است که از آن به «لیلة مبارکة» نام برده می‌شود. این شب، شب تعالی به قله‌های انسانیت است. ماه رمضان ماهی است که باید به تلاوت قرآن و دیگر اعمال نیکو اهتمام تمام ورزید و به تعبیر قرآن «إِنَّ الَّذِینَ یَتْلُونَ کِتَابَ اللَّهِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِیَةً یَرْجُونَ تِجَارَةً لَنْ تَبُورَ: در حقیقت کسانى که کتاب خدا را مىخوانند و نماز برپا مىدارند و از آنچه بدیشان روزى دادهایم نهان و آشکارا انفاق مىکنند امید به تجارتى بستهاند که هرگز زوال نمىپذیرد»(فاطر، 29) اعمال ماه رمضان جایگاه مهمی در زندگی انسان مومن دارد و کار نیک تجارتی است که در آن ضرر و زیانی وجود نداشته و سعادت و رستگاری انسان را به بار می‌آورد.
مودب در پاسخ به این پرسش که مراد از تلاوت قرآن که در ماه رمضان مورد تاکید قرار گرفته است، چیست؟ گفت: مقصود از «تلاوت آیات» همان‌طور که امام صادق(ع) معتقدند فهم مراد خداوند و عمل به آن است و این کار باید با امید به وعده‌های الهی صورت بگیرد. در همین رابطه امام صادق(ع) در تفسیر آیه 121 سوره بقره «الَّذِینَ آتَیْنَاهُمُ الْکِتَابَ یَتْلُونَهُ حَقَّ تِلَاوَتِهِ أُولَئِکَ یُؤْمِنُونَ بِهِ وَمَنْ یَکْفُرْ بِهِ فَأُولَئِکَ هُمُ الْخَاسِرُونَ: کسانى که کتاب [آسمانى] به آنان دادهایم [و] آن را چنان‌که باید مىخوانند ایشانند که بدان ایمان دارند و[لى] کسانى که بدان کفر ورزند همانانند که زیانکارانند». می‌گویند: به شیوه ترتیل آیاتش را می‌خوانند و معانیش را فهم می‌کنند و به احکام آن عمل می‌نمایند و امید به وعده الهی دارند و از عذابش در خوف و هراس به سر می‌برند و قصص آن را مجسم می‌بینند و از مثل‌هایش عبرت می‌گیرند. بنابراین تلاوت قرآن باید در زندگی عینی تاثیر بگذارد.
وی تصریح کرد: نباید تاکید بر جایگاه ماه مبارک رمضان در ایجاد فضا و حس و حال معنوی ما را محدود به همین شب‌ها و روزهای ماه مبارک کند و توجه به قرآن باید مورد اهتمام فرهنگ و جامعه در طول سال شود و به یک روال جدی برای ما بدل گردد.
استاد دانشگاه قم با طرح این پرسش که کتاب‌الله چرا نازل شد؟ گفت: اگر قرآن نازل نشده بود و راه پیامبر به واسطه شیعه ادامه پیدا نمی‌کرد، انسان امروز چه شرایطی را داشت؟ آیا عقل انسان برای رسیدن او به سعادت کافی بود؟ و آیا برخورد با دیگران به ویژه در جامعه کنونی که منافع افراد بیشتر با هم درگیر است را می‌توان با عقل انسانی سامان داد؟ از این رو بدون قرآن چه آینده‌ای برای انسان می‌شد تصور کرد؟ همین پرسش‌هاست که ضرورت وحی را پاسخ می‌دهد و اینکه باید قرآن و سیره معصومین(ع) را بیشتر شناخت.
مودب تصریح کرد: اگر قرآن نازل و پیامبر خاتم مبعوث نشده بود و راه او به واسطه اهل بیت(ع) تداوم نمییافت، مومنان واقعی همچون دیگر انسان‌های غیر مومن و مسلمان در تاریکی و ضلالت به سر می‌بردند و از نور هدایت قرآنی و پیشوایان دینی بی‌بهره شده بودند. این به آن خاطر است که عقلانیت و بهره‌مندی از خرد سالم، ما را به ضرورت بعثت حضرت محمد(ص) و نازل شدن قرآن و تداوم راه آن حضرت رهنمون می‌سازد تا عقل با امداد وحی راه کمال را پیدا کند.
استاد حوزه و دانشگاه افزود: خرد فردی هرگز نمی‌تواند در قلمرو همه رفتارها و اعمال بشر راه درست را نشان دهد و انسان را به آن هدایت کرده و از این طریق زمینه سعادت بشر را فراهم کند، البته عقل جمعی نیز از این کار ناتوان است. عقل انسان محتاج وحی است که با یاری آن بایست‌ها و نبایست‌های حیات و مناسبات اخلاقی متناسب و پسندیده با سعادت را پیدا کند.
مودب با بیان اینکه قوام هستی مبتنی بر حجت روی زمین، یعنی وجود پیامبر اکرم(ص) و آنگاه امامان معصوم(ص) است، گفت: به همین خاطر است که جهان ثبات داشته و به خاطر وجود آن‌هاست که کائنات ماندگارند. امام کاظم(ع)در همین باره می‌فرمایند: امامت نور و روشنایى است؛ همان که خداوند عز و جل فرموده: «به خدا و پیامبر او و نورى که فرو فرستادیم ایمان آورید».