رشگک یک نوع بیماری زیرجلدی است که در کودکان ظهور می‌کند و خارش زیاد دارد و گاهی در اثر خارش زیاد زخم می‌شود و دانه‌های آن به قدری ریز هستند که به چشم دیده نمی‌شوند، اگر در اشخاص بزرگسال بروز کند، به قدری آزار و اذیت می‌دهد که باید ماهوت پاک کن ریز و زبر که مخصوص گردگیری لباس است و مانند آن را، برای خاراندن و تسکین خارش بکار برد. بهتر است بدانید که این بیماری و هم چنین تمامی دمل‌ها و امراض زیرجلدی از قبیل: جوش غرور، کک و مک و دمل‌های مختلف و خارش بدن و عوارضات آن‌ها همه در اثر کثافات خون می‌باشند. اولین اقدام برای درمان تمامی آن‌ها تصفیه‌ی خون است و پس از آن باید معده را از اخلاط و کثافات تخلیه کرد تا از فشار و پیشرفت امراض جلوگیری به عمل آید، سپس به معالجات مختلف پرداخت.
بیمار مبتلا به رشگک نباید تخم‌مرغ، بادمجان، گوجه‌فرنگی، انواع فلفل، ادویه‌جات، نمک، سرکه، دنبه، چربی جات و شیرینی‌های قنادی را میل کند.
اگر بیمار طفل شیرخوار بود، مادرش ضمن پرهیز از خوراکی‌های فوق‌الذکر باید مبردات و خوراکی‌ها و غذاهایی که طبیعت آن‌ها خنک است مانند: شیرخشت، عناب، آب لیمو، خیار، هندوانه، کاهو، هلو و غیره و هم چنین مایعاتی که حجم ادرار را افزایش می‌دهند زیاد مصرف کند تا در شیر او اثر کرده و طفل از بیماری رهایی یابد.
برای درمان آن نیز باید مقداری نیل را در آب جوش حل کنید و آن قدر به هم بزنید تا کف ایجاد شود و آن کف‌ها را با دم قاشق یا تیغه‌ی چاقو جمع کنید و بر پوست بمالید و این عمل را روزی هفت تا ده مرتبه تکرار کنید.
* مقداری جوش شیرین را با ماست مخلوط کنید و روزی سه مرتبه بمالید.
* مقداری کافور رسمی را با شیر دختر (شیر بانویی که طفل دختر شیر می‌دهد) مخلوط کنید و بمالید.
* گِل سرشور، گِل ارمنی، گِل تباشیر و گِل برز را به نسبت مساوی نرم بسایید و با شیر بانویی که طفل دختر زاییده است و یا شیر گاو مخلوط کنید و بمالید.
* تخم کاسنی، تخم کاهو، تخم خیار سبز، تخم خیار چنبر، تخم گشنیز، تخم خرفه، تخم خشخاش و بالنگو از هرکدام 20 گرم را بجوشانید و آب صاف کرده‌ی آن را در طول روز به مرور بنوشید.
* تخم خیار چنبر، تخم خیار سبز، تخم کاهو، تخم کاسنی، تخم خشخاش، بالنگو، گل بنفشه، گل پنیرک، گل نیلوفر، تاج‌ریزی، کاکنج، پوست هلیله‌ی زرد، ریوند چینی، سنامکی، گل محمدی، شاه‌تره و مخلصه را به نسبت مساوی مخلوط کنید، بعد نرم بسایید و صبح، ظهر و شب، هر مرتبه یک قاشق شربت‌خوری از آن را در دهان بریزید و با کمی آب میل کنید و یا با آب سرد و شکر مخلوط کرده، بخورید، (این نسخه مخصوص بزرگسالان است). ضمناً خوردن آب آلو و آب خیسانده‌ی برگه‌ی هلو نیز بسیار مفید خواهد بود.
منبع مقاله :
حاجی شریفی، احمد، (1395)، دائرة المعارف گیاه درمانی ایران، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ پازدهم. 