خبرگزاری مهر - گروه استانها: در آستانه یادروز سعدی که نماد صلح طلبی ایرانیان به شمار می رود بیش از پیش نیاز به بازشناسی و بازنشر آرا و اندیشه های آشتی جویانه این ادیب و سخنور سده هفتم هجری قمری که به شرف الدین مصلح شیرازی احساس می شود.
او که به گواه اندیشمندان و ادبای امروزین سالها در راه آشتی جویی گام برداشته امروز در هیاهوی مبارزه میان صلح و جنگ نبودش بیش از گذشته نمود یافته است و برای فراموش نشدن نقش سعدی در روزگاری که صلح به فراموشی سپرده شده اندیشه های این شاعر صلح طلب نیاز به بازنگری دارد.
از این روست که حجت الاسلام سعید حمیدیان رئیس مرکز پژوهش های فرهنگ اسلامی دانشگاه شیراز با اشاره به غزلی از سعدی که اعتقاد دارد سرفصلی و پارادایمی در دوری از خشونت و صلح گرایی ایجاد می کند به خبرنگار مهر می گوید: «به مردی که ملک سراسر زمین/نیرزد که خونی رسد بر زمین» بدین مفهوم است که تمام ملک جهان را به یک نفر بدهند نمی ارزد که خونی به ناحق ریخته شود.
تعالیم سعدی راهگشای صلح/نوع دوستی در آثار شیخ مشهودست
این استاد دانشگاه شیراز با تاکید بر اینکه چنانچه این شعر سعدی سرمشق قرار گیرد عنوان می کند: با توجه به اینکه در یکی از سرسراهای سازمان ملل این شعر شیخ شیراز با عنوان «بنی آدم اعضای یک پیکرند/که در آفرینش ز یک گوهرند» سرمشق و سرلوحه قرار گرفته است، موید آن است که سعدی شخصیت جهانی به شمار می رود که تعالیمش می تواند راهگشای صلح باشد از این رو تقارن همایش صلح با یادروز سعدی می تواند پیوند محکمی پیرامون این موضوع در پی داشته باشد.
رئیس مرکز پژوهش های فرهنگ اسلامی دانشگاه شیراز که دبیر علمی همایش بین المللی نقش ادیان در اخلاق صلح، عفو و دوستی در تاکید می کند: در بخش ادبیات این همایش از منظر شعرا و حکمای مختلف از جمله شیخ سعدی شیرازی، مولانا، حافظ، فردوسی و دیگر ادیبان و شعرا و عرفا مسئله صلح به بررسی گذاشته می شود.
این درحالیست که معاون بین الملل بنیاد سعدی در بیان ویژگی های ادبیات ایران و آثار سعدی معتقد است: صلح طلبی و نوع دوستی در آثار کلیه شعرای ایرانی به ویژه سعدی مشهود است و این خود گواه توجه به جهات معنوی انسان است.
ادبیات کلاسیک جهان مرهون سعدی است/تهدید صیانت نفس او است
سید محمدرضا دربندی در تبیین جایگاه سروده های سعدی، می افزاید: آثار سعدی در ادبیات کلاسیک جهان منحصر به فرد بوده و جایگاه ویژه ای در ادبیات جهان داشته و مورد توجه ایرانشناسان در سایر کشورها است.
از سویی حقوق طبیعی انسانها از دیدگاه سعدی از مطالعه بابهای اول و باب هشتم گلستان نشان از توصیه و زنهارهای هشداردهنده شاعر به پادشاه یا حاکم دارد که متوجه نقض آشکار حقوق ابتدایی یعنی حقوق طبیعی انسان است؛ درحکایتها حقوقی از متهم، مغضوب یا خطاکار فرضی سلب میشود که عنصر وجودی موجود انسانی است، تهدید صیانت نفس او است.
از منظر محمود عبادیان، استاد فقید فلسفه منظور سعدی از مقابله فرد انسان با پادشاه هر اندازه هم دستاویز مجاز ادبی، سرگرمکننده یاهنرنمایی داشته باشد، معطوف به حکم ناعادلانه پادشاه یا امیر است وجاهت آن را زیر سوال میبرد؛ و حکایت گلستان این امر را به روشنترین وجه به نمایش میگذارد؛ این همان هشدار اخلاقی به نقض حقوق طبیعی انسان از جانب حاکم است.