افتتاح مخفیانه طرح "بایوجمی" در تالاب بین المللی انزلی چه معنایی دارد؟ / نام منتفعان طرح را افشا خواهم کرد

افتتاح مخفیانه طرح "پروژه زیست پالایی تسریع یافته" (بایوجمی) اعتراض امام جمعه بندر انزلی را در پی داشت.

به گزارش به نقل از اسکان نیوز، اجرای این طرح، علاوه بر مشکلات جدی زیست محیطی و سلامت، نزدیک به 1 میلیارد تومان هزینه در بر دارد؛ یعنی بیش از دو برابر بودجه ای که برای احداث تصفیه خانه انزلی لازم است. گفته شده بخش بزرگی از این پول، به شرکت مجری پرداخت شده است و عیسی کلانتری خود یکی از سهامداران این شرکت است. آیا این روایت ها صحت دارد؟ هیچکس نمی داند. اما دیروز، امام جمعه انزلی هشدار داده که در صورت برکنار شدن مدیر محیط زیست شهرستان انزلی که مخالف پروژه است، اطلاعات طرح را درآورده و نام منتفعان آن را به افکار عمومی اعلام خواهد کرد. او همچنین به مدیرکل محیط زیست گیلان تذکر داده که اگر می خواهد زیر فشار، مدیرش را برکنار کند بهتر است استعفا داده و دنیا و آخرتش را نجات دهد.

امام جمعه شهرستان بندرانزلی در خطبه های نمازجمعه دیروز خود درباره خطرات و حوادث اخیر تالاب انزلی به مسوولان اجرایی و محیط زیست استان گیلان هشدار داد. او با اشاره به اجرای "پروژه زیست پالایی تسریع یافته "با روش نانو(بایوجمی) که با اعتبار 1 هزار میلیارد تومانی در انزلی کلید زده شده بر خطرزا بودن و شفاف نبودن علمی-مالی واداری این پروژه تاکید کرد و گفت که اگر مدیر محیط زیست انزلی قرار باشد به خاطر مخالفت با این پروژه برکنار شود، موضوع را پیگیری خواهد کرد؛ افرادی را که در پشت پرده برخی از این جریانات هستند نام می برد و منافع آنها از این پروژه را به مردم اعلام خواهد کرد.»

حجت الاسلام والمسلمین سیدعبدالجواد شمس الدین امام جمعه شهرستان انزلی در استان گیلان، با اشاره به مسایل محیط زیست استان و رویدادهایی که اخیرا در شهرستان رخ داده گفت:« متاسفانه در روزهای گذشته، مقامات بلند پایه استانی و محیط زیست کشور مخفیانه به شهرستان آمده و در تالاب، فاز اول پروژه ای را اجرا کرده اند. چرا مخفی کاری؟ بناست برای احیای تالاب، موادی را رها سازی کنند که از نظر کارشناسان، آسیب زا است و حالا هم می خواهند مدیر محیط زیست انزلی را که خوب هم کار کرده به علت مخالفت با این طرح خطرناک برکنار کنند. اگر این کار را انجام دهند من هم موضوع را پیگیری می کنم و اعلام می کنم چه افرادی در پشت پرده این جریانات هستند و اهداف و منافع آنها را با مردم در میان می گذارم.»

او افزود:« شما که داعیه "حقوق شهروندی" و "شفاف سازی" دارید چرا برای افکار عمومی احترام قائل نشدید؟ هر جایی که با شما مخالفت شده هم کارتان را انجام داده اید. بیایید برای مردم توضیح دهید که بر اساس چه تحقیقات کارشناسی به این نتیجه رسیدید که تالاب نیمه جان انزلی با این پروژه احیا می شود؟! مسائل بسیار مفصل، چالش برانگیز و گسترده است و بناست برای احیای تالاب، موادی را رها سازی کنند که این مواد از نظر کارشناسان مختلف مخرب و آسیب زا است که در چندین خطبه قبل تذکراتی نسبت به این مسئله دادم.»

امام جمعه انزلی در ادامه با تاکید بر اینکه در این موضوع، به تذکرات و اظهارات کارشناسان توجهی نشده گفت:« متاسفانه در روزهای گذشته، مقامات بلندپایه استانی و محیط زیست کشور، مخفیانه به شهرستان آمده و در تالاب فاز اول این پروژه را اجرا کرده اند.»

حجت الاسلام شمس الدین با تاکید بر اینکه این کار عمیق و کارشناسی، مخالفان و موافقانی با استدلال های گوناگون دارد گفت:« اما آنچه مسلم است اینکه این طرح، مشکلات جدی دارد؛ شاید آثار مختصر مثبت و سریع الاثری داشته باشد، اما آسیب ها و آثار مخرب گسترده و طولانی مدتی دارد که به گفته کارشناسان بر سلامت نسل های بعدی اثر خواهد گذاشت.»

او همچنین گفت:« در سایت های داخلی دانشگاه های علوم پزشکی استان های مختلف کشور نوشته شده که بر اثر تحقیقات داخلی و خارجی، این کار چه آثار مخربی بر محیط زیست و انسان دارد؛ انقطاع نسل، سرطان زایی و برخی موارد دیگر از آثار این فعالیت است.»

امام جمعه انزلی خطاب به مسوولان محیط زیست و نیز مسوولان اجرایی استان گفت:« اگر این کار، درست بود و نسبت به آن اطمینان داشتید چرا مخفیانه آن را انجام دادند؟ مردم شاهدند آنها هر طرحی را اجرا می کنند مراسم ویژه می گیرند و از خبرنگاران دعوت می کنند؛ حتی سد لاسک که مخالفت های فراوانی با آن شد را رسما افتتاح کردند. حال چرا این پروژه را مخفیانه انجام داده اند و از آن هیچ خبری در سایت ها منتشر نشده باید بدان پاسخ داده شود؟》

حجت الاسلام شمس الدین در ادامه خبر از نشست مخفیانه ای داد که در این رابطه برگزار شده بود.

او گفت:« در برخی عکس هایی که از نشست مخفیانه منتشر شده بود دیدم که مسئولین عالی رتبه با خفت و چهره های هراسان، پروژه را اجرا می کنند و نمایان بود که خودشان نسبت به انجام آن از لحاظ وجدانی راضی نیستند. شما که داعیه "حقوق شهروندی" و "شفاف سازی" دارید چرا برای افکار عمومی احترام قائل نشدید؟ هر جایی که با شما مخالفت شده هم کارتان را انجام داده اید. بیایید برای مردم توضیح دهید که بر اساس چه تحقیقات کارشناسی به این نتیجه رسیدید که تالاب نیمه جان انزلی با این پروژه احیا می شود؟!»

حجت الاسلام شمس الدین در ادامه خطبه ها با تاکید بر اینکه به مردم بگویید که این ذرات نانو اکسید تیتانیوم که در تالاب ریخته می شود چه آثار مثبتی دارد گفت:« این طرح هزار میلیارد تومان هزینه دارد و اصلا شفاف نیست چه کسانی این قرارداد را بسته اند و شرکت متولی این طرح کدام است و سهامداران آن چه کسانی هستند.»

بودجه ای برای تصفیه خانه فاضلاب

او با اشاره به اینکه با این هزار میلیارد تومان بر حسب نظر برخی کارشناسان می توانستند تصفیه خانه بزنند تا فاضلاب بالادستی ها وارد تالاب نشود و آلودگی تالاب را به دنبال نداشته باشد یادآوری کرد:« باید منشا آلودگی گرفته شود تا برای بیت المال هزینه ای ایجاد نشود و آسیب های جدی به وجود نیاید.

امام جمعه بندرانزلی با تاکید بر لزوم شنیدن صدای مخالفین این طرح که عمدتا فعالان محیط زیست هستند گفت:« اجازه بدهند تا این مخالفان، نظراتشان را بگویند. فعالان محیط زیست، کارشناس، صاحب نظر و دلسوز هستند و باید حرف هایشان را بیان کنند.»

حجت الاسلام شمس الدین در ادامه افزود:« مسئولان شهرستان، فرماندار، نماینده مجلس و نماینده های شورای اسلامی شهر باید رسما مخالفت یا موافقت خودشان با این طرح را به مردم اعلام کنند و بگویند که در جریان پروژه بوده اند یا خیر. نمی شود در شهرستان بیایند پروژه ای را اجرا کنند و هیچ کدام از مسئولین شهر در جریان نباشند؛ البته شرکت پیمانکار برای شورای شهر جلسه ای کارشناسی گذاشته و توجیه کرده که اعضای شورا باید اعلام کنند موافق یا مخالف طرح هستند تا برای مردم روشن شود.»

او برگزاری میز کارشناسی برای بررسی ابعاد این کار مهم، از سوی صدا و سیما را ضروری دانست و گفت که باید این خلاء توسط صدا و سیمای مرکز گیلان جبران شود و مخالفین و موافقین را دعوت کند تا در یک برنامه کارشناسی، استدلال هایشان را بیان کنند و مردم در جریان قرار گیرند.»

حجت الاسلام شمس الدین با تاکید بر این سوال که مسئول این پروژه میلیاردی کیست و چه کسی پاسخگو خواهد بود از مسوولان بالادستی پرسید:« آسیب ها و خساراتی که این پروژه دارد متوجه کدام افراد، ارگان ها و مسئولین خواهد بود؟ آیا باز هم می خواهید نظام را مقصر جلوه دهید؟»

برکناری مدیری با کارنامه مثبت

امام جمعه بندرانزلی با اشاره اینکه مسئول محیط زیست شهرستان، فردی است که از زمان آغاز فعالیتش خوب عمل کرده و از تصرفات اراضی، آسیب به محیط زیست، برداشت بی رویه شن و ماسه و تخلفات محیط زیستی افراد ذی نفوذ، جلوگیری کرده است گفت:« این فرد ایستاده و با انگیزه کار می کند و حالا می خواهند در این دعوای سیاسی عزلش کنند و مسئول مافوق می گوید تحت فشار هستم؛ تحت فشاری چه کسانی می خواهند این مسئول دلسوز و فعال را عوض کنند؟»

او با تاکید بر اینکه نیروهای به درد بخور را در دعواهای سیاسی و اقتصادی خودتان ذبح نکنید از مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گیلان خواست که اگر توان ایستادگی در برابر این فشارها را ندارد، مسئولیت را رها کند و دنیا و آخرت خود را خراب نکند.»

حجت الاسلام شمس الدین هشدار داد:« اگر تغییر رئیس اداره محیط زیست انزلی انجام شود، موضوع را پیگیری می کنم و افرادی را که در پشت پرده برخی از این جریانات هستند نام می برم و اهداف و منافع آنها از این پروژه را با مردم در میان می گذارم.»

بیش از یک دهه است که وضعیت تالاب انزلی در استان گیلان بحرانی است و هر روز وخیم تر می شود. ورود فاضلاب های صنعتی و شهری اطراف تالاب، نخاله های ساختمانی تخلیه شده در تالاب، زمین خواری و نیز اجرای پروژه میان گذر انزلی و بسیاری از دیگر قانون شکنی ها، باعث رسوب گذاری و کاهش عمق تالاب بین المللی انزلی شده است؛ به گونه ای که میانگین عمق این تالاب از 11 متر به کمتر از 2 متر و در مناطقی تا 70 سانتی‌متر کاهش داده است.

در حالی که طرح ها و پیشنهادهای مختلفی برای حل این معضل در دست بررسی است و طرحی نیز برای ایجاد رسوب بند در ورودی تالاب در دست اجراست؛ یک شرکت اصفهانی، در سال 97 با رایزنی رییس سازمان حفاظت محیط زیست به موضوع ورود کرده و مدعی است که با روش "بایوجمی" و پاشیدن پودر، موجب تجزیه مواد آلی موجود در تالاب شده و آن را احیا خواهد کرد.

اجرای این طرح، علاوه بر مشکلات جدی زیست محیطی و سلامت، نزدیک به 1 میلیارد تومان هزینه دارد. این درحالی است که کل بودجه احداث و راه اندازی سیستم تصفیه خانه فاضلاب برای شهرستان انزلی در حدود 400 میلیارد برآورد شده است؛ تصفیه خانه ای که می تواند تالاب را از آلودگی بیشتر نجات دهد.

گفته شده بخش بزرگی از این پول به شرکت مجری پرداخت شده است و عیسی کلانتری خود یکی از سهامداران این شرکت است. آیا این روایت ها صحت دارد؟ هیچکس نمی داند. اما امام جمعه انزلی هشدار داده که در صورت برکنار شدن مدیر محیط زیست شهرستان، اطلاعات پروژه را درآورده و آن را به افکار عمومی اعلام خواهد کرد.

تالاب بین‌المللی انزلی از مهم ترین زیستگاه‌های پرندگان مهاجر و محل تخم ‌ریزی آبزیان است. این تالاب از نخستین تالاب‌های ثبت شده در "کنوانسیون بین المللی رامسر" در سال 1971 میلادی است.

این تالاب هم‌اکنون در فهرست "مونترآل" قرار گرفته است. قرار گرفتن در این فهرست به معنای این است که تالاب در حال از دست رفتن است و به مراقبت و احیا نیاز دارد.