نیازی به گفتن نیست که سال 2016 برای خودروها سالی پربار بود. در سال گذشته خودروهای جذابی مانند هوندا آکورا NSX، مرسدس بنز AMG GT R، مکلارن 570GT، پورشه کایمن و خودروی شورلت کامارو ZL1 عرضه شدند. همچنین رونمایی از خودروهایی چون فراری 488 GTB، فورد GT و بوگاتی شیرون را شاهد بودیم و این لیست تنها شامل گروه انواع اسپرت و سوپراسپرت است. البته مانند هر سال از زمان شروع صنعت خودرو تا بهحال، سال 2016 نیز رویدادهای ناگواری به همراه داشت.
پس از انتخاب بهترین خودروهای سال 2016، حال زمان آن فرا رسیده که نگاهی دقیقتر به بزرگترین اتفاقات ناگوار خودرویی سال 2016 بیندازیم. این لیست شامل رویدادهایی است که شروع به تغییر شکل صنعت خودرو کردهاند؛ مانند رسوایی آلایندگی خودروهای فولکسواگن. رویدادهای نامبارکی که ممکن است از سرعت توسعه و پیشرفت فناوریهای مشخصی بکاهد (تصادفات مربوط به سیستم خودران تسلا). شرکتهای خودروسازی که سال وحشتناکی را پشت سر نهادند و خودروهای مفهومی که ما را بسیار مأیوس و ناامید کردند.
رسوایی آلایندگی خودروهای فولکسواگن
درست است که انتشار خبر رسوایی آلایندگی خودروهای فولکسواگن در ماه سپتامبر سال 2015 صورت گرفت؛ اما نتایج نهایی تحقیقات در آمریکای شمالی و اروپا در سال 2016 مشخص شد. در سال 2016 اطلاعات قابل اطمینانی دربارهی این که کدام پیشرانهها دارای ادوات فریبنده در اعلام آلایندگی صحیح هستند، منتشر شد. بررسیها در سراسر جهان شامل کشورهای اتحادیهی اروپا، ایالات متحده، استرالیا، برزیل، چین، هنگکنگ، هند، کرهی جنوبی و کانادا آغاز شد. در ایالات متحده، جایی که در حدود 600 هزار مالک تحت تأثیر رسوایی آلایندگی خودروهای خود قرار گرفته بودند، فولکسواگن بستههای پرداخت غرامتی آماده کرد که بهصورت نقدی، بازخرید، تعمیرات یا جایگزین کردن خودرو با نمونهی دیگر بودند. در 25 اکتبر سال 2016 توافقی نهایی مورد تأیید قرار گرفت که در آن حدود 475 هزار مالک فولکسواگن بین یک بازخرید یا یک تعمیر رایگان و پرداخت غرامت، حق انتخاب داشتند. بنا به گزارشات گسترهی بازخریدها یا پرداخت غرامت ارزشی به مبلغ 12.475 الی 44.176 دلار بود. افرادی که گزینهی تعمیر را انتخاب کردند، بهوسیلهی آژانس حفاظت محیطزیست ایالات متحده امریکا مبالغی از 5100 دلار تا 9852 دلار بسته به ارزش بهای خودرو خود دریافت کردند. فولکسواگن همچنین مبلغ 2.7 میلیارد دلار برای خسارت به محیطزیست و 2 میلیارد دلار دیگر برای ایجاد زیرساخت عدم انتشار آلاینده پرداخت کرد. بعلاوه فولکسواگن پذیرفت مبلغی بیش از 10 میلیون دلار بهمنظور حل و فصل اقدامات قانونی خصوصی و عمومی مختلف بر ضد خود پرداخت کند.
رسوایی آلایندگی خودروهای فولکسواگن برای سالیان متمادی از اذهان عمومی پاک نخواهد شد، ولی درس با ارزشی که با خود به همراه دارد، این است که فریب، انتخاب درستی نیست.
علاوه بر فولکسواگن خودروهای دیزلی برندهای زیاد دیگری در آزمون آلایندگی مردود شدند
در اروپا، سازمانهای نظارتی دولت و محققان اقداماتی در بیش از ده کشور آغاز کردند و از اتحادیهی اروپا درخواست کردند که تیمی فدرال ایجاد کند تا بر انتشار آلایندگی خودروها نظارت کند. هنوز اعلام نشده است که توافقی صورت گرفته است یا خیر. رسوایی آلایندگی خودروهای فولکسواگن آزمونهای سختگیرانهی جدید را برای خودروها با خود به همراه داشت که در سال 2017 از آن بهرهبرداری میشود. همچنین، چندین کشور، خودروهای برندهای مختلف را تنها با هدف کشف این موضوع که بیش از 80 درصد خودروهای تولیدی مطابق قوانین حال حاضر نیستند، مورد آزمون قرار دادند که برخی از آنها آلایندگی بیش از 17 برابر حد مجاز داشتند. عجیبتر از آن اینکه برخی خودروسازان اروپایی معتقدند خودروهای دیزلی با سیستمهای انتقال قدرت مجدداً مهندسیشده، بسیار گرانتر خواهند شد و ممکن است شرکتها دیگر قادر به ارائهی آنها بهصورت رقابتی در مقایسه با وسایل نقلیهی بنزینی نباشند. از طرف دیگر رسوایی آلایندگی خودروهای فولکسواگن بسیاری از خودروسازان را مجبور به افزایش سرعت در توسعهی موتورهای الکتریکی و باتریها کرده است. جالب اینکه فروش خودروهای الکتریکی و هیبریدی هر دو رو به افزایش است.
روی هم رفته، رسوایی آلایندگی خودروها خسارت بسیار زیادی به تصویر جهانی فولکسواگن تحمیل کرد و نگرانی در خصوص اینکه خودروسازان برای رسیدن به اهدافشان در مسیر جهانی شدن اخلاق حرفهای را در نظر نمیگیرند، افزایش داد.
رسوایی آلایندگی خودروهای فولکسواگن برای سالیان متمادی از اذهان عمومی پاک نخواهد شد، ولی درس باارزشی که با خود به همراه دارد این است که فریب، یک گزینه نیست و جریمههای انجام این اعمال میتواند بسیار گرانتر از توسعهی سیستمهای انتقال قدرتی باشد که واقعاً آخرین مقررات انتشار آلایندگی را برآورده میکند.
سیستم خودران تسلا تلفات داد
کمپانی تسلا با خودروهای الکتریکی مدل S و مدل X خود در سالهای اخیر عناوین خوشایند بسیاری کسب کرده است؛ اما سال 2016 برای این خودروساز آمریکایی با ویژگی خودرانش که سبب چندین تصادف جدی شد، بهطور مساعدی پیش نرفت. برای اولین بار سیستم Autopilot در ماه اکتبر سال 2014 معرفی شد، این سیستم در طول سالهای 2015 و 2016 چند بهروزرسانی دریافت کرد. در سال 2015 کمپانی تسلا برخی ویژگیهای خودرانش را، چون رانندگان در حین مواقع اضطراری عکسالعملی از خود نشان نمیدادند و به جاده نیز توجه نداشتند، حذف کرد. خودرو توانایی عبور و مرور به خودی خود دارد؛ اما هنوز به علت قوانین و مقررات حال حاضر دولت بهصورت کاملاً خودکار در جادههای عمومی قابل استفاده نیست. زمانی که یک خودروی تسلا مدل S در شرایط محیطی خاصی نتوانسته بود کامیون مقابل خود را شناسایی کند و پس از برخورد با آن، رانندهی تسلا جانش را از دست داد؛ سیستم خودران Autopilot در ماه می سال 2016 تحت انتقادهای شدیدی قرار گرفت.
چندی بعد، دو مورد تصادف که در آنها خودروهای تسلا در حالت Autopilot قرار گرفته بودند، در پنسیلوانیا و مونتانا گزارش شد. اگرچه در هر دو تصادف، تسلا عنوان کرد که گزارشهای ثبتشده توسط خودرو نشان میدهد که رانندگان چندین هشدار را برای تحت کنترل گرفتن خودرو قبل از تصادف، نادیده گرفتهاند، کمپانی ایلان ماسک به دلیل عدم اطمینان سیستم خودرانش مورد تهاجم بسیاری از شاکیان این امر قرار گرفت. دو تصادف دیگر در کشورهای سوئیس و چین نیز به وقوع پیوست، جایی که خودرو تسلا در حالت Autopilot با دیگر خودروهای موجود در جاده برخورد کرد.
خریداران اکنون به قابلیت خودران تسلا با شک و تردید بیشتری نگاه میکنند
در ماه آگوست سال 2016، گزارشهایی از چین، حاکی از این بودند که اولین تصادف منجر به فوت خودرو تسلا در تصادف رخداده در ایالت فلوریدا نبوده و در تصادفی در چین در ماه ژانویهی سال 2016 روی داده است. این گزارش همراه با ویدیویی که توسط دوربینی در پشت شیشهی جلوی خودرو ضبط شده بود، به بیرون درز کرد و نشان میداد خودروی تسلا مدل S با حداکثر سرعت به سمت یک کامیون در حال حرکت است و منجر به فوت راننده میشود. پلیس نشانهای از گرفتن ترمز قبل از برخورد با کامیون پیدا نکرد و گزارشهای خبری حاکی از این بودند که سیستم Autopilot در زمان تصادف فعال بوده است. با این حال، به دلیل خسارت وسیع به وجود آمده حین برخورد، کمپانی تسلا قادر به بازیابی اطلاعات ذخیرهشده در خودرو نبود. اگرچه این اتفاقات موجب کاهش فروش محصولات تسلا یا تغییر دیدها نسبت به این کمپانی به نحوی چشمگیر نشد، ولی موجب شد افراد بیشتری در خصوص توانایی سیستم Autopilot در هدایت خودرو بهصورت واقعی در هر زمانی بررسی و تحقیق انجام دهند.
نیازی به گفتن نیست که سال 2016 با مدلهای تولیدی معرفیشده بهوسیلهی بسیاری از خودروسازان که دارای امکانات جدید هستند، سال فناوری شبهخودران بود؛ اما با نگرانی موجود در رابطه با آیندهی رانندگی تماماً خودران، اوضاع مانند شروع این داستان هموار پیش نمیرود.
بدترین برندهای خودرویی سال
میتسوبیشی
اینکه شرکت میتسوبیشی موتورز حال و روز خوبی ندارد، بر کسی پوشیده نیست؛ اما اوضاع به نحوی پیش رفته که لقب بدترین برند در سال 2016 را نیز از آن خود کرده است. توقف تولید در استرالیا در سال 2008، در اروپا در سال 2012 و در امریکای شمالی در سال 2015 میتسوبیشی را وادار کرد که تنها در این قارهها محصولات خود را به فروش برساند، اما خطوط تولید محصولاتش کوچک و کوچکتر شد. میتسوبیشی با توقف تولید نسل لنسر تنها چهار مدل برای ارائه در بازار ایالات متحده دارد: کراساوورهای اوتلندر و اوتلندر اسپرت، هاچبک میراژ (در کنار سدان میراژ G4) و خودروی الکتریکی کوچک i-MiEV. چیزی که اوضاع را بدتر میکند این است که دو مدل i-MiEV و میراژ از لحاظ ایمنی رتبهی ضعیفی دارند و در میان وسایل نقلیه با حداقل ایمنی قرار میگیرند. هر دو مدل در ردهی خطرناکترین انتخابها برای سالهای 2016 و 2017 قرار میگیرند.
میتسوبیشی حال و روز خوشی ندارد و مشغول تعطیل کردن سایتهای تولیدی خود است
به نظر میرسد یک خط تولید بسیار کوچک بهعنوان نقطهضعفی بزرگ برای این کمپانی کافی نبوده و میتسوبیشی در یک رسوایی بزرگ در رابطه با مصرف سوخت نیز درگیر شده است. اواخر ماه آوریل سال 2016 نیسان که بهعنوان بخش آسیایی تولید خودروهای کوچک توسط میتسوبیشی ساخته شد، اعلام کرد این کمپانی ژاپنی در حال بهبود مصرف سوخت خودروهایش بهصورت رسمی در حین آزمونی با تایرهای بیش از اندازه بادشده و رساندن آن به حداقل میزان مصرف سوخت است. در عرض یک هفته، کمپانی میتسوبیشی پذیرفت که این امر یک تقلب بوده و بیان کرد که از سال 1991 تابهحال این فریبکاری صورت گرفته است. ارزش بازار شرکت میتسوبیشی در حدود 50 درصد افت کرد و تتسورو آیکاوا مدیرعامل میتسوبیشی استعفا داد. رسوایی پیشآمده موجب شد نیسان 34 درصد از سهام شرکت میتسوبیشی موتورز را تحت مالکیت درآورد و این امر مسلماً بهترین خبری بود که میتسوبیشی در دههی اخیر دریافت کرده بود.
شرکت خودروسازی فیات کرایسلر
این کمپانی در سال 2014 و زمانی که فیات گروه خودروسازی کرایسلر را خرید، شکل گرفت و مالک اکثر برندهای اتومبیل ایتالیایی شامل آلفارومئو، لانچیا، مازراتی و آبراث و برندهای آمریکایی دوج، جیپ، کامیونهای رم و موپار است. اگرچه این کمپانی 4.6 میلیون وسیلهی نقلیه به فروش رساند و سود خالصی برابر با 2 میلیارد یورو (حدود 2.1 میلیارد دلار در ماه دسامبر سال 2016) در سال 2015 داشت؛ اما اوضاع به خوبی که این اعداد و ارقام نشان میدهند، پیش نرفت. اگرچه میزان فروش در سال 2016 هنوز در دسترس نیست ولی میتوان گفت شرکت خودروسازی فیات کرایسلر بر اساس آخرین رتبهبندیهای بهدستآمده از خبرگزاری Consumer Report خیلی خوب عمل نکرده است.
برای مثال چهار کمپانی متعلق به شرکت خودروسازی فیات کرایسلر در گزارش خبرگزاری Consumer Report، در لیست 10 تایی بدترین برندهای خودرویی سال 2016 قرار گرفتهاند. آنچه موضوع را کمی بغرنجتر میکند، این است که این چهار برند در میان ردیفهای اول تا ششم لیست بدترینها قرار دارند. دوج با قابلیت اطمینان پایینتر از میزان متوسط پیشبینی شده و اینکه تعداد تنها 17 درصد از مدلهایش توسط خریداران توصیه میشوند، مقام ششم را به خود اختصاص داده است. کرایسلر برند امریکایی اصلی گروه خودروسازی فیات کرایسلر در لیست بدترین برندهای خودرویی بدون ارائهی مدلی که حرفی برای گفتن داشته باشد و قابلیت اطمینانی پایینتر از حد متوسط، عنوان پنجم را به خود اختصاص داد. کمپانیهای جیپ و فیات نیز حال و روز مشابهی دارند؛ اما بهدلیل امتیازشان در آزمون جادهی ناهموار در مقامی بالاتر و بهترتیب در رتبههای دوم و اول قرار میگیرند.
اما هنوز کمی از ماجرا باقی مانده است. چهار خودروی فیات کرایسلر در لیست منتشرشده توسط خبرگزاری Consumer Report تحت عنوان «7 برند خودرویی که مالکان آنها از خریدشان پشیمان هستند» قرار دارند. اولین خودرو این لیست جیپ مدل Compass است که در تعریف خصوصیات آن داشتن عملکردی معمولی، فضای داخلی محدود و کوچک، صندلیهای باریک در بخش جلو و دید عقب دشوار عنوان شده است. خودروی بعدی دوج دارت (Dart) است که برای شتاب کند، مشکلات مکانیکی و صدای نالهای که در زمان روشن کردن دکمهی A/C از پیشرانه به گوش میرسد و گویی خودرو در حال مرگ است، نکوهش شده است. خودرو کرایسلر 200 که قرار بود این شرکت را وارد عرصهی جدید کند، به علت هندلینگ بد، سواری ناآرام، پیشرانهی چهار سیلندر ناکارآمد و ورود بیش از حد سروصدای جاده در فضای داخل خودرو نیز در این لیست قرار گرفت. در پایان خودرو دوج مدل Grand Caravan در حال حاضر به علت تجهیز به جعبهدندهای که بهسختی تعویض دنده با آن صورت میگیرد، صندلیهای فاقد راحتی مناسب در ردیف دوم و طراحی کل فضای داخلی بهظاهر کمارزش، تبدیل به یک انتخاب تأسفبرانگیز شده است.
خودروهای مفهومی بد
سال 2016 معرفی تعداد قابل توجهی از خودروهای مفهومی را با خود به همراه داشت و درحالیکه برخی از آنها از نظر طراحی و فناوری بینظیر بودند، برخی دیگر تنها نسخههایی خیالی از همتایان تولیدی خود به شمار میرفتند.
میتسوبیشی ASX GEOSEEK
یک مثال از خودروهای مفهومی ناموفق را میتوان خودروی میتسوبیشی ASX Geoseek دانست که در نمایشگاه خودروی ژنو رونمایی شد. خودرو مفهومی Geoseek بر پایهی میتسوبیشی ASX، که به طریقی میتوان آن را مدل اروپایی اوتلندر خطاب کرد، در واقع یک کراساوور آماده با یک طراحی منحصربهفرد خارجی، برخی ادوات داخلی و یک باربند روی سقف است. هنوز منتظر شنیدن خصوصیتی درخور لقب مفهومی هستید؟ خب به همین خاطر است که کمپانی میتسوبیشی در حال تقلا برای بقا در برخی بازارهای جهان است.
فولکسواگن پاسات GT
فولکسواگن پاسات GT در نمایشگاه خودرو لسآنجلس رونمایی شد که تلاشی رقتانگیز بهمنظور دادن جلوهای اسپرت به خودروی قبلی پاسات عرضهشده به سفارش ایالات متحده بود. اگرچه به لطف ظاهر بازبینیشدهاش شامل بخشهای قرمزرنگ در جلوپنجرهی خودرو و نزدیکتر شدن خودرو به سطح جاده، کمی اسپرتتر به نظر میرسد؛ اما این ظاهر تهاجمی با یک پیشرانهی مناسب نشده است. با تمام این اوصاف خودروی مذکور تنها میتواند لقب یک پاسات استاندارد معمولی را از آن خود کند.
سوبارو WRX STI، حکاکی شدهی بد ترکیب
با فرض اینکه این خودرو محصول رسمی کمپانی سوبارو نیست، باز هم پتانسیل قرارگیری در این لیست را دارد؛ به این دلیل که زشتترین خودروی مفهومی است که در این سالها دیدهایم. چرخهای آبیرنگ و تایرهای کوچک موجود و گلگیرهای برآمده یا حتی بدنهی از جنس کروم آن نتوانستهاند جذابیتی ایجاد کند و حکاکی دارای جزئیات زیاد انجامشده روی WRX STI اصلاً جواب نداده است. مشابه این ظاهر را میتوان در محصولات رولزرویس متعلق به اعضای خانوادههای سلطنتی کشورهای منطقهی خاورمیانه دید؛ اما این سوبارو مسخره به نظر میآید.
معرفی خودروی LESEE متعلق به کمپانی LEECO بدون نمایش آن
خودروی مفهومی LeSee که قرار است با باتری الکتریکی قدرتمند و رانندگی خودرانش به خوبی تسلا مدل S عمل کند، مشکلی ندارد؛ اما این واقعیت که شرکت LeEco نمونهی کاربردی واقعی خودرو را برای رویداد رسمی رونمایی در سانفرانسیسکو ارائه نکرد، باعث شد تبدیل به یکی از برترین کاندیدهای این لیست شود. البته، خودروی مفهومی LeSee بهدلیل استفاده در فیلم «تبدیل شوندگان 5: آخرین شوالیه» حین فیلمبرداری در شهر لندن بود. اما معرفی خودرو در ایالات متحده بدون نمایش آن ناامیدکننده بود.
مرسدس بنز میباخ ویژن 6
خودرو مرسدس بنز میباخ ویژن 6 تماشاییترین خودروی مفهومی میباخ از زمان رونمایی خودروی مرسدس بنز میباخ Exelero تابهحال است که طی برگزاری مراسمی در Pebble Beach Concours d’Elegance در سال 2016 معرفی شد و یکی از بهترین طراحیهایی است که مرسدس بنز اخیرا انجام داده است. حتماً میپرسید دلیل وجود آن در این لیست چیست؟ زمانی که از خودروی مرسدس بنز میباخ ویژن 6 پردهبرداری شد، خودروی کوپهی بهروزی از میباخ دیده شد که بهعنوان خودرویی مفهومی الهامبخش سایرین بود. چند ماه بعد مرسدس بنز از یک میباخ دو درب رونمایی کرد؛ اما بهجای خودرویی کوپه با نمایی تهاجمی که با خودروهای گرانقیمت رولزرویس و بنتلی برابری کند، خودرویی خیالی در ردهی مرسدس بنز کلاس S بهصورت کانورتیبل ارائه شد. بنابراین خودروی ویژن 6 بهعنوان یک خودروی مفهومی بهخودیخود خیلی بد نیست؛ اما در واقع الهامبخش نبودن آن بهعنوان یک خودروی تولیدی بسیار بد است.