خبرگزاری تسنیم: نخستین مناظره انتخاباتی میان «جو بایدن»، نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور این کشور قرار است بامداد چهارشنبه (به وقت تهران) برگزار شود.
این مناظره، چهل و سومین مناظره‌ای است که از زمان آغاز به برگزاری این برنامه‌های تلویزیونی در سال 1960 میان نامزدهای دو حزب اصلی آمریکا برگزار می‌شود.
با آنکه اعضای هیئت حاکمه آمریکا این مناظرهها را یکی از ارکان آزادی بیان در این کشور تبلیغ و ترویج می‌کنند، گروه‌های مستقل از حاکمیت، آنها را یکی از نمونه‌های موارد سرکوب و تحدید آزادی بیان، اما به شکلی ظریف و پنهان می‌دانند. در این گزارش پس از ذکر تاریخچه‌ای از این مناظرهها، سیر حرکت آنها به سمت روندی که در نهایت به حذف صداهای خارج از جریان حاکمیت آمریکا منجر شده را مورد بررسی قرار داده‌ایم.
تاریخچه مناظرهها
مناظره‌های انتخاباتی یکی از بخش‌های تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا است که در هر دوره انتخاباتی میان نامزدهای انتخاباتی برگزار می‌شود. تا قبل از آنکه اختراع رادیو و تلویزیون موجب ایجاد انقلاب در روند تبلیغات انتخاباتی شود، رأی‌دهندگان مجبور بودند اعلامیه‌ها و نوشته‌های هر کاندید را مطالعه کرده و درباره گزینه خود برای رأی‌دهی تصمیم بگیرند. «وندل ویلکی»، نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1940، نخستین نامزد قرن بیستم بود که رقیبش «فرانکلین روزولت»، رئیس‌جمهور وقت آمریکا را به مناظره تلویزیونی دعوت کرد. روزولت این درخواست را رد کرد، اما مناظره میان نامزدها سرانجام در سال 1948 سرانجام به واقعیت تبدیل شد.
با این حال، این مناظره رادیویی در مرحله مقدماتی انتخابات ریاست‌جمهوری و میان دو رقیب حزب جمهوریخواه برگزار می‌شد و هنوز نامزدهای دو حزب دموکرات و جمهوریخواه در آن حضور نداشتند. سال 1956، حزب دموکرات هم در مرحله مقدماتی انتخابات میان «آلادای استیونسن» و «استس کفاور» مناظره‌ای برگزار کرد.
اما نخستین مناظره عمومی میان نامزدهای دو حزب، روز 26 سپتامبر 1960 میان «جان اف کندی»، نامزد حزب دموکرات و «ریچارد نیکسون»، نامزد حزب جمهوریخواه در استودیو شبکه خبری «سی‌بی‌اس» برگزار شد. این مناظره نتیجه زیادی در اثرگذاری روی نگرش مخاطبان داشت و بعد از آن کندی که تا آن روز در نظرسنجی‌ها از نیکسون عقب بود از او پیشی گرفت. در آن سال، سه مناظره دیگر هم میان این دو نامزد برگزار شد.
بعد از این مناظره تا 16 سال بعد مناظره رو در روی دیگری میان نامزدهای حزب دموکرات و جمهوریخواه برگزار نشد. در سال 1976، «جرالد فورد» که دو سال قبل‌تر در پی استعفای ریچارد نیکسون قدرت را به دست گرفته بود قبول کرد در 3 مناظره (یک جلسه درباره سیاست خارجی، یک جلسه درباره سیاست داخلی و یک جلسه درباره موضوعات دیگر) با رقیب دموکراتش، «جیمی کارتر» شرکت کند.
مناظره نیکسون-کندی در سال 1960
در مناظره‌های سال 1976، بر خلاف مناظره نیکسون-کندی که شبکه «سی‌بی‌اس» حامی مالی مناظرهها بود، یک سازمان غیرانتقاعی به نام «اتحادیه زنان رأی‌دهنده» وظیفه حمایت مالی از مناظرهها را به عهده گرفت. «اتحادیه زنان رأی‌دهنده»، سازمانی مستقل از احزاب دموکرات و جمهوریخواه بود و به همین دلیل، در برابر فشارهایی که دو حزب برای برگزاری مباحثات در فضایی ساختگی و نمایشی آغاز کرده بودند مقاومت می‌کرد.
این مقاومت، البته چندان دوام نیاورد، زیرا اتحادیه زنان رأی‌دهنده بعد از سازمان‌دهی مناظره‌های 1980 و 1984، سرانجام در سال 1988 در اعتراض به برخی زد و بندها میان احزاب جمهوریخواه و دموکرات برای خارج کردن روال مناظرهها از حالت واقعی اعلام کرد که از این به بعد متولی برگزاری مناظرهها نیست.
بعد از استعفای «اتحادیه زنان رأی‌دهنده»، برگزاری مناظرهها به سازمانی به نام «کمیسیون مناظره‌های [انتخابات] ریاست‌جمهوری»، با حمایت مالی دو حزب جمهوریخواه و دموکرات سپرده شده که تا به امروز ادامه دارد. در 32 سال گذشته، کمیسیون مناظره‌های انتخاباتی 30 مناظره میان نامزدهای انتخابات برگزار کرده، اما مخاطراتی که اتحادیه زنان به عنوان دلایل خود برای کناره‌گیری از برگزاری مناظرهها اعلام کرده بود سال به سال بیشتر رنگ واقعیت به خود گرفته‌اند.
مناظره‌های «ساختگی»؟
دلیل استعفای اتحادیه زنان چه بود؟ «ناونسی ناومن»، رئیس این سازمان 3 اکتبر 1988 اعلام کرد که دو حزب قبل از برگزاری مناظرهها، به صورت پشت‌پرده بر سر چگونگی برگزاری مناظرهها توافق کرده بودند. به گفته او، نمایندگان دو حزب، خواستار کنترل کامل فضای مناظره از طریق مواردی مانند مشخص کردن موضوعات مناظره از قبل، انتخاب حاضران داخل سالن، انتخاب افراد سئوال‌کننده و مشخص کردن سالن محل مناظره بودند. او با ابراز تأسف از اینکه با ساز و کارهای جدید مردم آمریکا فرصتی واقعی برای قضاوت کردن نامزدهای انتخاباتی خود در یک فضای واقعی و غیرکنترل‌شده نخواهند داشت گفت: «سازمان ما قصد ندارد به ابزاری برای فریب عموم مردم تبدیل شود. باید اطمینان حاصل شود که مناظرهها در خدمت منافع عموم هستند نه در خدمت منافع احزاب.»
یکی دیگر از انتقادات اتحادیه زنان، تلاش‌های دو حزب جمهوریخواه و دموکرات برای جلوگیری از شرکت نامزدهای حزب سوم در مناظرهها بود. این سازمان می‌گفت که اتحادیه زنان بر خلاف احزاب جمهوریخواه و دموکرات نفعی در انتخابات ندارد و به همین جهت حامی حضور نامزدهای مستقل و حزب سوم در مناظرهها بوده، در حالی که دو حزب بزرگ از آغاز به دنبال حذف صدای این جریان سیاسی و جلوگیری از حضور آنها در مناظرهها بوده‌اند.
از انتخابات سال 1988 که «کمیسیون مناظرات انتخاباتی» وظیفه ساماندهی مناظره‌های تلویزیونی را به عهده گرفت، تا به امروز، «راس پرو»، تنها نامزد مستقلی است که سال 1992 اجازه حضور در مناظرهها در کنار نامزدهای دو حزب جمهوریخواه و دموکرات در انتخابات آمریکا را پیدا کرده است. اما خود «راس پترو» 4 سال بعدتر هنگامی که این کمیسیون از حضور دوباره‌اش در مناظرهها در سال 1996 جلوگیری کرد، از این سازمان به دادگاه فدرال شکایت کرد و فرایندی که به سران دو حزب اجازه میدهد معین کنند صدای چه کسانی بایستی به گوش رأی‌دهندگان آمریکایی برسد را «فاسد» و «مغایر با قانون اساسی» توصیف کرد. این کمیسیون اما در سال‌های بعدتر هم بر موضع خود اصرار ورزید.
این کمیسیون، سال 2000 پس از مواجهه با شکایت‌های قضائی متعدد، قانونی وضع کرد که شرکت نامزدهای مستقل در مناظرهها را نه تنها پیچیده‌تر بلکه عملاً غیرممکن می‌کرد. مطابق این قوانین، هر کدام از نامزدهایی که خواستار شرکت در مناظره است بایستی در نظرسنجی‌های ملی که خود این کمیسیون متولی برگزاری آنها است آراء بالاتر از 15 درصد کسب کنند.
این سیاست بارها با اعتراض‌های شدید روبرو شده؛ به عنوان مثال، سال 2004، نامزد حزب مستقل «لیبرترین» و «حزب سبز» هنگام اعتراض به حذف نامزدهای مستقل از مناظره‌های تلویزیونی توسط پلیس دستگیر شدند. اکتبر سال 2012 هم «جیل اشتاین» و معاون او هنگام اعتراض به همین موضوع دستگیر شدند. آنها گفته‌اند که پس از دستگیری به یک انبار منتقل شده و برای 8 ساعت با پلاستیک به صندلی بسته شده‌اند.
سال 2008، یک سازمان غیرانتفاعی فعال در زمینه حقوق شهروندی به نام «مرکز صداقت عمومی» فاش کرد که کمیسیون مناظرات انتخاباتی یک «سازمان مرموز معاف از مالیات» است. این مرکز همچنین با تحلیل منابع مالی کمیسیون مورد نظر افشا کرد که 93 درصد از کمکهای مالی به این سازمان را 6 نفر تأمین می‌کنند. با این حال در این گزارش نام این 6 نفر در فهرستی که در اختیار مرکز صداقت عمومی قرار گرفته بود، لاک گرفته شده بود.
همچنین سال 2012، بعد از آنکه فاش شد کمیسون مناظرات انتخاباتی با باراک اوباما و میت رامنی توافق کرده موضوعات مناظره را در اختیارشان قرار دهد، 17 سازمان از این کمیسیون شکایت کردند.
