خانواده یک معلول ذهنی که در یک آسایشگاه خصوصی ویژه معلولان ذهنی مرد در شمال تهران نگهداری می‌شود، به دنبال مشاهده آثار ضرب و جرح بر بدن فرزندشان، نسبت به نحوه نگهداری در این مرکز خصوصی به مراجع قضایی شکایت کردند.
به گزارش ، اعتماد نوشت: خواهر این معلول ذهنی در توضیح واقعه‌ای که به شکایت و پیگیری‌های این خانواده و همچنین بررسی‌های مسوولان سازمان بهزیستی کل کشور و اداره بهزیستی استان تهران منجر شد، گفت: «دو هفته قبل، از مرکز نگهداری تماس گرفتند و گفتند بیایید فرزندتان را برای مرخصی ببرید چون بی‌قراری می‌کند. وقتی به مرکز مراجعه کردیم، دیدیم که سرش را باند پیچی کرده‌اند. سوال کردیم و گفتند با بچه‌ها درگیر شده بود و از ناحیه سر دچار جراحت شد و مسوولان مرکز، جراحت را پانسمان کرده‌اند. وقتی برادرم را به خانه آوردیم، روی پا، زخم‌ها و نشانه‌هایی از بسته شدن مچ پا دیدیم. روی دستش هم آثار سوختگی و کبودی‌های ناشی از ضرب‌دیدگی بود. یک آنژیوکت هم در دستش مانده بود که محل آنژیوکت دچار زخم و عفونت شده بود. گوش چپش شکسته بود و جراحت وسیع داشت که محل زخم را بخیه زده بودند اما باز هم خونریزی داشت. برادرم را به درمانگاه بردیم و مسوولان درمانگاه به دلیل شدت و تعداد جراحات از پذیرش خودداری کردند. به بیمارستان پارسیان رفتیم و مسوولان بیمارستان گفتند می‌توانند برای کمک به ما، به پلیس 110 خبر بدهند اما بهتر است خودمان، بیمار را به بیمارستانی منتقل کنیم که نماینده پزشکی قانونی در آن مستقر باشد.»
خواهر این معلول ذهنی 33 ساله، مدعی شد که بیمار پس از انتقال به بیمارستان عرفان، توسط نماینده پزشکی قانونی مستقر، معاینه شده و افزود: «نماینده پزشکی قانونی، در معایناتش وقوع ضرب و شتم و بسته شدن پا را تایید کرد. چون دفعه قبل که برادرم به مرخصی آمده بود، خون در مدفوعش دیدیم، احتمال آزار جنسی را هم مطرح کردیم که پزشکان معالج، نظر دادند که 7 الی 10 روز قبل از ترخیص، آزار جنسی اتفاق افتاده. نماینده پزشکی قانونی همچنین پس از معاینه جراحات گوش برادرم، به ما گفت که به بیمارستان لقمان مراجعه کنیم که نماینده پزشکی قانونی هم در این بیمارستان مستقر است. پس از مراجعه به بیمارستان لقمان و مشاهده میزان جراحات، پزشکان بیمارستان گفتند که به دلیل شدت جراحات و میزان عفونت، عمل جراحی نیازمند مجوز پزشکی قانونی است که پس از دریافت مجوز، عمل گوش به صورت اورژانسی انجام شد اما پزشک جراح اعلام کرد که بخیه اولیه در مرکز نگهداری، با نخ غیراستریل بوده و باعث تاثیر منفی در میزان شنوایی شده و به دلیل شدت جراحات، امکان انجام تست شنوایی‌سنجی هم وجود ندارد.»
به گفته خواهر این معلول ذهنی، دو روز پس از انجام عمل جراحی، پزشکان بیمارستان لقمان با مشاهده محل بخیه‌ها، دستور به بستری سریع و لزوم جراحی مجدد داده‌اند اما اعلام کرده‌اند که میزان عفونت جراحات گوش در حدی بوده که با انجام عمل جراحی، خطر انتشار عفونت در خون وجود دارد. وی همچنین به «اعتماد» گفت که پس از شکایت کتبی خانواده به کلانتری محل وقوع حادثه، مراجع قضایی در نامه‌های جداگانه، مسوولان مرکز را موظف به ارایه حافظه دوربین‌های مدار بسته نصب شده در مرکز کرده‌اند و قرار بوده که تصاویر دوربین‌های مداربسته در اختیار خانواده هم قرار بگیرد که تا پیش از رسانه‌ای شدن این اتفاق، مسوولان این مرکز هر بار از نمایش این تصاویر و حتی نشان دادن محل خواب این مددجو به خانواده خودداری کرده اما درخواست داشته‌اند که این اتفاق، با تعامل حل شده و غرامت مدنظر خانواده هم پرداخت شود.
در عین حال، خواهر این معلول ذهنی، مدعی شد که طی روزهای گذشته، خانواده این معلول ذهنی که خواستار مشاهده تصاویر دوربین مدار بسته بوده‌اند، با دستور پلیس و با ضابط قضایی سه بار به مرکز مراجعه کرده‌اند و علاوه بر اینکه این مراجعات توسط ضابط قضایی صورتجلسه شده، خواستار رویت تصاویر شده‌اند اما مسوولان مرکز مدعی شده‌اند که به دلیل حضور نداشتن مسوول بخش رایانه و خرابی سیستم، امکان ارایه تصاویر وجود ندارد اما بار سوم، تصویر بسته‌ای از پای مددجو به خانواده نشان داده‌اند. وی همچنین مدارک مکتوب و تصویری در اختیار «اعتماد» قرار داد که این مستندات، نزد «اعتماد» محفوظ است و تصاویری که در اختیار «اعتماد» قرار گرفته موید ضرب و جرح و آسیب جسمی وارده بر این معلول ذهنی است ضمن آنکه بر اساس این مستندات، پزشکی قانونی استان تهران، جراحات وارده بر دست و پای این معلول ذهنی را تایید کرده و همچنین شدت جراحات و شکستگی گوش هم به تایید پزشکان معالج در بیمارستان لقمان رسیده اما با وجود درخواست کلانتری محل وقوع حادثه برای بررسی آزار جنسی که مورد ادعای خانواده این معلول ذهنی بوده، نماینده پزشکی قانونی در این باره اظهارنظری نکرده است. به دنبال اظهارات اقوام این معلول ذهنی و پس از آنکه معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور از طریق پیگیری‌های «اعتماد» از این اتفاق مطلع شد، تیم ویژه‌ای برای بررسی این حادثه در بهزیستی استان تهران تشکیل شد و حسین نحوی‌نژاد، معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور در گفت‌وگو با «اعتماد» درباره نحوه حمایت سازمان بهزیستی از حقوق معلولان مقیم در مراکز نگهداری خصوصی و همچنین روند نظارت بر فعالیت این مراکز گفت: «هیچگاه صورت مساله را پاک نمی‌کنیم و معتقدیم که همه جا امکان بروز خطا و اشتباه وجود دارد اما حساسیت برخی مراکز بالاست.
معلولان ذهنی هم افراد بی‌پناهی هستند که امروز حدود 40 هزار معلول ذهنی در مراکز ما اقامت دارند در حالی 17 هزار نفر از این تعداد با حکم قضایی در این مراکز نگهداری می‌شوند. به این معنا که خانواده، با دریافت حکم قضایی این افراد را در مراکز نگهداری رها می‌کند و سراغ او هم نمی‌آید اما اگر حادثه‌ای برای این مددجو رخ داد در وهله اول با صاحبان دیه مواجه می‌شویم. ما برای نظارت بر این مراکز و همچنین با هدف حمایت از حقوق معلولان مقیم، بخشنامه‌های سراسری صادر کردیم و چند سطح نظارتی در رده تخصصی، حراست و بازرسی در نظر گرفتیم که اگر حتی یک سطح از سطوح بازرسی ما مرتکب کوتاهی شد، سطح بالاتر بتواند مشکل اصلی را شناسایی و حل کند. در عین حال انجمن صنفی مراکز نگهداری معلولان هم موظف به نظارت بر نحوه خدمت رسانی این مراکز است. تا امروز هم تعداد زیادی از این مراکز بر اثر بازرسی‌ها و نظارت ما اخطار و تذکر دریافت کرده‌اند. البته سیاست معاونت توانبخشی در وهله اول، اطلاع از جزییات یک حادثه است اما در نامه‌ای که برای مدیران توانبخشی استان‌ها هم نوشتم، تاکید کرده‌ام که اگر حادثه مشمول سهل‌انگاری و کوتاهی و البته کم‌آسیب باشد، مدیران استان‌ها با تذکر به مدیران مراکز به دنبال بهبود شرایط باشند اما اگر حادثه منجر به صدمه جانی شدید یا هتک حیثیت مددجو شده این موضوع باید به قوه قضاییه به عنوان حافظ جان و مال و ناموس مردم ارجاع شود و منتظر نظر نهایی مرجع قضایی باشیم.»
با گذشت دو روز از مطلع شدن معاونت توانبخشی سازمان بهزیستی کشور از این حادثه، محمدرضا اسدی، معاون توانبخشی بهزیستی استان تهران هم در گفت‌وگو با «اعتماد» خبر داد که طی روزهای شنبه و یکشنبه، تیمی متشکل از حراست و بازرسی و سایر مسوولان بهزیستی استان تهران تشکیل شده و ضمن مراجعه به این مرکز نگهداری با حضور خانواده این معلول ذهنی، فیلم دوربین‌های مدار بسته هم رویت شده که به استناد این تصاویر، ضرب و جرح وارد شده بر این معلول ذهنی، ناشی از درگیری دو مددجو در ساعات پایانی شب بوده به این معنا که یکی از مددجویان در واکنش به حضور این معلول ذهنی در کنار محل استراحتش او را مورد ضرب و شتم قرار داده است. اسدی افزود: «این معلول ذهنی دچار اختلال اعصاب و روان هم بود و در شرایط مشابه و بنا بر دستورالعمل رایج صرفا با دستور پزشک، این مددجویان در زمان بروز رفتارهای پرخاشجویانه با بندهای حمایتی فیکس می‌شوند که از هرگونه آسیب جسمی به خودشان یا سایر مددجویان جلوگیری شود و اگر این اتفاق، بدون دستور پزشک باشد، مراکز مستوجب اخطار هستند. بنا بر آنچه در فیلم دوربین‌های مدار بسته شاهد بودیم، هرگونه آسیب توسط مسوولان مرکز منتفی است اما مسوولان این مرکز مرتکب این قصور شده‌اند که وقوع این حادثه را باید به ما اطلاع می‌دادند نه اینکه ما از طریق رسانه‌ها از این اتفاق مطلع شویم. نبود مراقب در ساعات پایانی شب هم از دیگر موارد قصور این مرکز بوده که البته ناکافی بودن نیروی مراقب یکی از دلایل این قصور عنوان شد. اما به دلیل آنکه ناکافی بودن نیروی مراقب در این مرکز، چندی قبل هم باعث تذکر ما شده بود، تذکر دوم از این بابت، به اخطار تبدیل شد و بی‌اطلاعی ما از این حادثه هم توبیخ مسوولان مرکز را به دنبال داشت.»
اسدی با درخواست از خانواده مددجویان مقیم در مراکز نگهداری شبانه‌روزی، تاکید کرد که خانواده‌ها باید به طور دایم به این مراکز سرکشی کرده و از احوال مددجوی خود مطلع باشند و دیدار دو هفته یک‌بار و رها کردن مددجو در این مراکز، زمینه بروز اتفاقات مشابه را ایجاد می‌کند و همچنین تصریح کرد: «خانواده‌ها می‌توانند در موارد مشابه، پس از مطلع کردن سازمان بهزیستی کشور، به مراجع قضایی شکایت کنند و نتیجه شکایت هم از سوی مرجع قضایی به ما اعلام می‌شود که در صورت قصور مسوولان و مراقبان و به خصوص در صورت وقوع اتفاقاتی که در ردیف خطوط قرمز ما است، حتما برای اخراج خاطیان اقدام می‌کنیم و اقدامات سازمان تا مرحله ابطال مجوز مراکز هم پیش خواهد رفت.»
