به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی موسسه خانه کتاب، نشست نقد و بررسی کتاب «فرهنگ مردم: کلمات و اصطلاحات خودمانی عامیانه و اسلنگ مردم آمریکا» نوشته ریچارد. ای. اسپیرز با حضور مسعود قاسمیان، مترجم اثر و رضا امینی دوشنبه 23 مهرماه در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب برگزار شد.
امینی در این نشست با اشاره به ویژگی‌های مثبت این اثر گفت: این کتاب ترجمه یکی از فرهنگ‌های انگلیسی شناخته شده در این زمینه است و در واقع از رهگذر ترجمه از فرهنگ یک زبانه به فرهنگی دوزبانه دگرگون شده برای مترجمانی که از انگلیسی به فارسی ترجمه می‌کنند، بسیار سودمند است به ویژه اینکه اصطلاحات تعبیرهای غیررسمی، کوچه‌بازاری یا تابوی این دست فرهنگ‌ها در فرهنگ‌های دیگر آورده نمی‌شود.
وی ادامه داد: با توجه به این فرهنگ می‌توانیم متوجه شویم که مترجمان آن برای انجام کار جست‌وجوی بسیاری کردند و نزدیک‌ترین تعبیر و اصطلاح برابر را برای هر مدخل و اصطلاح و تعبیر انگلیسی آوردند. همچنین همان‌گونه که گفته شد، با توجه به تعبیرها و اصطلاحات کوچه بازاری و تابویِ در این فرهنگنامه که اغلب زبان مخفی و ممنوع هستند، کمتر منبعی وجود دارد که این اصطلاحات را ثبت کرده باشد و همین موجب از دست رفتن و فراموشی پرشتاب آنها می‌شود به ویژه اینکه عناصر این زبان خصلت سیالی و دگرگونی دارند و به اصطلاح مدتی در جامعه مد می‌شوند و سپس از بین می‌روند.
به گفته امینی، این اثر فقط دگرگون کردن فرهنگی یک‌زبانه درباره اسلنگ از رهگذر ترجمه به فرهنگ دو زبانه نیست بلکه چنین است که افزون بر درآمدی بر چیستی اسلنگ و از این نظر این فرهنگ ارزشی بیش از سایر منابع دارد. همچنین این کتاب امکان ثبت شمار زیادی از تلفظ‌های گفتاری را فراهم کرده است و به خوبی نشان می‌دهد که زبان تا چه میزان می‌تواند مبتنی بر استعاره و حرکت از یک حوزه مفهومی به حوزه دیگری باشد تا معنایی با ظرافت بیشتر بیان یا سویه خاصی از آن برجسته شود.
این مدرس دانشگاه، در بخش دیگری از سخنانش پیشنهادهایی را برای اصلاح و ویراست این کتاب ارائه کرد و گفت: بهتر بود واژه اسلنگ با جستجوی بیشتر ترجمه می‌شد و این واژه بیگانه به زبان افزوده نمی‌شد. چرا که این نوع زبان در جامعه ما همواره وجود داشته و می‌توانستیم برای آن معادلی را بیابیم.
امینی افزود: همچنین در این فرهنگ واژه‌ها و ترکیب‌های آورده شده که ممکن است برای مخاطب به کلی غریبه و نا آشنا باشد برای نمونه می‌توان به «مندبالا» اشاره کرد و بهتر بود که مولف و مترجمان این فرهنگ بر پایه ساز و کار یا تدبیر مشخص این دسته واژه‌ها را توضیح می‌دادند تا فهم آن برای کاربر آسان‌تر شود.
وی با بیان اینکه نوعی سرگردانی در میان انگلیسی و فارسی در این فرهنگنامه دیده می‌شود، توضیح داد: مترجمان، مولفان اثر گاه میان انگلیسی و فارسی مرزگذاری لازم را نکردند و همین موجب شده است آنچه را که مناسب زبان انگلیسی است درباره زبان فارسی به کار ببرند. همچنین این سرگردانی موجب شده که مولفان و مترجمان این فرهنگ توضیحات ارائه شده با نمونه‌هایی که فهم مطلب را آسان‌تر می‌کند، همراه نکند.
امینی در ادامه درباره بخش جستاری در «چیستی اسلنگ: از زیر و بم اسلنگ» سخن گفت و افزود: در این بخش اطلاعات بسیار زیادی از سوی مولفان و مترجمان ارایه می‌شود بی‌آنکه نشانی از منبعی آورده شود در حالی که مشخص است آنها برای این اطلاعات به منابع زیادی رجوع کرده‌اند. اگر به شیوه مشخص منبع اطلاعات ذکر می‌شد گذشته از رعایت سویه اخلاقی سویه پژوهشی ـ علمی ـ دانشگاهی اثر بیشتر می‌شد.
وی با بیان اینکه ترجمه برخی از اصطلاحات به‌کار برده شده در این فرهنگ دقیق نیست، اضافه کرد: فرهنگ مردم در شمار فرهنگ‌های کارآمد و سودمند دوزبانه منتشر شده سال‌های اخیر در ایران است. کارآمد از این نظر که کار مترجمانی را که از انگلیسی به فارسی ترجمه می‌کنند در یافتن برابرهای خوب و گویا برای واژه‌ها و تعبیرهای عامیانه، غیررسمی، کوچه بازاری و ممنوع یاری می‌کنند و ترجمه‌های ظریف و بسیار خوب پاره‌گفتارهای انگلیسی که در این مدخل آورده شده می‌تواند الگویی برای آموختن ترجمه برای مترجمان غیر حرفه‌ای باشد.
این مدرس دانشگاه در پایان گفت: همچنین واژگان تعبیرها و اصطلاحات فارسی که در این فرهنگ گردآمده مانند همتایان خود در هر زبان دیگری خصلتی ناپایدار دارد و تابع ذائقه و سلیقه فرهنگی زمانه خود است از این رو گردآمدن‌شان در این فرهنگ مانع از بین رفتن آنها می‌شود. از سوی دیگر داده‌های ثبت شده در این فرهنگ می‌تواند منبعی باشد برای انجام پژوهش‌های مختلف زبانی و غیرزبانی درباره جامعه زبانی که آفریننده این داده‌ها هستند.
