پیک نوروزی یکی از نوستالژی‌های دانش‌آموزان در دهه‌های قبل است. هرسال آرام‌آرام با فرارسیدن سال نو و تعطیلی مدارس، دانش‌آموزان خود را برای دریافت پیک نوروزی و سروکله زدن با مسائل آن آماده می‌کردند.
به گزارش به نقل از روزنامه صبح نو ،برخی دانش‌آموزان سعی می‌کردند تا در همان سه روز ابتدایی تعطیلات پیک را حل و آن را کنار بگذارند. بسیاری دیگر هم آن را رها کرده، از روز سیزده‌بدر شروع به حل آن می‌کردند. در این میان بسیاری دیگر هم پیک را حل نکرده به کلاس‌های درس بازمی‌گشتند و سوژه دیگر همکلاسی‌ها و طعمه اعصاب‌خردی‌های معلمان می‌شدند.
اگر هم دانش‌آموز زرنگ و حرف گوش‌کنی بودید حتماً باید در تمام طول سفر و مهمانی‌ها با پیک نوروزی وارد می‌شدید و مغز اهالی فامیل را برای حل معادلات لاینحل‌اش به کار می‌گرفتید. حالا پس از گذشت سال‌ها و تغییر و تحول‌های بسیار در این زمینه، نوستالژی تلخ ایام نوروز به دستور وزارت آموزش‌وپرورش حذف شده است.
از سال گذشته بود که وزارت آموزش‌وپرورش پیک نوروزی سراسری را حذف و دادن هرگونه تکلیف و درسنامه نوروزی به دانش‌آموزان را ممنوع اعلام و جایگزین دیگری برای آن معرفی کرد.
یکی از رویکردهای جدید تحولی آموزش‌وپرورش براساس سند تحول بنیادین، حذف پیک نوروزی و جایگزین کردن داستان و همچنین تکلیف مهارت‌محور به‌جای مشق‌های شب خسته‌کننده است. بد نیست بدانید ما در کشور در آموزش ابتدایی بیش از یک میلیون دانش‌آموز پیش‌دبستانی و هشت میلیون دانش‌آموز ابتدایی داریم.
«قصه عید» جایگزینی بود که از سال پیش قرار بود جای پیک‌های نوروزی را بگیرد، اما بسیاری از مدارس و معلمان به بهانه‌های مختلف با این ابلاغیه همراهی نکردند و به طور کلی موافقان و مخالفان زیادی داشت. بسیاری از معلمان با این بهانه که این ابلاغیه دیر به دست‌شان رسیده، این مهم را اجرایی نکرده و بسیاری دیگر هم اساساً معتقد بودند که این روش صحیح نیست و با خود می‌گفتند که چه معنایی دارد که دانش‌آموزان دو هفته از درس‌های مختلف دور بمانند و هر آنچه با تلاش فراوان در مغز آن‌ها رفته را به باد فراموشی بسپارند. نتیجه این شد که این گروه از معلم‌ها راه‌ورسم قدیمی خود را در پیش گرفتند و خروارها درس و مشق را تکلیف دانش‌آموزان بینوا کردند.
به همین دلیل بعد از تعطیلات نوروز97، وزارت آموزش‌وپرورش نتوانست برآورد درستی از اجرای این طرح داشته باشد و البته بنابر اعلام این وزارتخانه بیشترین چالش با استان تهران شکل گرفت. حالا امسال وزارت آموزش‌وپرورش با طرح «عید و داستان» به میدان آمده و بنا بر گفته خانم رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش‌وپرورش؛ امسال هم در ایام تعطیلات عید نوروز به هیچ وجه پیک نوروزی و درسنامه عید و موارد مشابه آن را نخواهیم داشت و آموزش‌وپرورش از مدت‌ها قبل این موضوع را به اطلاع استان‌ها رسانده و چاپ هرگونه پیک و اجبار خانواده‌ها و کودکان در این زمینه ممنوع است.
نحوه اجرای طرح «عید و داستان»
در طرح جدید دانش‌آموزان به انتخاب خودشان فقط یکی از سه فعالیت «داستان‌خوانی، داستان‌نویسی یا داستان‌گویی» را انجام می‌دهند و معلمان باید از تقسیم‌بندی دانش‌آموزان برای انجام فعالیت‌ها یا اجبار به انتخاب یکی از فعالیت‌ها خودداری کنند. دانش‌آموزان و خانواده‌های آن‌ها در صورت انتخاب فعالیت داستان‌خوانی در انتخاب کتاب مورد نظر برای خلاصه کردن آزادی عمل دارند و به هیچ عنوان نباید مجبور به خرید کتاب خاصی شوند؛ آموزگاران و مدیران می‌توانند در انتخاب کتاب مناسب فقط راهنمایی لازم را داشته باشند.
مدیران مدارس و رؤسای مناطق می‌توانند از ظرفیت سایر دستگاه‌ها، سازمان‌ها یا افراد خیّر برای تأمین کتاب داستان به‌صورت رایگان برای دانش‌آموزان در مناطق کمتر برخوردار استفاده کنند، اما پس از آن چه می‌شود؟
همه دانش‌آموزان باید به‌خاطر اجرای فعالیت‌های عید و داستان مورد توجه قرار بگیرند و به کار آن‌ها بازخورد داده شود که این شامل تشویق برای انجام فعالیت، ارائه نقاط قوت و ارائه نقاط قابل بهبود هریک از فعالیت‌هاست و باید در کلاس‌های درس، فعالیت‌های فوق‌برنامه و در برنامه‌های ویژه مدرسه فعالیت‌های انجام شده دانش‌آموزان، ارائه شود.
کارشناسان چه می‌گویند؟
اما کارشناسان در این خصوص نظرات دیگری دارند. آقای مهدی بهلولی، کارشناس آموزش ابتدایی در گفت‌و‌گو با خبرنگار روزنامه «صبح‌نو» درباره حذف پیک‌های نوروزی و طرح داستان‌نویسی دانش‌آموزان در ایام نوروز می‌گوید: «اصل این طرح قابل دفاع است و من از موافقان اجرای این طرح هستم. چراکه از پیک‌های نوروزی نمی‌شود دفاع منسجم آموزشی کرد، اما به طرح داستان‌نویسی ایراداتی وارد است.» وی ادامه داد: «در سال گذشته که طرح داستان‌نویسی برای اولین‌بار به مدارس کشور ابلاغ شد، آموزش‌وپرورش هیچ جمع‌بندی از تجربه اولش ارائه نداده که آیا این طرح جدید در اجرا می‌تواند موفق باشد یا نه و چه میزان از موفقیت را کسب کرده است.»
بهلولی افزود: «موضوع دیگری که از نظر آموزش‌وپرورش مغفول مانده است، رکن اصلی این طرح یعنی خانواده‌ها هستند. خانواده‌ها باید در این طرح نقش مهمی ایفا کنند، چراکه بیرون از مدارس اجرا خواهد شد، اما متأسفانه تاکنون نه در مدارس و نه حتی در رسانه‌ها آگاهی‌رسانی درستی از چگونگی اجرای این طرح به خانواده‌ها نشده است.
بهتر بود مدارس از مدت‌ها قبل از نوروز خانواده‌ها را در جریان این طرح می‌گذاشتند و این که چگونه قرار است اجرایی شود، چراکه یقیناً به خاطر همین ناآگاهی‌ها طیف وسیعی از خانواده‌ها به جای فرزندان‌شان داستان و روایت می‌نویسند یا کتابی را خلاصه‌نویسی می‌کنند یا برای سر‌هم‌کردن آن از اینترنت کمک می‌گیرند و در نتیجه به سرنوشتی مانند پیک نوروزی دچار خواهد شد.»
این کارشناس آموزشی گفت: «به طور کلی این طرح اگر درست اجرا شود دستاوردهای زیادی به همراه خواهد داشت. این طرح کودکان را جست‌وجوگر بار خواهد آورد. به فرهنگ مطالعه کتب غیردرسی کمک می‌کند. به دانش آموزان می‌فهماند که همه چیز را الزاماً از کتاب‌های درسی نباید یاد گرفت. این طرح نوشتن را ترویج می‌کند، اما متأسفانه آنطور که شایسته است به پیش‌نیازهای این طرح توجه نشده است.»
