ابوالعباس، از راویان راستگوی امامیه و از اصحاب بلند پایه امام هادی و عسکری علیهماالسلام ، ولادتش معلوم نیست، ولی تاریخ وفات او پس از سال 297 ه بوده است؛ زیرا ابوغالب زراری (م 368 ق) در 297 ه در کوفه نزد او درس خوانده است. درباره نام جدّ او، بین علمای رجال اختلاف است. به عقیده مشهور، نام جدّش «حسن» است، ولی در رجال ابن داود، نام جدّش حسین (به صورت مصغّر) ثبت شده است. فرزند او، محمّد بن عبداللّه بن جعفر (م بعد 304 ق)، از رجال معتمد شیعه و کاتب امام عصر(عج) و همچنین از شاگردان روایی او بوده است. نجاشی در رجال خود، از وی فرزندان دیگری به نام های جعفر، حسین و احمد نام می برد که همگی مکاتباتی با حضرت ولی عصر(عج) داشته اند. وی از چهره های برجسته قم بود که پس از سال 290 ه وارد کوفه شد و برای اهل آنجا نقل حدیث کرد و کتاب های زیادی تصنیف نمود. از تألیفات او به دست می آید که تخصص عمده او در علم حدیث، فقه و اعتقادات بوده است.
وی احادیث و گفته های امام رضا و امام جواد علیهماالسلام را در کتاب های جداگانه ای با عنوان قرب الاسناد الی الرضا و قرب الاسناد الی ابی جعفر الثانی جمع آوری کرده است. همچنین روایات امام حسن عسکری علیه السلام و امام عصر(عج) را نیز جداگانه جمع آوری نموده است. وی، که در عصر غیبت صغرا می زیست، کتابی درباره غیبت امام زمان(عج) تألیف نمود و مکاتباتی نیز با سفیر دوم، محمّد بن عثمان عمری (نیابت: 267 تا 305 ق)، داشت.
بیشتر روایات او به طور مستقیم از امام حسن عسکری علیه السلام هستند و گاهی نیز از استادان خود (که تعداد آن ها 21 نفر است) همچون ابراهیم بن مهزیار، ایّوب بن نوح، علی بن اسماعیل، محمّد بن عیسی و دیگران نقل حدیث کرده است. از هم بحثان او، احمد بن خالد برقی (م 280 یا 274 ق) است که در قم با یکدیگر ارتباط داشتند. از شاگردان او، محمّد بن حسن صفّار و محمّد بن علی بن محبوب را می توان نام برد، ولی معروف ترین آن ها احمد بن محمّد بن یحیی العطّار است. از جمله آثار او، کتاب الامامه، کتاب الدلائل، کتاب الغیبة و کتاب الطب است که بیشتر این کتاب ها از طریق احمد بن محمّد بن یحیی العطار نقل شده اند.