به گزارش خبرنگار مهر، حسین صفری، مدیر دبیرخانه نمایشگاه بین المللی کتاب تهران و مدیر اجرایی چندین دوره این نمایشگاه، در یادداشتی که آن را برای انتشار در اختیار مهر قرار داده، به اهمیت حضور ایران در نمایشگاههای خارجی کتاب - که در سالهای اخیر به رده «مهمان ویژه» در برخی از آنها ارتقا یافته است - و تاثیر آن در تقویت دیپلماسی فرهنگی کشورمان، پرداخته است.
این یادداشت در زیر از نظر مخاطبان میگذرد:
حضور ایران در قالب گروهی از ناشران و نویسندگان در نمایشگاههای معتبر بینالمللی نه یک اتفاق تکراری و شعارزده که در دنیای امروز رویدادی در قالب دیپلماسی عمومی کشور است که میتواند به ایجاد پایگاههای فکری در همه جای دنیای کمک شایانی کند.
دیپلماسی فرهنگی حوزهای است که تخصص بسیار زیادی میخواهد و قصد وررد به آن را ندارم اما تجربه 20 ساله حضور در این رویدادهای فرهنگی در خارج از کشور برایم نشان داده که حضور در نمایشگاههای کتاب تنها به حوزه چاپ و نشر محدود نشده و فراسوی ان میتواند زمینهساز بسیاری از تعاملات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی شود.
اینکه شما با صرف حضور در غرفه و پاویونی در یک نمایشگاه حضور منفعل داشته باشید تا اینکه با حضوری مقتدرانه، عزت و توانمندی کشور را در بعد فرهنگی به نمایش گذارید، خود داستان دیگری است که باید نسبت به آن حساسیت داشت و از کنار آن به سادگی گذر نکرد.
در سالهای اخیر، موسسه نمایشگاههای فرهنگی ایران که متولی حضور فعالان فرهنگی کشور در نمایشگاههای بین المللی است، نشان داده است که این شکل از دیپلماسی فرهنگی به ایجاد «بنیاد اعتماد» با مردم دیگر کشورها کمک میکند.
زمینهسازی برای حضور فعال ناشران و نویسندگان کتابهای کودک و نوجوان نیز خود به ایجاد تبادلات فرهنگی میان کشورها کمک میکند و صنعت چاپ و نشر، تصویرگری و نیز بسیاری مراودات مکمل دیگر را نیز از این فرصت بهره مند میسازد.
در سالهای گذشته تلاش شده تا در این نمایشگاه به جای حضور و شرکت افرادی که برند فرهنگی ندارند، زمینهسازی برای ایجاد تعامل میان فعالان اصلی و اساسی فراهم شود که حضور پررنگ ناشران و کتابفروشان ارزشمند کشور از جمله این کوششها محسوب میشود.
بنابراین ضرروتی است که با بهرهگیری از دانش روز و حضورهای متفاوتتر نسبت به گذشته زمینه این ایجاد اعتماد را فراهم آوریم.
حضور فعالان ادبیات دفاع مقدس قطعاً از پیشروترین رویدادهایی است که این سالها به یمن تلاشهای بسیار برای ارائه یک تعامل جدی برای معرفی این ژانر در فضای بینالمللی فراهم شده است.
اینکه در معتبرترین نمایشگاههای کتاب دنیا چون فرانکفورت، مسکو و پکن بتوان نشان داد که دلاورمردیهای 8 سال دفاع مقدس و نیز مجاهدتهای شهدای مدافع حرم چه هویتی را در نسل جوان ایرانی به وجود آورده، خود میتواند نقطه اتکایی در روند تعاملات فرهنگی و سیاسی کشورمان با دنیا باشد.
از آنجا که فرهنگ و ابزارهای فرهنگی در موارد زیادی میتواند ضمیر ناخودآگاه مردم در کشورهای دیگر را هدف بگیرد و با فرایندی محکم و تاثیرگذار بر لایههای عمیق ایشان تاثیر میگذارد، پس در مقایسه با سایر ابزارهای شایع در دیپلماسی، دیپلماسی فرهنگی با سهولت بیشتری در لایههای زیرین جامعه رسوخ میکند و برجای میماند.
این رویدادها را باید در قالب محتواهای تاثیرگذار برای مردم سایر کشورها ارائه داد تا آنچه به عنوان مواجهه ایشان با جمهوری اسلامی ایران در ذهنشان میماند، پدیده ای فراگیر و ماندنی باشد.
به یاد داشته باشیم دیپلماسی فرهنگی یک رویداد مکمل برای اشکال دیگر دیپلماسی در سراسر جهان است و اگر امروز از آن غفلت کنیم شاید سالها بعد حسرت روزهایی را بخوریم که به راحتی میتوانستیم با نمایشگاههای کتاب قلب مردم جهان را فتح کنیم.