خبرگزاری ایسنا: میرجاوه یکی از شهر‌های استان سیستان و بلوچستان در 75 کیلومتری جنوب شرقی شهر زاهدان واقع است. این شهر تنها مرز قانونی در جنوب شرق کشور است که رفت‌وآمد سیاحان خارجی و داخلی از این معبر صورت می‌گیرد و از طریق راه‌آهن، ایران را به شبه قاره هند متصل می‌کند و یکی از قدیمی‌ترین گمرکات کشور محسوب می‌شود که قدمت آن بیش از صد سال است.
موقعیت قبرستان هفتاد ملا
مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: قبرستان هفتاد ملا در استان سیستان و بلوچستان، شهرستان زاهدان، بخش میرجاوه، دهستان تمین واقع شده است.
علیرضا جلالزایی در گفتگو با ایسنا- افزود: این قبرستان 800 ساله متعلق به دوره اسلامی است و از جاذبه‌های توریستی شهرستان میرجاوه به شمار می‌رود. این قبرستان تاریخی در دل کوهی کم ارتفاع از جنس ماسه سنگ در ناحیه‌ای کوهستانی در حوزه طبیعی کوهستانی دامنه‌های شمالی تفتان واقع شده و دارای آب هوایی معتدل است. محدوده اثر را کوه‌های متعددی در برگرفته‌اند، بستر رودخانه «روپس» در 20 متری شمال این اثر واقع شده و باغات میوه از جمله گردو در حاشیه این رودخانه ایجاد شده‌اند، پوشش گیاهی منطقه علاوه بر باغات میوه محدود است به بوته‌های خودرو و درختچه‌های جنگلی. بازدیدکنندگان زیادی از مکان‌های مختلف استان و کشور از این قبرستان بازدید می‌کنند.
معماری قبرستان
مدیرکل میراث فرهنگی استان در ادامه گفت: قبرستان هفتاد ملا مانند سایر آثار باستانی موجود در روستای تمین، در دل صخره‌ها به وجود آمده و مردم باستان حفره‌ای بزرگ را در دل یک صخره ایجاد کرده‌اند و برای ساخت قبور از سبک معماری مقبره کورش الهام گرفته‌اند. مساحت قبرستان بیش از 500 مترمربع است و به شکل کمانی در بخش شرقی روستای «روپس» در سینه کوه واقع شده است. قبر‌ها همیشه در سایه قرار دارند و به همین علت از گزند باد و باران در امان مانده‌اند. 100 سال پیش، دو ستون سنگی بزرگ نیز در مقابل این حفره بوده که در حال حاضر تخریب شده است.
جلالزایی افزود: قبور این قبرستان به شکل مستطیل بوده و دو طرف آن به وسیله خشت خام بالا آورده شده و اجساد را داخل آن قرار می‌دادند. این قبور را به صورت مسطح ساخته اند. بر روی هر کدام از قبور هشت سوراخ تعبیه شده که هوا از داخل آن‌ها عبور می‌کند. روی دیوار‌های قبور قبرستان، از رنگ قرمز استفاده شده که نوعی خاک در این منطقه است. اقوام مردگان به وسیله این خاک تزییناتی را روی قبور به وجود آورده‌اند.
وی اظهار کرد: در مورد وجود این مقبره و محل به خاطر اینکه تاریخ واقعی و رمز و راز‌های آن هنوز مشخص نشده، مردم افسانه‌های مختلفی را بیان می‌کنند. دو روایت در مورد قبرستان هفتاد ملا وجود دارد، اول اینکه پس از ورود اسلام به این منطقه موبدان زرتشتی به این مکان پناه بردند و در همان مکان پس از مرگ دفن شدند که با توجه به معماری قبر‌ها قابل قبول است و روایت دوم اینکه این منطقه در مسیر رودخانه قرار داشته و مردم برای در امان ماندن مردگان خود از سیلاب‌ها، آن‌ها را در ارتفاعات بلند دفن می‌کردند که موقعیت جغرافیایی منطقه بیانگر این موضوع نیز هست.
وی اظهار کرد: این قبرستان در تاریخ 18 اردیبهشت 1380 با شماره ثبت 3826 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
