تحریریه دنیای سلامت
بوی بد دهان می‌تواند ارتباط فردی و اجتماعی شخص را دچار اختلال کند. می‌دانیم که مصرف برخی غذاها از قبیل سیر و پیاز باعث بد بو شدن دهان می‌شود، زیرا این موادغذایی پس از جذب وارد جریان خون شده و در تمامی بدن جاری می‌گردند؛ در نتیجه به شش‌ها رفته و هنگام بازدم بوی بدی ایجاد می‌کنند. البته این حالت موقتی است و با عدم مصرف این موادغذایی خود به خود از بین می‌رود.
علل شایع بوی بد دهان
بوی بد دهان در بیشتر مواقع به علت ذرات باقیمانده حاصل از موادغذایی در لای دندان‌ها و دهان است. متاسفانه موادغذایی باقیمانده در دهان بستر مناسبی برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کنند که این امر خود باعث بد بو شدن دهان می‌شود. سایر علل به عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، مانند خوب مسواک نزدن، بیماری‌های لثه، مصرف سیگار و سایر مواد دخانی برمی‌گردد.
بوی بد دهان همچنین می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری مهم در ناحیه معده، ریه‌ها، و یا سیستم گردش خون باشد. یکی دیگر از عوامل، خشکی دهان است. در این حالت ترشح بزاق دهان کاهش یافته و در نتیجه دهان خوب تمیز نمی‌شود. بزاق دهان در واقع خود یک دهانشویه طبیعی و دارای ترکیباتی است که سبب کاهش باکتری در ناحیه دهان می‌گردد.
مصرف الکل، مصرف برخی داروها، نفس کشیدن از طریق دهان به جای بینی و یا اختلال در ترشح غدد بزاقی می‌توانند موجب خشکی دهان شوند.
ابتلا به بیماری دیابت می‌تواند سبب بدبو شدن دهان شود. در این حالت بدن برای تامین انرژی به جای سوزاندن گلوکز، مجبور به سوزاندن چربی است و در نتیجه با آزاد شدن کتون (Ketone) نفس فرد بدبو می‌شود. بنابراین برای درمان بیماری خود حتما با یک پزشک متخصص مشورت کنید.
اگر بدن قادر به تجزیه یک ترکیب شیمیایی به نام trimethylamine نباشد، این ماده با بزاق دهان ترکیب شده و دهان بدبو می‌گردد. این ماده همچنین می‌تواند از طریق عرق بدن آزاد شود و در نتیجه بدن هم بد بو شود.افرادی که مبتلا به یبوست هستند نیز ممکن است دهانی بدبو داشته باشند. یبوست دلایل متعددی دارد؛ از جمله نوع رژیم غذایی یا عوامل هورمونی و یا عوارض جانبی حاصل از مصرف برخی داروها.
با درمان یبوست از طریق خوردن موادغذایی فیبردار، و همچنین موادغذایی ملین، می‌توان بوی بد دهان را از بین برد. عفونت‌های سینوسی نیز می‌توانند باعث ایجاد بوی بد دهان شوند که با درمان آن بوی بد دهان از بین می‌رود.اگر شما در حال رژیم گرفتن هستید و از رژیم‌های غذایی کم کربوهیدرات پیروی می‌کنید، ممکن است دهانتان بدبو شود؛ زیرا زمانی که بدن برای تامین انرژی خود شروع به سوزاندن چربی می‌کند، در اثر آن «کتون» آزاد می‌گردد و این امر موجب بدبو شدن دهان می‌شود.
با مصرف میوه‌هایی مانند موز یا سیب که دارای کربوهیدرات می‌باشد، تا حدی می‌توانید این امر را تعدیل نمایید.
راه‌های مقابله با بدبویی دهان
پس از هر وعده غذایی دندان‌های خود را مسواک زده و دهان خود را بشویید تا تمامی ذرات باقیمانده از مواد غذایی از داخل دهان شما پاک شود.هنگامی که دندان‌های خود را مسواک می‌زنید، زبان خود را نیز مسواک کنید، زیرا زبان پوشیده از هزاران پرز و محل مناسبی برای رشد باکتری‌هاست.
برای اطمینان از سلامت دهان و دندان خود هر چند وقت یکبار حتما به دندانپزشک مراجعه نمایید تا هرگونه بیماری لثه، شکستگی دندان یا فساد دندان‌ها برطرف شود؛ زیرا هر یک از این موارد می‌تواند سبب باقی‌ماندن ذرات غذا در میان دندان‌ها و ایجاد بوی بد دهان گردند.برای افزایش ترشح بزاق دهان و جلوگیری از خشک شدن آن، آدامس بجوید (بهتر است از آدامس‌ها و یا آب‌نبات‌های بدون شکر استفاده کنید).
اگر دهان شما خشک است، آب زیاد بنوشید. سعی کنید آب را به مدت 20 ثانیه داخل دهان خود بچرخانید تا اگر ذرات مواد غذایی در لابه‌لای دندان‌ها قرار گرفته است، جدا شود.از مصرف دهان‌شویه‌های حاوی الکل خودداری کنید، زیرا وضعیت را بدتر می‌کنند. آنها به طور موقت بوی بد دهان را از بین می‌برند، اما سبب خشکی دهان نیز می‌شوند که محیط را برای رشد و نمو باکتری‌ها فراهم می‌کند.مصرف سبزیجات خام مانند هویج و کرفس نیز می‌تواند از تشکیل جرم دندان جلوگیری کند.
اگر قصد دارید به یک مهمانی و یا جلسه مهم بروید از خوردن مواد غذایی که سبب بدبو شدن دهان می‌شوند، مانند سیر و پیاز، اجتناب کنید.از مصرف موادغذایی کافئین‌دار خودداری کنید؛ زیرا سبب خشکی دهان می‌شوند.سیگار نکشید، زیرا نیکوتین موجود در سیگار بر روی زبان و دندان‌ها اثر منفی گذاشته و همچنین سبب خشکی دهان و کاهش ترشح غدد بزاقی و در نهایت بدبو شدن دهان می‌گردد.
کلروفیل یک ماده طبیعی برای خوشبو کردن دهان و نفس می‌باشد که در سبزیجات دارای برگ‌های سبز مانند جعفری وجود دارد. می‌توانید با جویدن چند برگ جعفری دهان خود را خوشبو کنید.چند قطره عصاره نعنا و یا روغن درخت چای می‌تواند باعث خوشبو شدن دهان شود.
هر چند وقت یکبار دندان‌های خود را با جوش شیرین مسواک بزنید تا دهانی خوشبو داشته باشید.ترکیبی از 50 درصد هیدروژن پراکسید و50 درصد آب می‌تواند به عنوان یک محلول دهانشویه مورد استفاده قرار گیرد. این ترکیب بسیاری از باکتری‌های دهان را که موجب ایجاد بوی بد دهان می‌شوند، از بین می‌برد.
