در میان نشانه ها شماری از آنها به روشنی به عنوان: (علائم حتمی ظهور)، یاد شده اند. منظور از نشانه های حتمی در مقابل غیرحتمی، ظاهراً آن است که تحقق پدیدار شدن آنها، بدون هیچ قید و شرطی، قطعی و الزامی خواهد بود، به گونه ای که تا آنها واقع نگردند، حضرت مهدی(ع) ظاهر نخواهد شد. اگر کسی پیش از واقع شدن نشانه های حتمی، ادعای ظهور مهدی(ع) را بکند، ادعایی است نادرست.
در برابر اینها نشانه های غیرحتمی است، یعنی مقید و مشروط به اموری هستند که در صورت تحقق آنها، به عنوان نشانه، پدید می آیند. به عبارت دیگر، نشانه های غیرحتمی، شاید پدید آیند و شاید پدید نیایند و امام زمان(ع) ظهور کند. امامان معصوم(ع) به خاطر مصالحی، از پدید آمدن آنها در دوره غیبت، خبر داده اند.
گروهی، نشانه های حتمی را نشانه هایی دانسته اند که در آنها (بداء) حاصل نمی شود. برخلاف نشانه های غیرحتمی که ممکن است (بداء) حاصل شود و تغییر یابند و یا به کلی حذف شوند.
در روایتی (محتوم) در برابر (موقوف) به کار رفته است.( بحارالأنوار، ج 52 ص 249)[1]
در روایات فراوان به حتمی بودن پنج نشانه از نشانه های ظهور در مورد آنها تصریح و تأکید شده است، که به یک نمونه از آنها اشاره می کنیم:
شیخ صدوق با سلسلة اسنادش از امام صادق(ع) روایت کرده که فرمود:
قبل قیام القائم خمس علامات محتومات: الیمانی، و السفیانی، و الصیحة، و قتل النفس الزکیّه و الخسف بالبیداء.( شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج 2، ص 650، ب 57، ح 7)
پیش از قیام قائم(ع) پنج نشانة حتمی هست که عبارتند از: یمانی، سفیانی، صیحه، قتل نفس زکیه و خسف زمین بیدا.[2]
