خانه سالار مربوط به دوره قاجار است و در میبد، محله پایین واقع شده است
یکی از جاذبههای تاریخی و گردشگری شهرستان میبد وجود خانههای اعیانی در محلات است که از میان کوچههای پیچ در پیچ کویر نمای این خطه بیابانی خودنمایی میکند. خانه سالار یکی از این خانههاست که از حاجی سالار نوادگان حکیم، از طبیبان نامی روزگار خود و در محلهای به نام باغشاهی و از دوران قاجار به یادگار مانده است، این خانه در گوشه شمالغربی داخل حصار میبد و در محله میبد بالا قرار دارد. شهرستان میبد یکی از شهرهای کهن تاریخی ایران است که دارای ظرفیتهای گردشگری فروانی است، افزود: وجود خانههای اعیانی در محلات مختلف در شهرستان میبد، جلوهای ویژه به جاذبههای توریستی و گردشگری میبد بخشیده است. یکی از ویژگیهای خانه سالار این است که به صورت حیاط مرکزی ساخته شده است و فضاها و اتاقها در چهار اطراف حیاط قرار گرفتهاند. در وسط این حیاط یک حوض زیبایی که از فوارههای تکی بهرهمند است واقع شده و چهار باغ لچکی شکل در اطراف آن فضای دلنشینی را در حیاط ایجاد کرده است. در قسمت جنوبی این بنای تاریخی، ایوان بلندی از میان درخت نارنج قد کشیده است که نشان میدهد این خانه در گذشته از برو و بیا و رفت و آمد بسیاری برخوردار بوده است. شیوه قرینهسازی در این بنا به طرز زیبایی انجام شده و فضای شرقی و غربی کاملاً قرینهسازی شده، با این تفاوت که در فضا و اتاق که در جبهه غربی قرار دارد از یک طرف به حیاط و از طرف دیگر به باغ جبهه غربی خانه احاطه دارد. در گذشته از داخل باغ این بنا نهر آبی روان بوده که امروزه به خاطر خشک شدن قنات، آب چاه از آن عبور میکند. در جبهه شمالی این خانه هم، اتاق سه دری زیبایی وجود دارد که دو طرف آن راهرویی قرار دارد که یکی به فضای هشتی خانه میرسد، این فضای هشتی خانه دارای سه ورودی است که یک طرف به سمت باغ، طرف دوم به داخل خانه و طرف سوم به ورودی خانه باز میشود. قرار گرفتن خانه در فضای باغات محله را یکی دیگر از ویژگیهای این بنای تاریخی است چهار دور اطراف این بنای تاریخی را باغات انار و درختان میوه و تعدادی خانههای اعیانی فرا گرفته است. خانه سالار در تاریخ 25 اسفند 1379 به شماره 3695 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و بعد از مرمت و بازسازی از سوی اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان یزد به عنوان پایگاه پژوهشی میراث فرهنگی از آن استفاده میشود.
منبع : مرکز صدا و سیمای یزد