خون در استفراغ نوزاد؛ علت،تشخیص و درمان
پیدا کردن خون در استفراغ کودک میتواند بسیار ترسناک باشد. اکثر افراد چنین اتفاقی را تجربه نکردهاند، بنابراین آنها هیچ تصوری از نوع واکنش به این موضوع ندارند. طیف وسیعی از عوامل احتمالی برای استفراغ خون وجود دارد که بعضی از آنها کاملاً جدی هستند، بنابراین مهم است که بدانیم چه باید بکنیم و چگونه باید واکنش دهیم.
اگر این اتفاق برای نوزادان رخ دهد، رنگ و قوام خون ممکن است بسته به علت خونریزی از قرمز روشن تا قهوهای متفاوت باشد. به هر علت، استفراغ خونی یک اورژانس پزشکی است که توصیه میشود که بلافاصله به منظور تعیین و درمان علت زمینهای اقدامات لازم انجام شود.
استفراغ خونی معمولاً نشانه ی خونریزی از دستگاه گوارش در بالای لیگامان تریتس (Treitz) است. در صورتی که حجیم باشد (500 تا هزار میلی لیتر خون) ممکن است تهدید کننده حیات باشد. استفراغ با رگه های خون یا قرمز روشن، نشانه خونریزی اخیر است. استفراغ تیره یا قهوه ای یا قرمز تیره، نشانه خون مانده در معده یا خون نسبتاً هضم شده است.
اقدامات فوری: اگر بیمار خونی با حجم زیاد دارد، علائم حیاتی را ثبت کنید. اگر به علائم شوک پی بردید بیمار را در وضعیت خوابیده به پشت قرار داده و پاهایش را بالا نگه دارید. یک راه سیاه رنگی بزرگ برای جایگزینی فوری مایعات فراهم کنید یک نمونه خون برای تعیین نوع گروه خونی و بررسی سازگاری خون، تعیین سطح هموگلوبین و هماتوکریت تهیه و به آزمایشگاه بفرستید. اکسیژن تجویز کنید. اندوسکوپی فوری ممکن است برای تعیین منشاء خونریزی لازم باشد. لوله بینی- معده ای برای ساکشن ترشحات یا شستشوی معده با آب یخ نصب کنید.
علل استفراغ خونی در کودکان
-
از جمله علل استفراغ خونی در کودکان می توان به زخم معده، زخم اثنی عشر و واریس معده اشاره کرد.
-
از جمله علل استفراغ خونی در کودکان می توان به زخم معده، زخم اثنی عشر و واریس معده اشاره کرد. گاهی حتی خراش هایی که به دنبال مصرف قرص هایی مانند آسپرین در معده کودک ایجاد می شود می تواند باعث خونریزی های معده در کودکان گردد.
چندین دلیل برای استفراغ خونی وجود دارد که بسیاری از آنها کاملاً جدی یا کشنده هستند. از آنجا که استفراغ محتویات معده را به مری سوق میدهد، منشأ و دلیل استفراغ خونی میتواند معده یا مری باشد. دلایل زیادی برای استفراغ خونی وجود دارد و شدت آن نیز ممکن است از نوزاد به نوزاد دیگر متفاوت باشد.
نوک سینههای زخم و ترکخورده
در بیشتر نوزادان شیرخوار، خونی که کودک استفراغ میکند معمولاً متعلق به مادر است و ارتباطی به بدن کودک ندارد. این اتفاق زمانی رخ میدهد که مادر دارای نوک پستان زخم و یا ترکخورده است. برای مادران شیرده بهویژه افرادی که تازه شروع به شیردهی کردهاند، احساس سوزش در نوک سینهها به دلیل کشیده شدن و فشار و یا به علت قرار گرفتن پوست در معرض بزاق طبیعی است. این مشکل ممکن است تا جایی پیش رود که حتی پوست زخم شود و خونریزی کند. این مشکل با بهبودی نوک سینهها کاهش مییابد.
در بیشتر موارد نوزاد شیرخوار سالم است و خون استفراغ شده به دلیل نوک پستان زخم مادر است. خون شکم کودک را تحریک میکند و باعث استفراغ میشود. اگر مادر هیچگونه ترکی در نوک پستان نمیبیند، سعی کنید کمی شیر از سینه بدوشید و خونریزی احتمالی را بررسی کنید.اگر مادر در شیر یا روی نوک پستان خود خون را ببیند، پس از شیر دادن به کودک باید مقدار کمی آب شکر یا آب ساده به کودک بنوشاند تا خون از شکم خارج شود. برای چند روز شیردهی با نوک پستان ترکخورده را متوقف کنید تا ترکها بهبود یابند.
مادر میتواند از محافظ نوک پستان موجود در داروخانهها برای جلوگیری از تحریک نوک پستان استفاده کند. در این صورت مادر، با وجود ترکخوردگی پستان، هنوز هم میتواند شیردهی به کودک را ادامه دهد. خون خورده شده همراه با شیر مادر همچنین ممکن است با مدفوع ترکیب شود و مادر میتواند خون را در مدفوع کودک خود هم ببیند.
اگر مادر زخم یا ترکی در نوک پستان نیافت یا اگر نوزادش از شیر خشک تغذیه میکند و مادر هنوز هم میتواند خون را در استفراغ کودک ببیند باید بلافاصله به پزشک مراجعه کند.
خون بلع شده در هنگام تولد
درصورتیکه نوزاد زمان کوتاهی بعد از تولد استفراغ خونی داشته باشد نباید نگران باشید. ممکن است نوزاد خون جنینی را در حین زایمان بلعیده باشد. در این صورت مادر باید پزشک خود را در جریان بگذارد تا کودک را تحت نظارت قرار دهد.
استفراغ پرفشار
در موارد نادر کودک ممکن است استفراغی با فشار زیاد داشته باشد که باعث ایجاد پارگی کوچک در رگهای خونی موجود در مری میشود. این مورد نیز جای هیچگونه نگرانی ندارد زیرا به سرعت باگذشت زمان بهبود مییابد.
اسوفاژیت
نوعی التهاب مری است که به بافتهای مری آسیب میرساند.
علل احتمالی دیگر عبارتاند از:
-
اختلال لخته شدن خون (به مقاله هموفیلی در کودکان)
-
مشکل در رگهای خونی دستگاه گوارش
-
تومور دهان، گلو، معده و مری
-
کمبود ویتامین K
-
آلرژی به شیر
چه زمانی خون در استفراغ نوزاد خطرناک است؟
اگر هیچکدام از علل فوق دلیل استفراغ خونی کودک نیست و اگر این مشکل ادامه یابد، والدین قطعاً باید به متخصص اطفال مراجعه کنند. اگر کودک دارای علائمی مانند استفراغ سبز، بیحسی شکمی، تب یا لتارژی است، والدین باید به دنبال مراقبتهای پزشکی فوری باشند. علائم خطرناک قابلمشاهده عبارتاند از سرگیجه، تنفس سریع یا کمعمق، غش، سردرگمی، تاری دید و تهوع. اگر کودک هر کدام از این علائم را هنگام استفراغ خونی تجربه کند، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید زیرا علت بیماری کودک بسیار جدی است.
متخصص اطفال را در جریان تمام نشانهها و علائم کودک مانند تب لینک به مقاله تب، اسهال، کولیک، دلپیچه و غیره بگذارید تا پزشک اطلاعات کافی درباره اقداماتی که برای والدین و فرزند باید انجام شود را در اختیارتان بگذارد.
همچنین بخوانید:
درمان تهوع و استفراغ در کودکان
برای درمان حالت تهوع از چه دارویی استفاده کنیم؟
درمان استفراغ و اسهال در کودکان
تشخیص و درمان استفراغ خونی در کودک
از آنجایی که بسیاری از علل احتمالی استفراغ خونی جدی و تهدیدکننده زندگی هستند، مهم است که اگر کودک مبتلا به این بیماری است، بهطور مداوم به پزشک مراجعه کنید. باید محرک استفراغ خونی را بیابید تا علت اصلی را درمان کنید و از خونریزی قابلتوجه یا سایر عوارض جلوگیری کنید. هنگامیکه به دنبال درمان پزشکی برای این وضعیت هستید، پزشک طیف وسیعی از سؤالات را برای کمک به تعیین علت خون در استفراغ نوزاد خواهد پرسید.
موضوع اصلی این سؤالات شامل رنگ خون، میزان خون در استفراغ، علائم دیگر و داروهایی که بهتازگی مصرف شده است، خواهد بود. درمان این بیماری بستگی به علت اصلی آن دارد. بهمنظور تعیین محرک، پزشک ممکن است نیاز به استفاده از یک سری آزمایشات از جمله معاینه رکتوم، آزمایش خون یا اسکن داشته باشد. در برخی موارد، پزشکان لولهای را از طریق بینی به معده وارد میکنند تا خون و علل احتمالی خون موجود در استفراغ را تشخیص دهند.
همچنین روشهایی مانند عکسبرداری رادیولوژی و آندوسکوپی توصیه میشود. آزمایشات عکسبرداری رادیولوژی مانند سیتیاسکن و اشعه ایکس به پزشک کمک میکند تا منبع خونریزی را شناسایی کند. آندوسکوپی از نوری برای بررسی قسمت فوقانی روده برای یافتن علت خونریزی استفاده میکند. هنگامیکه یک علت مشخص شود، پزشکان ممکن است از انتقال خون، مایعات داخل وریدی و داروها برای کاهش اسید معده برای درمان بیماری استفاده کنند.
در موارد جدیتر، ممکن است جراحی برای درمان آسیب، حذف تومور یا انجام کارهای دیگر برای متوقف کردن استفراغ خونی و درمان علت اصلی ضروری باشد. در بعضی موارد، زمانی که متخصص به خونریزی شریانی مشکوک است، ممکن است یک آنژیوگرام مورد نیاز باشد. این روش که با بیحسی انجام میشود، نیاز به واردکردن یک لوله و سیم نازک از طریق شریان به ران باشد. تزریق رنگ ید و اشعه ایکس به پزشکان کمک میکند تا انسداد شریانها را بررسی کنند.