لامارتین، شاعر و نویسندهی فرانسوی میگوید: «منشاء هر کار بزرگی زن است، زن کتابی است که جز به مهر و محبت خوانده نمیشود». زنان همواره در جهان، در عرصههای مختلف فعال بودهاند و خصوصا در ترویج و پیشرفت فرهنگ، هنر، ادبیات و علم، نقش بهسزایی داشتهاند. زنان، بخش جداییناپذیر ادبیات هستند و نمیتوان نقش آنها را در ادبیات نادیده گرفت. مصطفی مستور در اینباره در کتاب «استخوان خوک و دستهای جذامی» مینویسد: «اگه زنی در کار نباشه، عشقی هم در کار نیست. شکسپیر و حافظ و رومئو وژولیت و شیرین و فرهاد ول معطلاند. اگه روزی زنها بخواند از این جا برند، تقریبا همهی ادبیات و سینما و هنر دنیا رو با خودشون باید ببرند».
بنیتا هر هفته به بررسی زندگینامه و معرفی آثار زنان شاعر و نویسنده میپردازد. در این قسمت، به بهانهی سالروز تولد ایزابل آلنده نویسنده و رماننویس معروف آمریکای جنوبی، نگاهی به زندگی و آثار این بانوی نویسنده خواهیم داشت.
ایزابل آلنده متولد دوم آگوست 1942 در شهر لیمای پرو است. تلفظ صحیح نام خانوادگی ایزابل در زبان مادریاش یعنی اسپانیایی، «آیِنده» است اما طبق تلفظ انگلیسی نام خانوادگیاش او در بسیاری از کشورها به «آلنده» مشهور است. پدر ایزابل توماس نام داشت و در واقع سفیر شیلی در پرو و پسرعموی سالوادور آلنده، رئیس جمهور فقید شیلی بود.
پس از مرگ پدر، ایزابل سه ساله به همراه مادرش به سانتیاگو رفت و تا سال 1953 در آنجا باقی ماند. مادر ایزابل پس از چندی با یک دیپلمات دیگر ازدواج کرد و خانوادهی او به ناچار به بولیوی و سپس به بیروت منتقل شدند. ایزابل در بولیوی در مدرسهی خصوصی آمریکاییها و پس از آن در مدرسهی انگلیسیها در بیروت به تحصیل پرداخت. ایزابل در سال 1958 به شیلی بازگشت.
پس از بازگشت به شیلی با میگل فاریاس که دانشجوی مهندسی بود، ازدواج کرد.
ایزابل زندگی ادبی خود را با ترجمهی مقالات برای یک مجلهی طرفدار حقوق زنان آغاز کرد. او مدتی نیز با فائو (سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد) همکاری کرد.
هنگامی که دولت سالوادور آلنده سقوط کرد، نا ایزابل نیز در لیست سیاه افراد تحت تعقیب قرار گرفت و ایزابل مجبور شد به ونزوئلا فرار کند و سیزده سال در آنجا یماند. او در تمام این مدت برای یکی از معروفترین روزنامههای ونزوئلا مقاله مینوشت و مدتی نیز مدیریت یک مدرسه را بر عهده داشت.
آلنده در سال 2003 موفق شد تابعیت آمریکایی اخذ کند و در حال حاضر نیز در کالیفرنیا زندگی میکند.
بسیاری از ادیبان، آلنده را پدیدهی ادبیات آمریکای لاتین مینامند، کسی که نزدیک به 57 میلیون نسخه از 19 جلد کتابش تا کنون به فروش رسیده است. آثار آلنده به 35 زبان زندهی دنیا ترجمه شدهاند و دو فیلم اقتباسی نیز از آنها تهیه شده است.
اکثر رمانهای ایزابل آلنده در سبک رئالیسم جادویی دستهبندی میشوند. سوژههای او اکثرا در دنیای واقعی، نمود خارجی دارند؛ به طور مثال ایزابل در سال 1981 در زمان بیماری پدربزرگش، به او نامهای نوشت که این نامه دستمایهی اولیهی رمان «خانهی ارواح» شد.
آلنده تا کنون جوایز ادبی بسیاری از جمله جایزهی رمان سال شیلی، جایزهی ادبی کولیما، لوس آنجلس تایمز، جایزهی برگزیدهی منتقدان آمریکا و بسیاری جوایز دیگر را از آن خود کرده است.
بسیاری از آثار آلنده تا کنون به فارسی برگردانده شدهاند که از جملهی این آثار میتوان به خانهی ارواح (برگردان حشمت کامرانی)، از عشق و سایهها (برگردان عبدالله کوثری)، دختر بخت (برگردان اسدالله امرایی)، پائولا (برگردان مریم بیات)، اینس روح من (برگردان عبدالله کوثری) و بسیاری رمانهای دیگر اشاره کرد.
امروزه آثار ایزابل آلنده مورد توجه اهالی ادبیات و منتقدین ادبیات قرار دارد.
اگر از خواندن این مقاله لذت بردید، میتوانید «زنانی که با قلمشان جاودانه شدند؛ جیکیرولینگ» را نیز بخوانید.
دوستان و همراهان همیشگی بنیتا، لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.
منابع:
Isabelallende.com
Biography.com
theguardian.com