به گزارش ایسنا و به نقل از گیزمگ، چند سال پیش، یک تیم از محققان دانشگاه استنفورد یک بازی ویدیویی به نام "Eterna" را راه اندازی کردند. این بازی برای مهار و تحت کنترل در آوردن قدرت مغز هزاران نفر از بازیکنان طراحی شده و آنها را به منظور طراحی توالی های شیمیایی جدید "RNA" به چالش میکشد.
نسخه جدید این بازی به تازگی عرضه شده است و بازیکنان این بار برای ایجاد یک مولکول جدید "RNA" که اساسا میتواند به عنوان کلید روشن/خاموش برای فرآیند ویرایش ژن "CRISPR / Cas9" عمل کند، به چالش کشیده میشوند.
تناوبهای کوتاه پالیندرومِ فاصلهدارِ منظمِ خوشهای یا به اختصار "کریسپر" (CRISPR) بخشی از دی.ن.ای پروکاریوت هستند که حاوی تناوبهای کوتاهِ توالیهای بنیادین میباشند.
"کریسپر" نوعی سیستم ایمنی تطابق پذیر در باکتریها است که آنها را قادر به کشف دی.ان.ای ویروس و سپس نابودیشان میکند.
بخشی از سیستم "کریسپر"،پروتئینی به نام "کَس"9 (Cas9) است که قابلیت جستجو، برش زدن و سرانجام استحاله دی.ان.ای ویروس را به روشی خاص دارد. فناوری "کریسپر" به دانشمندان اجازه میدهد تغییراتی در دی.ان.ای سلولها ایجاد کنند.
اسید ریبونوکلئیک یا آر.ان.ای ( Ribonucleic acid) همراه با دی.ان.ای و پروتئینها، سه مولکول درشت اصلی میباشند که برای همه گونههای شناخته شده زیستی، ضروری هستند.
دی.ان.ای هم مانند آر.ان.ای دارای زنجیره درازی میباشد که شامل اجزای سازندهای به نام نوکلئوتیدها است. هر نوکلئوتید دارای یک نوکلئوباز است که گاهی به آن باز نیتروژنی هم میگویند.
چیدمان نوکلئوتیدهای یک ژن در دی.ان.ای در فرایند رونویسی، به آر.ان.ای پیامرسان داده میشود، آر.ان.ای پیامرسان به ریبوزوم میرود و در آنجا در فرایند رمزخوانی به پیدایش فراوردههای ژنی میانجامد.
برخی ویروسها، از آر.ان.ای بجای دی.ان.ای به عنوان ماده ژنتیکیشان استفاده میکنند. همه اندامگانها از آر.ان.ای پیامرسان برای جابجایی دادههای ژنتیکی استفاده میکنند که به ساخت پروتئینها میانجامد.
هنگامی که "Eterna" برای اولین بار در سال 2011 راه اندازی شد، آزمایش کوچکی بود. محققان امیدوار بودند که مردم را با یک روش سرگرم کننده آموزش دهند و زمانی که بازی به اندازه کافی بازیکن جذب کند، نتایج آن از نظر بالینی قابل توجه و مفید خواهد بود.
همانطور که بازیکنان مهارتهای ساخت مولکولی "RNA" خود را بهبود میبخشند، بازی پیچیدهتر میشود. 100 هزار بازیکن در اوج این بازی مشارکت داشتند و در اوایل سال 2016 مقالهای که توسط بازیکنان تهیه شده بود، در مجله "Molecular Biology" منتشر شد.
این مقاله مجموعهای از قوانینی را که توسط بازیکنان بازی ایجاد شده و مشکلات ساختن ساختارهای مولکولی مناسب "RNA" را تعیین و تشریح میکند.
بازیکنان "Eterna" در اوایل سال 2016 برای طراحی یک مولکول جدید برای کمک به ایجاد یک آزمایش ساده و دقیق خون برای بیماری سل، به کار گرفته شدند.
حالا محققان توجه خود را روی "CRISPR" معطوف کرده و امیدوارند این دسته از بازیکنان بتوانند الهام بخش یک ساختار مولکولی جدید که به تمرکز روی فناوری ویرایش ژن کمک میکند، باشند.
"هاوارد چانگ" استاد دانشگاه استنفورد میگوید: ایدههای بزرگ میتوانند از هر کجا بیایند، بنابراین این نیز یک آزمایش در دموکراتیزه کردن علم است. بسیاری از افراد استعدادهای پنهانی دارند که حتی خودشان هم نمیدانند. این کار ممکن است کشف استعداد آنها باشد. شاید کسی وجود داشته باشد که در عین این که یک نگهبان امنیتی است، به طور بالقوه یک شیمیدان نیز باشد که در طراحی "RNA" فوق العاده است و حتی خودش نمیداند.
چالش جدید "Eterna" از بازیکنان خواست تا یک مولکول "RNA" منحصر به فرد را طراحی کنند که بتواند چندین کار را انجام دهد، که از طریق آنزیم مرتبط با "CRISPR" شناخته میشود تا آن را به یک ژن هدفمند هدایت کند.
محققان معتقدند که این چالش جدید ممکن است کمی سادهتر از سایر چالشهای ریاضی این بازی باشد، اما آنها به دنبال هزاران راه حل متفاوت هستند که میتوانند در نتایج آزمایشگاهی به کار گرفته شوند.
یکی از محققان میگوید بر خلاف تصور عموم، این بازی ترسناک و دشوار نیست، بلکه مثل حل کردن یک معما و چیدن یک پازل هیجان انگیز و لذت بخش است و بازیکنان از اقشار و سنین مختلف به راحتی میتوانند با آن ارتباط برقرار کنند.