زادروز "دوروتی هاجکین"، از پیشگامان بلورنگاری با اشعه ایکس

به گزارش ایسنا، "دوروتی مری هاجکین" (Dorothy Mary Hodgkin)، در 12 مه سال 1910 در قاهره به دنیا آمد.

دوروتی در سال 1921، به "دبیرستان سر جان لمان"(Sir John Leman High School) وارد شد. او، یکی از دو دختری بود که در این دبیرستان اجازه مطالعه شیمی را یافت.

دوروتی در سنین جوانی دریافت که علاقه فراوانی به شیمی دارد و مادرش، علاقه او را به همه علوم پرورش داد.

زبان لاتین جزو دروس مدرسه دوروتی نبود و او برای ورود به دانشگاه "آکسبریج"(Oxbridge) به آن نیاز داشت؛ بنابراین، مدیر مدرسه برای رفع این مانع، شخصا لاتین را به او آموزش داد و در نهایت، دوروتی موفق شد در آزمون ورودی "دانشگاه آکسفورد" (University of Oxford) موفق شود.

او در 18 سالگی، مطالعه شیمی را در این دانشگاه آغاز کرد. در سال 1932، دوروتی موفق شد مدرک افتخاری رتبه نخست دانشگاه را کسب کند و سومین زنی باشد که این مدرک را از آن خود کرده است.

هنگامی که دوروتی، با نظارت "جان دزموند برنال" (John Desmond Bernal)، دانشمند ایرلندی‌تبار و از پیشگامان بلورنگاری با اشعه ایکس،  پژوهشی برای دکترای خود در کالج "نیونهام" دانشگاه کمبریج انجام می‌داد، متوجه قابلیت بلورنگاری اشعه ایکس در تشخیص ساختار پروتئین شد. او به همراه برنال، برای تحلیل یک ماده زیستی موسوم به "پپسین"(pepsin)، کار روی نخستین کاربرد این تکنیک را آغاز کرد.

آزمایش پپسین، بیشتر به خود دوروتی نسبت داده می‌شود اما او همیشه به بیان این نکته می‌پرداخت که برنال، تصاویر ابتدایی را گرفته و سرنخ‌های این آزمایش را به او داده است. دوروتی، در سال 1937، مدرک دکترای خود را به خاطر پژوهش در مورد قابلیت بلورنگاری اشعه ایکس و شیمی استرول‌ها دریافت کرد.

دوروتی بیشتر به خاطر کشف ساختار سه‌بعدی زیست‌مولکولی شناخته می‌شد. از کارهای شاخص او می‌توان به تصدیق ساختار مولکولی پنی‌سیلین و نیز تعیین ساختار مولکولی ویتامین ب12 اشاره کرد که برای او، جایزه نوبل شیمی سال 1964 میلادی را به ارمغان آورد.

پنج سال پس از بردن جایزه نوبل و پس از 35 سال کار، دوروتی در سال 1969 توانست ساختار سه‌بعدی مولکول انسولین را کشف کند. روش پراش پرتو ایکس بسیار پرکاربرد شد و ابزار اصلی تشخیص ساختار بسیاری از مولکول‌های زیستی از جمله دی‌ان‌ای، در آینده گشت. از هاجکین به عنوان یکی از پیشروان پژوهش در مورد زیست‌مولکولها به وسیله عکس‌برداری پراش پرتو ایکس نام برده می‌شود.

دوروتی هاجکین، در ژوئیه سال 1994 از دنیا رفت.