علی (ع) در دامان پیغمبر تربیت شد
از افتخاراتی که نصیب علی (ع) شده این است که تربیت وی در دامان رسول خدا انجام شد و از کودکی در کنار ایشان بود،به گونه ای که مورخین نوشته اند این به آن علت بود که قریش دچار خشکسالی و مضیقه سختی شد و ابو طالب مردی عیالوار بود و از نظر مالی نیز در مضیقه و فشار قرار داشت و برادرش عباس بن عبد المطلب مردی ثروتمند بود و وضع مالی خوبی داشت،محمد (ص) که در آن وقت به خاطر ازدواج با خدیجه جدای از ابو طالب زندگی می کرد و ثروت خدیجه نیز در اختیار آن حضرت قرار گرفته بود.به عمویش عباس فرمود:برادرت ابو طالب عیالوار است و خود شاهد این خشکسالی و سختی هستی،بیا نزد او برویم و بار مخارج او را سبک کنیم،بدین ترتیب که من یکی از فرزندانش را برگیرم و تو نیز یکی را.
عباس پذیرفت و به اتفاق آن حضرت نزد ابو طالب رفتند و منظور خود را با او در میان گذارده گفتند:ما برای سبک کردن بار سنگین خرجی را که به عهده داری نزد تو آمده ایم و پیشنهاد بردن دو تن از فرزندان او را بیان کردند.
ابو طالب روی علاقه ای که به عقیل داشت،اظهار کرد:
«اذا ترکتمالی عقیلا فاصنعا ماشئتما»
[اگر عقیل را برای من بگذارید هر چه خواهید بکنید،و هر که را خواهید ببرید.]
اینجا بود که محمد (ص) علی را برگرفت و به نزد خود برد و عباس نیز جعفر رابرداشته و پیش خود برد.
و در صفحات آینده خواهد آمد که بر طبق نقلی علی (ع) در آن روز شش سال داشت.
ناگفته پیداست که این نزدیکی و قرب جوار و انس با محمد (ص) در زندگی،گذشته از افتخار بزرگی که نصیب علی (ع) کرد چه اندازه در جلب محبت و علاقه محمد (ص) نسبت به آن حضرت مؤثر بود و تا چه حد پیغمبر خدا را نسبت به علی (ع) علاقه مند ساخت،چنانکه علاقه علی (ع) را نیز نسبت به رسول خدا (ص) منعکس می سازد.
زیرا با توجه به نبوغ ذاتی،هوش،استعداد،درک و رشد فوق العاده علی (ع) بخوبی روشن است که پیوسته سعی در فرمانبرداری هر چه بهتر و اطاعت بیشتر از رسول خدا که بهترین پدرها برای او محسوب می شده،داشته و از هر فرزند دلسوزی،کارهای آن حضرت را دلسوزانه تر انجام می داد و رسول خدا (ص) نیز با مشاهده کردار و اعمال و ادب او از هر فرزندی بیشتر او را دوست می داشت (1) ، چون رابطه عموزادگی را نیز بدان ضمیمه کنیم،آن هم زاده عمویی همچون ابو طالب که گذشته از آنکه تنها عموی پدر و مادری آن حضرت بود،سالهای متمادی نیز سرپرستی رسول خدا (ص) را به عهده داشته و کمال محبت را نسبت به آن حضرت انجام داده و اکنون رسول خدا می خواهد با نگهداری و تربیت فرزندش محبتهای او را تلافی نماید،آن وقت است که می توانیم تا حدی شدت علاقه رسول خدا (ع) و علی (ع) را نسبت به یکدیگر بفهمیم و از پیوند محبت محکمی که میان آن دو بزرگوار برقرار شده بود،در محدوده فکر خود آگاه گردیم.
اینکه گفتیم:«به مقدار درک و محدوده فکر خود»برای آن است که انسانهای کامل و مردان الهی به هر اندازه که به خدای تعالی و به کمال مطلوب انسانی خود نزدیکتر باشند به همان اندازه نیز اخلاق نیک و بارز انسانی و الهی که یکی از آنها محبت و عاطفه است در آنها بیشتر و کاملتر است و این به خاطر حساسیت بیشتر روح و صفای باطن آنهاست.با توجه به این که ما در میان انسانها کاملتر از رسول خدا (ع) و سپس علی (ع) سراغ نداریم،به همین نسبت می توانیم به عمق علاقه و محبت میان آن دو وجود مقدس پی ببریم.
پی نوشت:
1.شاهد این گفتار را در سخن فضل بن عباس در صفحه آینده بخوانید.