به گزارش خبرگزاری مهر، پنجمین کنگره بین المللی عرس بیدل جمعه شب با حضور استادان خارجی و داخلی در سالن آفرینش های فرهنگی و هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان پایان یافت.
در مراسم اختتامیه کنگره، اصغر دادبه از استادان شناخته شده فلسفه، حکمت و زبان و ادب فارسی با موضوع «اندوه بیدل» به سخنرانی پرداخت و گفت: متاسفانه با همه تلاش هایی که در این سال ها کرده ایم، هنوز حتی نتوانستیم فهرستی از آثاری که برادرانمان در شبه قاره منتشر کردند، تهیه کنیم، چه رسد به اینکه آن آثار را در ایران منتشر کنیم.
دادبه، بیدل را مجموعه ای شگفت انگیز توصیف کرد و اظهار داشت: بیدل فقط محصول عاطفه نبود، بلکه او هم حاصل عاطفه، هم حاصل خرد و هم حاصل تجربه بود.
این استاد دانشگاه با مرور یک سیر تاریخی ادامه داد: انگلیسی ها در سال 1600 میلادی که به هند می آیند تبلیغ آموزش زبان فارسی را می کنند. چون می دانند که این زبان تا کجاها گسترش یافته و هر کاری که بخواهند انجام دهند، باید فارسی بیاموزند. بیدل در سال 1644 متولد می شود و 1720 فوت می کند. انگلیسی ها در سال 1836 برنامه جایگزینی زبان اردو به جای فارسی را در نظر می گیرند. چون خودشان هم می دانستند نمی توانند یکباره انگلیسی را جایگزین فارسی کنند. از سال 1857 بعد از انقراض گورکانیان، انگلیسی به جای فارسی در شبه قاره جایگزین می شود.
دادبه با اشاره به اهمیت زبان فارسی در شبه قاره بیان داشت: زبان فارسی در شبه قاره هند بسیار اهمیت داشته است. من با چشم های خودم کارت عروسی جواهر نعل نهرو را دیدم که به زبان فارسی بود.
او افزود: در سال هایی که انگلیسی ها به شبه قاره آمدند، بیدل متوجه سیر تغییرات بود. او متوجه بود که اوضاع دارد به سمتی می رود که دیگر نان و پول در آموزش زبان فارسی نباشد.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: البته خودمان هم در افول زبان فارسی در شبه قاره بی عرضگی و کوتاهی کرده ایم.
دادبه گفت: من به همه مسئولان و مهمانان و همه کسانی که می فهمند و می دانند زبان یعنی هویت ملی و به تعبیر شهید مطهری زبان یعنی هویت دینی، می گویم باید زبان فارسی را حفظ کنیم. اینکه انگلیسی زبان علم است و باید آن را آموخت، درست، اما دهکده جهانی به معنای نابودی هویت ملی هم هست. فکر نکنیم فقط ما تلاش می کنیم. فرانسوی ها و آلمانی ها هم برای زبان و هویت ملی خودشان تلاش می کنند.
این استاد حکمت و فلسفه خاطرنشان کرد: زبان ما مورد دشمنی قرار گرفته و چون خاری بوده که باید از سر راه برداشته شود. اگر می خواهیم بمانیم، هم به عنوان هویت ملی و هم هویت دینی باید زبان فارسی را حفظ کنیم و دست از بازی های سیاسی برداریم. باید آن اندوه بیدل را درباره زبان فارسی حس کنیم و در مقابلش احساس مسئولیت کنیم.
بعد از صحبت های دادبه که با استقبال حاضران در کنگره همراه شد، پروفسور محمد سلیم مظهر مدیر گروه ادبیات فارسی و رئیس دانشکده خاورشناسی دانشگاه پنجاب لاهور با موضوع «تاثیرپذیری علامه اقبال از هند و اندیشه بیدل دهلوی» سخنرانی کرد و سپس پیام پروفسور عارف نوشاهی از پاکستان قرائت شد.
در ادامه عبدالجبار کاکایی شاعر و ترانه سرای کشورمان به شعرخوانی پرداخت و پرفسور وارطان وسکانیان رئیس دپارتمان ایرانشناسی دانشگاه ایروان ارمنستان «واژه شناسی بیدل» را موضوع سخن خود قرار داد. علیرضا قزوه مدیر مرکز آفرینش های ادبی حوزه هنری نیز ضمن سخن کوتاهی درباره نسب بیدل که به ایران می رسد، به شعرخوانی پرداخت.
در ادامه احمد تمیم داری استاد دانشگاه علامه طباطبایی با موضوع «سبک هندوایرانی» سخن گفت.
«فردوسی و بیدل: نیاز ایجاد پل ارتباطی بین زبان های فارسی و اسپانیا» محور سخنرانی پروفسور بئاتریس سالاس از ونزوئلا، و «روابط ادبی ایران و گرجستان» محور سخنرانی پروفسور نمادی بارتایا رئیس دپارتمان ایرانشناسی دانشگاه تفلیس گرجستان بود.
ابراهیم خدایار استاد ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس و رایزن فرهنگی سابق ایران در تاجیکستان در ادامه کنگره با موضوع «صد سال با بیدل در اسیای مرکزی» سخن گفت و در سخنانش قرائت ها و تفسیرهای مختلف از عبدالقادر بیدل را در شوروی و اقمارش طی قرن 19 و 20 مرور کرد. سپس زهرا زاهدی از افغانستان شعرخوانی کرد و پروفسور مهدی کاظم اف رئیس دپارتمان فارسی دانشگاه باکو از «مسائل زبان و ادبیات فارسی» گفت.
در پایان مراسم دکتر هادی سعیدی کیاسری دبیر کنگره بین المللی عرس با تشکر از مهمانان از دستاوردهای این دوره عرس سخن گفت. همچنین با اهدای تندیس عرس از مهمانان و سخنرانان حاضر تجلیل شد.
