طبیعت نوآوری در فاصله گرفتن از وضعیت یکنواخت موجود است و انسان های نوآور معمولاً زمانی شکوفا می شوند که تا حدی از روزمرگی و شرایط عادی دور شده باشند.
نوآوری سطوح مختلفی دارد و در برخی موارد می تواند با پایان دادن به روش های قدیمی، نقطه آغازی برای متدهای جدید باشد. ما نیز در این مطلب قصد داریم شما را با 10 نفر از برترین نوآوران تاریخ که هرکدام به نوعی موجب تغییر پارادایم های غالب زمان خود شدند، آشنا کنیم. با دیجیاتو همراه باشید.
سای لون
بسیاری از نویسندگان و پژوهشگران غربی از کارل مارکس گرفته تا فرانسیس بیکن، کشور چین را به عنوان خاستگاه اصلی بسیاری از نوآوری های دنیای مدرن می دانند. در بین ابداعات چینی که به چهار اختراع بزرگ معروفند، یعنی قطب نما، باروت، ساخت کاغذ و چاپ، تنها یکی از آنهاست که اعتبارش به شخص خاصی تعلق دارد.
سای لون در سال 105 میلادی کاغذ را اختراع کرد
بر اساس شواهد تاریخی، سای لون یا تسای لون که یکی از خدمتکاران دادگاه امپراطوری چین بود، در سال 105 میلادی کاغذ را اختراع کرد. البته مانند بسیاری از ابداعات دیگر، کاغذ نیز با تکامل یک ایده موجود اختراع شد. قرن ها بود که انسان برای نوشتن و انتقال پیام، از پاپیروس استفاده می کرد؛ اما مشکل پاپیروس ظرافت و قیمت بالا در کنار کندی فرآیند نوشتار و راحتی از بین رفتن آن بود.
سای لون نیز با توجه به این موضوع، به دنبال جایگزینی برای پاپیروس گشت و توانست از ترکیب چوب خیس خورده، کنف، پارچه کهنه و تور ماهیگیری نخستین برگه های کاغذ را تولید کند.
این محصول علاوه بر سهولت استفاده، راحت تر تولید و حمل می شد و سای لون نیز پیش از ارائه آن به کل کشور، فرمول و فرآیند خود را بهبود داد. کاغذ جدید نیز به سرعت در چین و بعد در کل دنیا فراگیر و جایگزین پاپیروس شد.
برادران رایت
چه طور ممکن است دو برادر حلب ساز اختراعی را به ثبت برسانند که در حالت عادی، تنها یک کمپانی قدرتمند با منابع انسانی و مالی قابل توجه از پس آن برمی آید؟ ساده ترین پاسخ به این سؤال پشتکار پایان ناپذیر است.
در 17 دسامبر سال 1903 میلادی برادران رایت بالاخره نخستین پرواز با یک هواپیمای موتوردار قابل هدایت را انجام دادند
ویلبر و اورویل رایت دو برادر از شهر دیتون ایالت اوهایو آمریکا بودند که در محل زندگی خود به تعمیر دوچرخه می پرداختند. آنها در کودکی تحت تأثیر اختراعات آلفونس پناود فرانسوی که یکی از پیشگامان علم هوانوردی بود قرار گرفتند و زمانی که بزرگ شدند، رؤیای ساخت یک ماشین پرنده واقعی را دنبال کردند.
البته پیش از برادران رایت، بسیاری از ماجراجویان و مخترعان نیز اقدام به ساخت هواپیما کرده بودند؛ اما این دو برادر نوآور آمریکایی که علوم مهندسی را خود فراگرفته بودند، پس از هر شکست دوباره به تخته های طراحی باز می گشتند و به رفع نواقص طرح می پرداختند.
در 17 دسامبر سال 1903 میلادی برادران رایت بالاخره نخستین پرواز با یک هواپیمای موتوردار قابل هدایت را انجام دادند و دو سال بعد از اولین هواپیمای کاربردی دنیا رونمایی کردند. ابداعی که سرآغاز صنعت هوانوردی بود و کره زمین را به دنیای کوچکتری تبدیل کرد.
لئوناردو داوینچی
لئوناردو داوینچی بیشتر شهرت خود را به خاطر نقاشی هایی مانند مونالیزا و شام آخر به دست آورده و معمولاً از او به عنوان یکی از بزرگترین هنرمندان کل دوران یاد می شود. اما جالب است بدانید که داوینچی یک دانشمند و مهندس با استعداد هم بود و مخترعی نوآور به حساب می آمد.
ایده اولیه وسایلی مانند دوچرخه، هواپیما، هلیکوپتر، مسلسل و چتر نجات در طرح های داوینچی یافت شده است
به عنوان یکی از ذهن های خلاق دوران رنسانس، لئوناردو در تاریخ 15 آوریل سال 1452 میلادی در دهکده وینچی ایتالیا متولد شد. ایده های داوینچی بسیار جلوتر از زمان خود بودند و بنیان های طراحی وسایلی مانند دوچرخه، هواپیما، هلیکوپتر، مسلسل و چتر نجات که قرن ها بعد ساخته شدند را بنا نهادند.
از دانش عمیق داوینچی در زمینه ساختار بدن (که در طرح ها و نقاشی هایش مشهود است) تا درک بالای او از علوم فیزیک، ریاضی و نجوم، کلید اصلی نوآوری های لئوناردو اهل دهکده وینچی را می توان هماهنگ کردن دانش و استعدادش برای ایده پردازی دانست.
گالیلئو گالیله
گالیله اختراعات و اکتشافات بسیاری داشت اما مهمترین شاخصه این نوآور ایتالیایی، پرسشگری و به چالش کشیدن علوم و باورهای رایج بود. او در 15 فوریه سال 1564 میلادی در شهر پیزا به دنیا آمد و پدرش یکی از موسیقیدانان برجسته زمان بود.
تلسکوپ گالیله بزرگنمایی 20 برابری داشت
شاید شاخص ترین و با اهمیت ترین اختراع گالیله، تلسکوپ او باشد که بر اساس طرح دوربین های تک چشمی دانشمندان هم عصرش ساخت. البته دوربین های مذکور توانایی بزرگنمایی 3 برابری داشتند، حال آن که اختراع گالیله بزرگنمایی 20 برابری داشت و به او اجازه می داد اجرام آسمانی را با دقت مورد مطالعه قرار دهد.
گالیله با استفاده از همین وسیله توانست ناهمواری های سطح ماه را بررسی کند، چهار قمر بزرگ سیاره مشتری را ببیند و یک ابرنواختر را مشاهده نماید. اکتشافات اینچنینی گالیله را قادر ساختند که نظریه خورشید مرکزی کوپرنیک را اثبات کند و تئوری حاکم مبنی بر مرکزیت زمین در عالم را زیر سؤال ببرد.
البته طبق معمول سخنان این دانشمند به مذاق کلیسای کاتولیک خوش نیامد و آنها گالیله را تکفیر کرده و به زندان انداختند. اما بعدها در مجازاتش تخفیف قائل شده و گالیله را تا سال 1642 و پایان زندگی در خانه اش در توسکانی حبس کردند.
ایدا لاولیس
ایدا لاولیس دختر شاعر معروف انگلیسی لرد بایرون بود و از همان ابتدا در محیطی اشرافی بزرگ شد. اما بر خلاف بسیاری از دختران اشراف زاده قرن 19، به تحصیل علم پرداخت و با شخصیت نوآور و ایده پردازی که داشت، پایه های انقلاب کامپیوتری که یک قرن بعد رخ داد را بنا کرد.
ایدا لاولیس پایه های انقلاب کامپیوتری را بنا کرد
لاولیس در سن 17 سالگی با چارلز ببیج که روی دستگاهی به نام «موتور آنالیز» کار می کرد آشنا شد. این دستگاه که به نوعی یکی از نخستین کامپیوترها بود، توجه ایدا را جلب کرد و با تلاشی که لاولیس برای پیشبرد پروژه انجام می داد، لقب «جادوگر اعداد» را از طرف ببیج برایش به ارمغان آورد.
اما مهمترین تأثیری که ایدا روی پروژه داشت، ایده پردازی درباره امکان استفاده از سمبل ها در کنار اعداد و همچنین نمایش وجود چیزهای مختلف با استفاده از ارقام بود که در واقع پل عبور از محاسبات به رایانش به حساب می آمد.
البته ایدا لاولیس در جوانی مرد اما میراث ارزشمندی را بر جای گذاشت که راهنمای مسیر آلن تورینگ پدر علم محاسبه نوین و هوش مصنوعی شد.
توماس ادیسون
توماس آلوا ادیسون که معمولاً از او به عنوان بزرگترین مخترع تاریخ یاد می شود، در سال 1847 میلادی در ایالت اوهایو آمریکا متولد شده و در طول دوران کاری اش بیش از 1000 پتنت به نام خود ثبت کرده است.
ادیسون که همواره در کنار ابداعات تکنولوژی و علمی نگاهی هم به کسب و کار داشت و موضوع ثبت اختراع را جدی می گرفت، همیشه روی ایده هایی تمرکز می کرد که بتوان آنها را به محصول نهایی و قابل فروش تبدیل کرد و یکی از مشکلات روزمره زندگی را با آن حل نمود.
ادیسون همواره موضوع ثبت اختراع را جدی می گرفت
قلب تپنده فعالیت های ادیسون مرکز تحقیقاتی منلو پارک او در نیوجرسی بود که تنها برای یک هدف آن هم اختراع کردن تأسیس شده بود و نخستین مرکز در نوع خود به شمار می آمد. تیم ادیسون در این مرکز روی ایده های جدید کار می کردند و محصولات قابل تولید در ابعاد گسترده را روانه کارگاه های صنعتی می نمودند.
از جمله اختراعات ادیسون می توان به تلگراف، گرامافون، باتری های آلکالین، دوربین فیلمبرداری (نسخه ابتدایی) و از همه مهم تر نخستین لامپ الکتریکی کاربردی اشاره کرد که چنین اختراعاتی، یکی از مهمترین عوامل رشد صنعتی آمریکا در اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20 بودند.
ماری کوری
ماری کوری بر خلاف بسیاری از کاشفان و مخترعان نوآور هم عصر خود، نتایج کارش را به صورت پتنت ثبت نکرد و بدون چشم داشت به مسائل مالی، پژوهش های خود را در اختیار جامعه علمی قرار داد تا باقی دانشمندان بتوانند تحقیقاتش را کامل تر کنند.
ماری کوری در علوم فیزیک و شیمی مفتخر به دریافت جایزه نوبل شده است
مادام کوری که سال 1867 در لهستان به دنیا آمد، به دلیل فضای حاکم آن دوران در اروپای شرقی، به عنوان یک دختر از تحصیل در کالج محروم بود و به همین خاطر دانش خود را از طریق یک نهاد مخفی به نام دانشگاه پروازی فرا گرفت. او سپس برای ادامه تحصیل به فرانسه و دانشگاه سوربن (که دختران را می پذیرفت) رفت و به یکی از بزرگترین دانشمندان تاریخ بدل شد.
ماری کوری که بیشتر به خاطر پژوهش هایش در زمینه مواد رادیواکتیو و کشف عنصر پولونیوم شناخته می شود، نخستین فردی است که توانسته دو جایزه نوبل (یکی در زمینه فیزیک و دیگری در زمینه شیمی) دریافت کند و تئوری رادیواکتیویته را پایه ریزی نماید.
البته این بانوی نوآور تأثیرات مرگبار مواد رادیواکتیو روی بدن انسان را به صورت ناخواسته کشف کرد و در سال 1934 به خاطر سرطان خونی که از طریق تابش مواد رادیواکتیو در بدنش ایجاد شده بود، درگذشت.
هدی لامار
هدی لامار یکی از آن مثال هاییست که درباره قضاوت نادرست از روی ظاهر می توان زد. وی که یک بازیگر اتریشی-آمریکایی بود، به صورت نه چندان آشکار تحقیقات علمی انجام می داد و نتایج کارهای او به خلق فناوری هایی مانند بلوتوث و وای فای در سال های بعد انجامید.
هدی لامار بازیگر هالیوود بود
لامار که علوم ارتباطات و مهندسی مخابرات را به صورت خودآموز فراگرفته بود، در کنار بازیگری هالیوود، روی فناوری های بی سیم کار می کرد و طی جنگ جهانی دوم، روشی را برای انتشار امواج اختراع کرد که دقت اژدر زیردریایی های متحدین را به طرز چشمگیری افزایش داد.
فناوری به کار رفته در زیردریایی ها بعدها تکامل یافت و حالا در قالب تکنولوژی های ارتباطی بی سیم به صورت روزمره توسط بسیاری از مردم دنیا مورد استفاده قرار می گیرد.
روزالیند فرانکلین
مانند بسیاری از بانوان تأثیرگذار دنیای علم، روزالیند فرانکلین نیز برای تحصیلات با مشکل مواجه بود و پدرش از تقبل هزینه های دانشگاه سر باز می زد. البته در نهایت روزالیند به دانشگاه کمبریج راه یافت و توانست مدرک دکتری خود را سال 1951 در رشته شیمی فیزیک دریافت کند.
مهم ترین دستاورد فرانکلین، نقش اساسی او در پژوهشی است که به عنوان بزرگترین کشف قرن بیستم شناخته شده و ساختار DNA انسان را در یک عکس پرتو ایکس نشان می دهد. البته بسیاری از همکاران مرد او همواره روزالیند را پایین تر از خود دیده و در حد یک دستیار به او می نگریستند.
پژوهش های روزالیند فرانکلین به ترسیم ساختار DNA انجامید
یکی از این همکاران شخصی به نام موریس ویلکینز بود که بدون اطلاع فرانکلین، تحقیقات او را با فردی به نام فرانسیس کریک به اشتراک گذاشت و این دو با استفاده از اطلاعات پژوهش روزالیند فرانکلین، نخستین مدل DNA را ترسیم کردند. این دستاورد که منجر به دگرگونی علم پزشکی و داروسازی شد، در سال 1962 جایزه نوبل را نصیب ویلکینز و کریک کرد.
البته فرانکلین روزالیند چهار سال قبل بر اثر سرطان فوت کرده بود و از آنجایی که جایزه نوبل به افراد فوت شده تعلق نمی گیرد، نقش او نیز در این دستاورد مورد شناسایی قرار نگرفت. هرچند تا به امروز کمپین های زیادی برای بازگرداندن اعتبار کشف ساختار DNA به فرانکلین راه اندازی شده، اما همچنان این بانوی دانشمند و نوآور مورد بی مهری جامعه علمی قرار دارد.
تیم برنرز لی
در سال 1989 میلادی، تیم برنرز لی که در آزمایشگاه CERN سوئیس کار می کرد، برای نخستین بار مرورگری برای هایپرتکست ابداع نمود و تا ماه اکتبر سال بعد، هسته های اصلی شبکه جهانی اینترنت را پی ریزی کرد که ما آنها را با نام های HTML ،URL و HTTP می شناسیم.
این نوآور انگلیسی که در ابتدا ابزار مورد اشاره را به منظور ارتباط دانشمندان سراسر دنیا برای تبادل اطلاعات علمی بنا کرده بود، متوجه پتانسیل بالای ایده خود شد و کاربردهای آن را فراتر از دنیای آکادمیک یافت. فعالیت های بعدی آقای لی و توسعه ایده اولیه اش نحوه تعامل انسان ها با یکدیگر را برای همیشه تغییر داد.
