جمعه گذشته همزمان با روز عید فطر بود که امام جمعه اهل تسنن ایرانشهر، از تجاوز به 41 دختر در این شهرستان، خبر داد.
به گزارش به نقل از ایران ، خبری که بازتاب گستردهای در رسانهها و شبکههای مجازی داشت، تا جایی که بعد از انتشار آن، فرماندار ایرانشهر اعلام کرد، یکی از عاملان این ماجرا، دستگیر شده است. بر اساس اعلام، «مولوی طیب ملازهی» امام جمعه ایرانشهر، تعداد قربانیان این ماجرا، با توجه به اطلاعاتی که خانوادهها به او اعلام کردند، حدود 41 نفر است.
این درحالی است که به گفته «محمد نعیم امینیفرد»، نماینده مجلس ایرانشهر تاکنون، تنها 4 نفر، از این قربانیان، تحت درمان و حمایتهای روانی قرار گرفتند. به همین علت، به نظر میرسد، تعدادی از قربانیان، بهدلیل تعصبات و حفظ آبروی خود، این مسأله را مسکوت گذاشته و پیگیری نکردهاند.
البته، بازتاب موضوع تجاوز به دختران ایرانشهری دیروز، واکنش جمعی از مردم و جوانان ایرانشهر را نیز برانگیخت. بهطوریکه، برخی از آنها دیروز با حضور مقابل درب فرمانداری این شهرستان، خواستار برخورد جدی با متهم پرونده شدند.
«نبی بخش داوودی»، فرماندار ایرانشهر نیز اگرچه تجمعات دیروز مردم مقابل فرمانداری را تأیید میکند اما معتقد است تعداد قربانیان تجاوز هنوز مشخص نیست و تنها حدود 3 خانواده برای شکایت از این موضوع مراجعه کردند.وی میگوید: برخی از مردم و جوانان برای پیگیری این ماجرا مقابل فرمانداری تجمع کردند و ما نیز مطالبات آنها را شنیدیم. یکی از اصلیترین مطالبات آنها رسیدگی فوری به پرونده برای روشن شدن موضوع است.
داوودی با اشاره به اینکه تاکنون 3 نفر از متهمان این ماجرا شناسایی شدهاند، ادامه میدهد: یکی از این متهمان بازداشت شده و باقی آنها هم تحت تعقیب قرار دارند اما هنوز نمیتوان، در این زمینه اطلاعات دقیقی ارائه کرد، چراکه حادثه ابعاد پیچیدهای دارد و تاکنون به جمعبندی نهایی درباره این موضوع نرسیدهایم.
وی با اشاره به اینکه پیگیری این مسائل از نظر قانونی چارچوبهای خاص خود را دارد و براحتی نمیتوان در اینباره نظری داد، میگوید: اثبات تجاوز به دختران در ایرانشهر، مستلزم آزمایشات و پیگیریهای ویژه است که در دستور کار شورای تأمین و پزشکی قانونی قرار گرفته و بزودی اخبار موثق در اینباره منتشر خواهد شد.
تنها یک شاکی به پزشکی قانونی مراجعه کرده است
با این همه، دکتر «رضا عبدی» مدیر کل پزشکی قانونی سیستان و بلوچستان نیز به «ایران»، میگوید: تنها یکی از شاکیان، برای بررسیهای ویژه به پزشکی قانونی مراجعه کرده و هنوز فرد دیگری به آنها معرفی نشده است.
کتمان تجاوز اوضاع را وخیمتر میکند
کارشناسان حوزه اجتماعی و مددکاری معتقدند، کتمان تجاوز از سوی خانوادهها باعث تکرار مجدد این حوادث خواهد شد و دایره امنیت متجاوز را گسترده میدهد. موضوعی که دکتر «رضا جعفری» مدیر کل اورژانس اجتماعی کشور نیز با تأکید به آن به «ایران»، میگوید: اغلب خانوادهها تصور میکنند با گزارش تجاوز، برچسب منفی روی فرزندانشان زده میشود و آنها شانس ازدواج خود را از دست میدهند، به همین خاطر این موضوع را کتمان کرده و به نیروی انتظامی اطلاع نمیدهند.
وی با اشاره به اینکه اورژانس اجتماعی، تاکنون به مسأله تجاوز به دختران ایرانشهر ورود نکرده است، میافزاید: ما تاکنون مداخلهای در زمینه این حادثه انجام ندادهایم و هیچ گزارشی در این زمینه از سوی خانوادهها به اورژانس نرسیده است.
جعفری با اشاره به اینکه عدم گزارش تجاوز از سوی خانوادهها باعث ارتکاب دوباره جرم توسط متجاوز خواهد شد، ادامه میدهد: در صورتیکه خانوادهها این موضوع را به نهادهای انتظامی و قضایی اطلاع ندهند، فرد متجاوز هیچ خطری احساس نمیکند و دوباره به سمت تکرار این اتفاق میرود.
بنابراین، خانوادهها موظف هستند تا موضوع را گزارش کنند تا دامنه امنیت فرد متجاوز تنگتر شده و از تجاوزهای بعدی جلوگیری شود.مدیر کل اورژانس اجتماعی کشور با اشاره به اینکه افسردگی، خودکشی و اعتیاد از پیامدهای منفی پس از تجاوز است، میگوید: تعداد زیادی از متجاوزان جزو آشنایان قربانیان هستند و برخی از خانوادهها حتی برای بهم نخوردن روابط خانوادگی خود مجبور به سکوت میشوند.وی ادامه میدهد: یکی از مهمترین مشکلاتی که بویژه برای دختران پس از ازدواج ایجاد میشود، اختلال در روابط زناشویی است.
به همین علت، اغلب آنها برای ازدواج دچار ترس و تردید هستند یا اصلاً ازدواج نمیکنند.جعفری میگوید: بهطور مثال، موردی داشتیم که قبل از ازدواج به او تجاوز شده بود و به همین خاطر پس از ازدواج اجازه نمیداد که همسرش به او نزدیک شود.وی بیان میکند: اغلب در جامعه شاهد عدم تعادل قدرت میان قربانی و متجاوز هستیم. چراکه، اغلب متجاوزان با اعمال تهدید فرد را مجبور به سکوت میکنند یا تصاویری از فرد تهیه میکنند که قربانی به خاطر حفظ آبروی خود به پلیس مراجعه نمیکند.جعفری ادامه میدهد: باید به خانوادهها اطلاع دهیم که کتمان تجاوز هیچ کمکی به موضوع نمیکند و باعث وخیمتر شدن اوضاع خواهد شد.
احساس ناامنی اجتماعی در ایرانشهر
«محمد نعیم امینیفرد» نماینده ایرانشهر نیز با بیان اینکه رخ دادن چنین اتفاقی در یک جامعه سنتی مانند ایرانشهر، جای تأمل دارد و خبر از سست شدن بنیانهای اخلاقی میدهد، به ایلنا میگوید: گسترش حاشیهنشینی در ایرانشهر، قرار گرفتن این شهرستان در مسیر باندهای سازمانیافته قاچاق مواد مخدر، میتواند از دیگر علل رخداد چنین اتفاقاتی در این شهرستان باشد.
امینیفرد درباره حمایت از دختران آسیبدیده، میگوید: این دختران قربانی اشتباهاتی شدهاند که ما هم در آن سهیم بودهایم. افراد آسیبدیده باید حمایت پزشکی و روانی شوند که خوشبختانه با حمایت دانشکده علوم پزشکی ایرانشهر، تاکنون 4 فرد آسیبدیده مورد بررسی پزشکی و غربالگری بیماریها قرار گرفته و حمایتهای پزشکی را دریافت کردهاند.
وی انجام حمایتهای روانی و اجتماعی از افراد آسیبدیده را مهمترین اقدام خانوادهها و مسئولان از آنها میداند و میگوید: شهرستان ایرانشهر، با وجود آنکه مرکز فرهنگی استان محسوب میشود اما دچارمسائل امنیتی - اجتماعی درازمدتی بوده که منجر به مشکلات مختلفی شده است.
وی میافزاید: زمانی بزرگترین جرمهای مسلحانه را در این شهرستان شاهد بودیم، به همین خاطر، لازم است تجدیدنظری در برخی مدیریت ها اعمال شود .
وی میگوید: نبود مکانهایی برای تفریحات سالم و گذراندن اوقات فراغت، نداشتن مکانهای فرهنگی مناسب، بیکاری، حاشیهنشینی و مهاجرت جمعیت به این شهرستان، میتواند دلایلی برای بروز چنین بحرانهایی باشد.
امینیفرد، ادامه میدهد: همچنین، ضروری است تا این اطمینان از سوی مسئولان به خانوادههای قربانیان داده شود که موضوع به صورت محرمانه پیگیری میشود و حمایتهای لازم جسمی، اجتماعی و روانی از فرزندان آنان صورت میگیرد.
23 درصد جامعه دچار مشکل روانشناختی هستند
«فرید براتی سده»، معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی نیز با اشاره به اینکه مشکلات اقتصادی، بیکاری، اعتیاد، فقر و کاهش اعتماد و تابآوری اجتماعی در بروز آزار و اذیتهای جنسی در کشور مؤثر هستند به «ایران» میگوید:با وجود این، یکی از مهمترین عللی که باعث بروز تجاوزهای متعدد در جامعه میشود، ابتلا به اختلال روانی است.وی با اشاره به اینکه بر اساس آمار، حدود 23 درصد از جامعه ما دچار مشکل روان شناختی هستند، میافزاید:البته این موضوع به معنای آنکه تمام این افراد دچار مشکل شدید روانی هستند نیست اما این آمار نشان میدهد جامعه از نظر سلامت روانی در وضعیت مناسبی قرار ندارد.
وی با اشاره به اینکه باید بپذیریم فردی که مرتکب این خطا شده بیمار است، میگوید: برخی از افراد هم به علت ابتلا به اختلال ضد اجتماعی دست به ارتکاب این جرایم میزنند. بهطوری که قوانین را زیر پا میگذارند و هیچ احترامی برای شخصیت افراد قائل نمیشوند.
براتی سده با اشاره به اینکه احساس ضعف و بیقدرتی یکی از دیگر دلایل ارتکاب این جرایم است، میگوید: این مجرمان به علت اینکه عزت نفس پایینی دارند و احساس بیقدرتی میکنند به سمت اعمال قدرت و تجاوز به عنف میروند.معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی در زمینه پیشگیری از این جرایم میگوید: ضروری است تا آموزش و اطلاعرسانی لازم از سوی خانواده و آموزش و پرورش به جوانان و کودکان ارائه شود تا آنها نسبت به موضوع آگاهی کافی داشته باشند.
براتی سده با اشاره به ضرورت کنترل اجتماعی و انتظامی برای پیشگیری از این حوادث میگوید: زمانی که یک معضل در یک منطقه ایجاد میشود باید مراقب باشیم تا دچار خطای بوم شناختی نشویم. خطای بوم شناختی به این معنی است که یک ویژگی به کل یک منطقه نسبت داده شود. بهطور مثال، وقتی مطرح میشود حادثهای در شوش اتفاق افتاده، مردم آن را به تمام آنها تعمیم میدهند