در ایام محرم بیشتر مردها در سوگواری سالار شهیدان امام حسین (ع ) و یارانش، نقش فعال‌تری دارند اما در میان مردم ایلام، زنان در رسم « چایینه » دیگر تنها شاهدان اندوهگین نیستند و مراسم ویژه‌ای دارند. از جمله این چایینه‌ها می‌توان به چایینه حضرت قاسم (ع) در روز هفتم، چایینه حضرت عباس (ع ) در روز هشتم، چایینه امام حسین (ع ) در روز دهم و چایینه روز اربعین حسینی اشاره داشت.
در چایینه حضرت قاسم رسم بر این است که ابتدا بر دختری جوان و ازدواج نکرده ( به نشان عروس قاسم) لباس عروسی ( تن پوشی سبزرنگ و سرپوشی سفید رنگ) می‌پوشانند و دو شمع روشن نیز به دست‌های عروس می‌دهند و یک سینی پر از نقل و نبات ، حنا، عود و شمع را در وسط میدان می‌گذارند.
چایینهخوانها با لباس تمیز رنگی و با وضعی مرتب وارد میدان می‌شوند و زنی که در اصطلاح مُلایه گفته می‌شود شروع به مداحی می‌کند. سپس زنی در حین اجرای مراسم عروسی، کفنی آغشته به خون را به وسط میدان می‌آورد ( به نشانه رسیدن خبر شهادت قاسم در روز برگزاری مراسم عروسی) بعد از این حادثه چایینه‌خوان از حالت نمادین شادی و سرور در آمده و خود را پریشان کرده با خاموش کردن شمع‌ها، روی سر عروس چادر سیاه ( به نشانه عزادار شدن عروس می‌اندازد و بعد از خاموش کردن شمع‌ها نوحه‌خوانی توسط ملایه شروع شده و مجلس ماتم وعزا می‌گردد.
ابتدا چایینهخوانها دو زانو نشسته و سپس در حالت ایستاده به صورت حلقه وار دور میدان چرخیده و با کف دو دست په پیشانی خود می‌زنند .
چایینه عباس(ع) در روز هشتم محرم برگزار می‌شود. در روزهای عاشورا و اربعیین نیز چایینه امام حسین ( ع) با تفاوت‌هایی در مراحل و شیوه اجرا برگزار می‌شود.
