سید علی اصغر رفاهی مدیرکل پیشگیری‌های مردمی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه در گفت‌وگو با خبرنگار گروه حقوقی و قضایی خبرگزاری میزان به کارکرد سامانه سجام در پیشگیری از وقوع زمین‌خواری و تصرفات عدوانی اشاره کرد و گفت: یکی از جرائمی که امروزه مردم با آن رو به رو هستند بحث تصرف عدوانی است که در زبان عامه معمولا از آن با عناوینی همچون زمین‌خواری، کوه‌خواری، دریاخواری، ساحل خواری و امثالهم یاد می‌شود.
وی گفت: یکی از برنامه‌هایی که امسال در اداره کل پیشگیری‌های مردمی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه در نظر گرفته شده است که هم در سطح ستاد و هم در سطح استان‌ها به طور کامل انشاءالله عملیاتی و اجرایی شود برنامه استفاده از ظرفیت دیده‌بانان یا ناظران پیشگیری در بستر سامانه سجام است.
این مقام قضایی بیان کرد: سجام مخفف سامانه جامع اطلاعات مردمی است با این کارکرد که مردم می‌توانند به عنوان ناظر به صورت داوطلبانه نظارت غیرمتمرکز مردم بر مردم و نظارت مردم بر مسئولان را داشته باشند. یعنی مردم می‌توانند اقداماتی را که اگر از وقوع آن جلوگیری نشود به زودی یک جرم یا یک آسیب اجتماعی را رخ خواهد داد را مستندسازی کرده و از طریق سامانه سجام برای ما منعکس کنند.
رفاهی تصریح کرد: یکی از کارکرد‌های سامانه سجام این است این است که مردم هر شهر و استانی می‌توانند بیایند در این سامانه به عنوان ناظر پیشگیری ثبت نام کنند و تخلفات را داوطلبانه گزارش کنند.
مدیرکل پیشگیری‌های مردمی معاونت اجتماعی قوه قضاییه خاطرنشان کرد: برای مثال ممکن است افرادی باشند که جرائمی علیه محیط زیست انجام دهند و باید جلوی آن گرفته شود. به عنوان نمونه برخی شهروندان عنوان می‌کنند که در برخی از نقاط کشور زباله‌ها به رودخانه یا به دریا ریخته می‌شود، این باعث آلودگی محیط زیست می‌شود و کار نادرستی است، پس اگر شهروندان همان محل یا شهر این معضل را در سامانه سجام به آدرس sajam.adliran.ir طی گزارش دو سه خطی ارسال کنند ما سعی می‌کنیم که این موضوع را به بالاترین مقامات قضایی و اجرایی آن استان و شهرستان اطلاع دهیم که از آن معضل جلوگیری شود.
این مستشار قضایی بیان کرد: به عنوان مثال مردم یک شهر و یا یک محله می‌دانند که این منطقه مشخص مربوط به اراضی ملی و جزو اموال دولتی است که کسی نباید عدوانا تجاوز و تصرفی کند. اما با این حال فردی می‌آید و اقدام به تصرف آن زمین یا ساحل یا کوه یا ... می‌کند.
رفاهی تصریح کرد: در این خصوص دیده‌بان یا ناظر پیشگیری که در سامانه سجام ثبت نام کرده است موضوع را می‌بیند، سپس عکسی می‌گیرد و آن را مستند می‌کند. بعد این عکس و مستندات را در سامانه برای ما می‌فرستد و به نوعی این تخلف را به اطلاع ما می‌رساند.
مدیرکل پیشگیری‌های مردمی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه اظهار کرد: البته لازم به توضیح است که این گزارش کاملا محرمانه بوده و به هیچ عنوان توسط شخصی غیر از گزارش گیرنده دیده نمی‌شود. به عبارت بهتر اصلا مشخص نخواهد بود که این گزارش از جانب چه کسی فرستاده شده است؛ لذا بحث محرمانه بودن هویت و شخصیت آن دیده‌بان به دقت در این سامانه رعایت شده است.
وی تصریح کرد: حال ما این گزارشی که در سامانه سجام ارسال شده است را در سه سطح مرکز، استان و شهرستان برای بالاترین مقامات اجرایی و قضایی آن سطح ارسال کرده و سعی می‌کنیم بدون تشکیل پرونده از ادامه آن اقدام جلوگیری کنیم. اقدامی که اگر جلویش گرفته نشود منجر به یک جرم مثل زمین‌خواری خواهد شد.
این مقام قضایی در پایان گفت: قطعا با این روش استفاده از ظرفیت مردمی، هم از تشکیل پرونده قضایی جلوگیری می‌شود و هم از وقوع بسیاری از جرائم علیه منابع طبیعی و اراضی دولتی پیشگیری خواهد شد.
