سیلابهای استانهای غربی و جنوبی کشور اگرچه خسارتهای ریالی بسیاری را برجای گذاشت اما حجم بالای بارندگی و همین سیلاب موجب شد تا تمام ظرفیت هورالعظیم آبگیری شده و حتی با اقدامات صورت گرفته از سوی سپاه حضرت ولیعصر؟عج؟ و فرمانده قرارگاه امنیتی حضرت اباالفضل عباس؟ع؟ بخش عراقی این تالاب بینالمللی هم آبگیری شود. این اقدام کاهش آلام خوزستان را بهدنبال خواهد داشت.
به گزارش به نقل از صبح نو، هورالعظیم، بزرگترین تالاب ایران است که در مرز ایران و عراق قرار گرفته است. یک سوم وسعت این تالاب 118 هزار هکتاری در ایران قرار دارد. این تالاب در سالهای گذشته به دلیل خشکسالی و البته فعالیتهای نفتی شرکت ملی نفت موجب خشکی این تالاب و در نتیجه به وجود آمدن یکی از اصلیترین کانونهای گرد و غبار جنوب کشور شده بود.
این تالاب که سرتاسر آن پوشیده از نی است در تابستان سالهای اخیر نیز چندینبار دچار آتشسوزی شده که اطفای آن نیز به شدت دشوار بوده است، اما اقدامات صورت گرفته از سوی سپاه ولیعصر؟عج؟ و همکاری وزارت نیرو و صنعت آب و برق خوزستان موجب شد که دایک مرزی بین بخش عراقی و ایرانی این تالاب باز شود. اتفاقی که موجب رونق کسب و کار اهالی بومی منطقه و نیز مهار گرد و غبار در فصلهای گرم پیشرو میشود.
پایان خشکسالی
آقای ابراهیم ساعدی، فرمانده حوزه بسیج شهید عباسپور صنعت آب و برق خوزستان در گفتوگو با «صبحنو» درباره اقدامات انجام شده در راستای احیای هورالعظیم میگوید: ما یک دوره خشکسالی طولانی مدتی را پشت سر گذاشتیم. این خشکسالی سبب مشکلات بسیار زیادی برای کشور و بهویژه استان خوزستان در سالهای گذشته شده بود.
از تبعات این خشکسالیها میتوان به بحث ریزگردها و تخریب محیط زیست از یکسو و بیکاری هموطنان و هم استانیهای مرزنشین ما از سوی دیگر اشاره کرد. وی درباره موقعیت جغرافیایی این تالاب بینالمللی نیز میافزاید: در انتهای استان خوزستان به سمت عراق که در سمت جنوب غربی استان خوزستان میشود یک تالاب بزرگ بینالمللی داریم به نام تالاب هور یا هورالعظیم و هور هویزه که به هم متصل هستند و به سمت عراق میروند.
این تالاب بعد از پایان جنگ تحمیلی شاهد تغییراتی بوده است. ساعدی در این باره نیز
این طور میگوید: بعد از جنگ یک حدفاصلی به نام دایک مرزی احداث شد و ارتباط هور بین عراق و ایران قطع شد. به عبارت دیگر یک سدی بین این دو هور کشیده شد. بعد از آن هم اکتشافاتی توسط وزارت نفت تحت عنوان میدان نفتی آزادگان انجام گرفت. به همین دلیل هور به پنج مخزن تقسیم شد.
به گفته فرمانده حوزه بسیج شهید عباسپور صنعت آب و برق خوزستان، این مخازن راههای ارتباطی با هم دارند و دریچههای نقل و انتقالی دارند که البته نقل و انتقال آب بسیار محدود است. همچنین انتهای رودخانه نیسان که شاخهای از کرخه است بعد از عبور از شهرستان هویزه و رفیعه به هور یا همان مخزنهای شماره یک و دو تالاب سرازیر میشود.
جنگ نفت و آب
یکی از نکات قابل توجه درباره حیات این تالاب به مخازن بعدی مربوط میشود. آنطور که آقای ساعدی به «صبحنو» میگوید: مخزنهای سه، چهار و پنج که میدان نفتی آزادگان است و تاسیسات نفتی دارد. همچنین یک سری زهآب و زهکشهایی دارد که پسابهای شور و بلااستفاده نیشکر از سمت طلائیه وارد مخازن سه، چهار و پنج میشود.
این مخازن در فصل تابستان تقریباً خشک شده و تبدیل به کانون گرد و غبار میشوند. وی در ادامه میافزاید: خوشبختانه به دلیل بارندگیهای خوبی که امسال داشتیم و رودخانه نیسان هم پرآب بود، در نتیجه مخازن یک و دو پر از آب شدند. در نتیجه دریچههای خروج آب به سمت عراق و حوضچههای دیگر را باز کردیم چراکه ورودی آب بیشتر از خروجی آن بود.
ساعدی همچنین با اشاره به وقوع سیلاب روزهای گذشته در استان خوزستان میگوید: مجموعه صنعت آب و برق و سازمان آب و برق برای حل بحران به دنبال این بود که جادهای که حد فاصل مخزن دو و سه است و به نام شط علی معروف است، شکافته شود تا آب به مخازن سه، چهار و پنج برود. نکته مورد توجه دیگر این بوده که خروجی آب باز تا جریان آن به سمت تالاب عراق هم هدایت شود چراکه خشکی در بخش عراقی تالاب گرد و خاک و بحرانهای دیگر برای ایران دارد. نمونه این مسأله نیز آتشسوزی بخش عراقی تالاب در تابستان سال جاری است.
این مقام مسوول در ادامه به مخالفتهای نفتیها با اقدامات انجام شده نیز اشاره کرده و میافزاید: قرار است هم از طرف عراق و هم از طرف خودمان جریان آب باز باشد تا هور کاملاً احیا شود. البته این کار متأسفانه توسط وزارت نفت به شدت با مخالفت روبهرو میشد. چراکه آنها اعلام میکردند تأسیسات نفتی به زیر آب میرود. این در حالی است که متأسفانه پدافند غیرعامل در این زمینه رعایت نشده است.
ساعدی تأکید میکند: در این سالها نفت مهمان ناخوانده هور شده است. حتی به شکل درست هم ساخت و ساز نکردهاند که اگر آب بالا آمد تأسیسات آنها دچار مشکل نشود. حالا این مهمان ناخوانده اجازه نمیدهد که صاحبخانه هم وارد شود.
احیای گردشگری و ماهیگیری
بر اساس آنچه که فرمانده حوزه بسیج شهید عباسپور صنعت آب و برق خوزستان میگوید: مدتهای متمادی است که هور به خاطر همین مسائل نفتی و دیگر اقدامات خشک شد و خیلی آسیبها به اهالی رسانده است. بحث این است که با پشتیبانی سردار حسن شاهوارپور، فرمانده محترم سپاه ولیعصر ؟عج؟ که فرمانده قرارگاه امنیتی حضرت اباالفضل عباس؟ع؟ هم هستند و بعد از هماهنگی و همکاری با استاندار مسوولیت این کار را برعهده گرفته شده و اعلام کردند که جریان آب باید باز شود وآب انتقال پیدا کند. ساعدی تأکید میکند که این اقدام از دو سال قبل یکی از خواستههای سازمان آب و برق هم بوده است.
خوشبختانه این اتفاق الان افتاده و با همکاری و حمایت حوزه شهید عباسپور، صنعت آب و برق خوزستان و سردارحسن شاهوارپور این کار انجام شد.
وی درباره وضعیت فعلی تالاب هورالعظیم میافزاید: الان آب به بخش عراقی وارد شده است و بخش عظیمی از هور که حدود سه پنجم آن است، آبدار شده است. در حال حاضر احیای هور و تالاب باعث آن شده است که خیلی از هموطنان که رزق و روزی آنها از این تالاب بود مشکلشان حل شود. چون در سالهای گذشته ماهیگیری و صنایع دستی از بین رفته بود که الان میتوان دوباره آنها را احیا کرد. همچین هورالعظیم از لحاظ گردشگری هم مورد توجه است.
این منطقه هزاران بازدیدکننده کاروانهای راهیان نور را دارد ضمن اینکه یک منطقه توریستی و اقتصادی ویژه است. این منطقه در سالهای اخیر در انحصار نفت بود که اکوسیستم آنجا را هم به هم ریخته بود. الان مشکل حل و هور احیا شده است و تلاش میکنیم که ماندگار باشد.ساعدی دائمی بودن این اتفاق و تداوم جریان آب را خواسته تمام مردم دانسته و میگوید: الان حفرهای ایجاد کردهایم اما بهدنبال این هستیم که سازههای مخصوص نصب شوند که بتوان آن را کنترل کرد. این هور از بستان تا طلائیه امتداد دارد.
وی تأکید میکند: مجموعه بسیج صنعت آب و برق خوزستان که مجموعه وزارت نیرو و بسیج وزارت نیرو در استان خوزستان است همانطور که در دو سال بحرانی گذشته برای برق استان پای کار آمد و مشکلات را حل کرد، الان هم در موضوعات مختلف برای حل مشکلات و بحران برای خدمت به مردم در کنار مدیرانی است که بخواهند برای مردم کار کنند. مجموعه سپاه و بسیج هرجا که لازم باشد به کمک دولت و دوستان صنعت خواهد آمد.