موتور کشاورزی چه سوختی می‌زند؟

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، حامل‌های انرژی عمده مورد استفاده در بخش کشاورزی شامل گازوئیل، گاز طبیعی و برق هستند و بنزین، نفت سفید و گاز مایع به میزان اندکی در این بخش استفاده می‌شود.

تقاضای حامل‌های انرژی در بخش کشاورزی، عمدتاً برای تأمین سوخت موتورپمپ‌های آبیاری، ماشین‌آلات کشاورزی و شناورهای صیادی و آبزی پروری و همچنین گرمایش و سرمایش فضاهای تولیدی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بعد‌ از اعلام افزایش قیمت بنزین در 24 آبانماه، تأثیر اجرای این برنامه بر بخش‌های مختلف تولیدی مورد توجه قرار گرفت. بخش کشاورزی با توجه به تولید مواد غذایی و تأمین امنیت غذایی تأثیر افزایش قیمت بنزین بر قیمت تولیدات کشاورزی با اهمیت بیشتری مورد ارزیابی قرار گرفته است.

نخستین اظهار نظر در خصوص تأثیر قیمت بنزین بر قیمت تولیدات غذایی را محمود حجتی، وزیرجهاد کشاورزی ابراز کرد. وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به آغاز اصلاح قیمت بنزین تأکید کرد: «افزایش قیمت بنزین روی هزینه‌های تولید، فرآوری و توزیع محصولات کشاورزی و غذایی، تأثیرگذاری مستقیم چندانی ندارد، زیرا عمده سوخت ماشین‌آلات کشاورزی و حمل و نقل بین شهری کالاها، گازوئیل است و در قیمت آن تغییری ایجاد نشده است. خوشبختانه هم شرایط تولید و هم وضعیت ذخایر کالاهای اساسی مورد نیاز مردم و نهاده‌های کشاورزی در بهترین حالت است و مردم از این لحاظ هیچ گونه نگرانی نداشته باشند.»

بیشترین سوخت مصرفی

در بین حامل‌های انرژی مصرفی در بخش کشاورزی، سهم مصرف فرآورده‌های نفتی در حال کاهش و سهم مصرف برق و گاز طبیعی در حال افزایش است. تولیدات زراعی و باغی، تولیدات دام و طیور و تولیدات گلخانه‌ای به ترتیب بیشترین مصرف‌کنندگان حامل‌های انرژی در بخش کشاورزی هستند. درحالیکه در 5 دهه اخیر، کل مصرف نهایی انرژی کشور سالانه 6.8 درصد رشد داشته، رشد سالانه مصرف نهایی انرژی در بخش کشاورزی 5 درصد بوده است. حامل‌های انرژی عمده مورد استفاده در بخش کشاورزی شامل گازوئیل، گاز طبیعی و برق هستند و بنزین، نفت سفید و گاز مایع به میزان اندکی در این بخش استفاده می‌شود.

مصرف فرآورده‌های نفتی در حال کاهش

روند مصرف حامل‌های انرژی در بخش کشاورزی نشان می‌دهد که سهم مصرف فرآورده‌های نفتی در حال کاهش و سهم مصرف برق و گاز طبیعی در حال افزایش است، دلیل عمده جایگزینی برق با فرآورده‌های نفتی در سبد انرژی مصرفی در بخش کشاورزی، اجرای سیاست‌های برقدار کردن چاه‌های آب کشاورزی، گسترش تولیدات صنعتی دام و طیور و توسعه کشت‌های گلخانه‌ای است.

براساس آمار ترازنامه انرژی کشور در سال 1395، سهم بخش کشاورزی از مصرف برق، فرآورده‌های نفتی و گاز طبیعی به ترتیب 15، 5 و 2 درصد بوده است. در سال‌های اجرای برنامه برنامه پنجم توسعه، شدت کاهش در سهم مصرفی بخش کشاورزی از فرآورده‌های نفتی و همچنین افزایش در سهم مصرفی بخش کشاورزی از گاز طبیعی بیش از سایر برنامه‌ها بوده است. نگاهی به زیربخش‌های مختلف کشاورزی مصرف انرژی را در این زیربخش‌ها نشان می‌دهد. بر این اساس، تولیدات زراعی و باغی 35 درصد از مصرف برق در بخش کشاورزی را به خود اختصاص داده‌اند و از این انرژی به منظور پمپاژ آب چاه‌های کشاورزی استفاده می‌کنند. گرمایش، سرمایش و روشنایی فضاهای مسقف، مانند گلخانه، دامداری و مرغداری، از دیگر مصارف عمده برق در بخش کشاورزی هستند. بیشترین مصرف حامل‌های انرژی در بخش کشاورزی مربوط به تولیدات زراعی و باغی است و تولیدات دام و طیور در رتبه بعدی قرار دارد. عمده گازوئیل مصرفی در بخش کشاورزی در تولید محصولات زراعی و باغی، کاربرد دارد. با توجه به گسترش واحدهای تولید صنعتی دام و طیور و همچنین توسعه کشت‌های گلخانه‌ای در سال‌های اخیر، سهم این زیربخش‌ها از مصرف گاز طبیعی و برق بالا رفته است.

در این خصوص کامبیز عباسی، رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون کشاورزی نیز تأکید کرد: نیازهای سوختی بخش کشاورزی منشأ گازوئیل دارد که قیمت آن ثابت خواهد ماند بنابراین تغییرات قیمت بنزین تأثیری در هزینه تولید و حمل‌ونقل محصولات کشاورزی ندارد. پهپادهای سم‌پاش در بخش کشاورزی باتری شارژی دارند و با برق کار می‌کنند، بنابراین بنزین در این بخش هم استفاده نمی‌شود. به‌گفته عباسی، حدود 8 درصد از گازوئیل کل کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود که به‌صورت میانگین 4 میلیارد و 300 میلیون تا 4 میلیارد و 500 میلیون لیتر نیاز سالانه کشور است و تقریباً روزانه 12 میلیون لیتر در اختیار بخش کشاورزی قرار می‌گیرد. رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی نیز گفت: با افزایش اخیر قیمت بنزین هیچ افزایشی در قیمت محصولات کشاورزی ایجاد نخواهد شد. افزایش اخیر قیمت بنزین تنها یک تا 2 درصد قیمت تمام شده تولید را بالا می‌برد، این افزایش اندک هم طوری نیست که تولیدکنندگان مجبور شوند قیمت‌ها را افزایش دهند و مهم‌ترین عاملی که روی قیمت میوه‌ها تأثیر دارد تنها عرضه و تقاضا است.