به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری میزان، سیر صعودی قیمت نفت در بازارهای جهانی در چند ماه اخیر به رغم تهدیدات «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا مبنی بر کاهش قیمت همچنان ادامه دارد و کارشناسان انتظار دارند این روند در سال آتی نیز تداوم داشته باشد.
افزایش قیمت نفت در چند ماه اخیر علل متعددی داشته است که از جمله آنها میتوان به کاهش تولید نفت اوپک در پی تصمیم این سازمان تخصصی نفتی برای مقابله با کاهش قیمت نفت نفت، بی نتیجه ماندن مذاکرات تجاری آمریکا و چین، از دور خارج شدن برخی از منابع بزرگ تولید کننده نفتی در الجزایر و لیبی به دلیل ناآرامی و تنشهای سیاسی و نیز ناتوانی منابع آمریکا برای جایگزین کردن خلا موجود در بازارها اشاره کرد.
اما نکته مهمتر و تاثیرگذارتر در این جریان، سیاست نفتی آمریکا یا همان حربه تحریم نفتی این کشور است که در ادوار مختلف و علیه کشورهای دارای ذخایر نفتی با هدف تسلیم آنان در برابر خواستهای آمریکا به کرات مورد استفاده قرار گرفته است. این سیاست در سالهای اخیر به حربه آمریکا برای اعمال فشار بر ایران تبدیل شده، هرچند هیچگاه به نتایج مدنظر واشنگتن منتهی نشده است.
در تازهترین مورد، رئیس جمهور آمریکا پس از خروج از توافق هستهای 2015 ایران، اقدام به بازگرداندن تحریمهای لغو شده علیه ایران کرد. سپس از دور دوم تحریمها با هدف به صفر رساندن صادرات نفت ایران خبر داد. اندکی پس از انتشار این خبر، ترامپ اعلام کرد به 8 کشور خریدار نفت ایران معافیتهای تحریمی میدهد تا بتوانند همچنان به خرید نفت اگرچه محدود از ایران ادامه بدهند. طرح این معافیتها خود تیر خلاصی بر سیاست نفتی آمریکا مبنی بر به صفر رساندن صادرات نفت ایران بود.
سیاست به صفر رساندن صادرات نفت ایران از سوی دولت آمریکا پس از خروج واشنگتن از معاهده هستهای اعلام شد. دولت ترامپ با اتخاذ این سیاست علیه ایران و ترغیب و فراخواندن سایر کشورها به تبعیت از وی، بارها بر موضع سختگیرانه خود تاکید کرد. «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا در این باره گفته بود: "تمرکز ما این است که با کشورهای وارد کننده نفت خام ایران کار کنیم تا واردات خود از ایران را تا 4 نوامبر به صفر برسانند. "
با نزدیک شدن به موعد مقرر، قیمت نفت به شدت افزایش یافت و به بالاترین حد خود تا آن زمان رسید. فایننشال تایمز نوشت دولت آمریکا در مواجهه با افزایش قیمت نفت در پی انتشار خبر حذف تولید نفت ایران از بازارهای جهانی و مخالفت متحدان اروپایی خود و احتمال همکاری آنان با ایران برای خنثی کردن این تحریمها، اقدام به اعلام معافیت تحریمی کرد. در واقع علت اصلی جهش قیمت در بازار نفت سیاست نفتی آمریکا در قبال ایران بوده است.
اعطای معافیت به خریداران نفتی آمریکا نه تنها این کشور را از گرفتاری خودساخته نجات نداد بلکه با افزایش تولید عربستان برای پر کردن خلا ناشی از حذف تولید نفت ایران در بازار، قیمت نفت به شدت سقوط کرد.
این چرخه معیوب این بار به شکل مخالفت کشورهای تولید کننده از جمله عربستان ادامه حیات داد. در پی کاهش قیمتها عربستان که با مشکلات اقتصادی بزرگی به دلیل ناتوانی در تامین بودجههای مربوط به ساخت و سازهای کلان خود و نیز کسری بودجه مواجه است، خواهان افزایش قیمت شد که در نهایت با توافق کشورهای عضو اوپک در ماه دسامبر به کاهش تولید کشورهای عضو و غیر عضو اوپک منجر شد.
واشنگتن که اکنون از یک سو شاهد تاثیر نفت ایران بر بازارهای نفتی و افزایش صادرات نفت ایران علیرغم تهدیدها و فشار از سوی دیگر است به دوراهی تمدید معافیتهای نفتی ایران در ماه مه رسیده است، اما بی توجه به اتفاقات اخیر بازهم از تحریمهای نفتی به عنوان حربهای سیاسی این بار در ونزوئلا استفاده کرده و شرکت ملی نفت ونزوئلا که بخش عمدهای از تولیداتش وارد آمریکا میشود را تحریم کرد.
انتظار میرود با اتخاذ این سیاست قیمت نفت به بالای 70 دلار به ازای هر بشکه نیز برسد؛ چرا که ایران و ونزوئلا از ستونهای مهم بازار جهانی نفت هستند. قطعا این اتفاق سبب خواهد شد تا سیاست به صفر رساندن صادرات نفت ایران مجددا با مشکل مواجه شده و دولت آمریکا معافیتها را تمدید کند.