فرادید؛ گاهی سیستم ایمنی بدن ما به برخی مواد (معمولاً بی ضرر) واکنش نشان میدهد و مانند مزاحمانی خطرناک با آنان برخورد میکند. به این واکنش حساسیت (آلرژی) میگویند.
محققان آکادمی آلرژی، آسم و ایمونولوژی آمریکا (AAAAI)، میگویند که سیستم ایمنی بدن ما در واکنش به مواد حساسیت زا، مادهای شیمیایی به نام هیستامین را آزاد میکند. با آزاد شدن هیستامین علائم حساسیت در بدن آشکار میشوند. تحریک بینی و چشم از جمله علائم حساسیت است، گاهی حساسیت در مبتلایان آسم سبب حملهی آسم میشود، این مورد خطرناک است و با عنوان آسم آلرژیک شناخته میشود.
خبر خوب این است که برای مقابله با حساسیتهای فصلی چندین روش وجود دارد. برخی از توصیهها برای همهی انواع حساسیت کاربرد دارد. برخی از آنها نیز مختص انواع خاصی از حساسیت است. در هر صورت، نکاتی که در ادامه به آن اشاره میکنیم، شیوهی مناسبی برای کنترل حساسیت فصلی است.
آلرژن نوعی آنتی ژن است که سبب واکنش غیرطبیعی و شدید سیستم ایمنی بدن میشود. یکی از متخصصان حساسیت بخش ایمونولوژی و حساسیت کلینیک بالینی کلیولند میگوید: یکی از اصلیترین عوامل حساسیت پاییزی گیاهانی هستند که در این فصل مقدار زیادی گرده تولید میکنند.
کپک نیز عامل مهم دیگر است، زیرا در فصل پاییز برگهای درختان کپک میزنند. هنگامی که برگها را جمع میکنید یا از روی آنها میپرید و …، هاگ کپکها در هوا پخش میشود و علائم حساسیت را ایجاد میکند.
عامل بعدی مایت (هیره) گرد و غبار است؛ موجودات نامطبوع کوچکی که دوست دارند روی همه چیز خانهی شما زندگی کنند. این موجودات میکروسکوپی از پوستههای مردهی پوست تغذیه میکنند. یک متخصص حساسیت گوش و حلق و بینی میگوید: مایتها در تمام طول سال ممکن است سبب تحریک شما شوند، اما از آنجا که با سرد شدن هوا زمان بیشتری را در خانه میگذرانید، بیشتر در معرض آنها هستید.
علاوه بر این، در هوای خشک زمستان، بیشتر افراد با دستگاه بخور میزان رطوبت هوای خانهی خود را افزایش میدهند. مایتهای گرد و غبار در محیطهای گرم و مرطوب بیشتر رشد میکنند.
بسیاری از افراد ممکن است در فصل پاییز علائمی داشته باشند که به حساسیت فصلی مربوط نمیشود. مثلاً غلظت زیاد هاگ قارچ، ممکن است محرک باشد، حتی اگر به آن حساسیت نداشته باشید.
پزشکان میگویند نشانهی اصلی حساسیت به یک چیز، احساس خارش چشم، بینی و حتی پوست است. زیرا همانطور که خواندید، بدن هنگام مواجهه با آلرژن، هیستامین آزاد میکند و با آزادسازی هیستامین احساس خارش خواهید داشت. با وجود این، نمیتوانید به طور قطعی بگویید که حساسیت دارید، مگر اینکه آزمایش حساسیت انجام دهید. روشهای مختلفی برای انجام این کار وجود دارد، مانند آزمایش خون و «تست پوستی پریک» که در آن مقادیر کمی از آلرژنهای شایع را درست در زیر پوست شما قرار میدهند تا ببینند بدنتان به آن واکنش میدهد یا خیر.
شاید فکر کنید بیهوده است که برای تأیید چیزی که از آن آگاهید، به متخصص حساسیت مراجعه کنید، اما اگر بتوانید این کار را انجام دهید، بهتر است. زیرا شناخت عامل حساسیت زا، به شما کمک میکند، آن را کنترل کنید.
عادات غذایی مناسب برای درمان حساسیت فصلی
مسلماً پزشک برای رفع مشکل حاد شما استفاده از دارو را پیشنهاد میکند، ولی میتوانید بعد از آنکه کمی از شرایط اضطراری خارج شدید، توجه بیشتری به تغذیه خود داشته باشید. یکی از روشهای درمان حساسیت فصلی مصرف مواد خوراکی و میوههایی است که برای کاهش حساسیت فصلی اثرگذار هستند. یک رژیم غذایی سالم علائم حساسیتی را کمتر میکند.
بیشتر امگا 3 بخورید
امگا 3 یک اسید چرب است و در مواد غذایی مانند ماهی، تخم مرغ، گردو، روغن آفتابگردان، تخم کدو، تخم کتان، کنجد و فندق وجود دارد. امگا 3 به اندازهای مفید است که مصرف آن در هر سنی پیشنهاد میشود و از آنجایی که دارای خصوصیات ضدالتهابی نیز هست، برای افراد دارای آلرژی فصلی باید به طور جدیتری مصرف شود. میتوانید قرص روغن ماهی را هم بهصورت آزاد ولی به میزان مشخص مصرف کنید.
از محصولات پروبیوتیک استفاده کنید
ماست و برخی دیگر از مواد خوراکی دارای باکتری پروبیوتیک هستند که موجب حفاظت از میکروبیوم روده میشود. این ماده ضد التهاب است و میتواند برای درمان حساسیت فصلی تأثیر مثبتی داشته باشد.
از خوردن میوههای آلرژیزا اجتناب کنید
مصرف برخی میوه و مواد غذایی میتواند آلرژیزا بوده و علائم حساسیتی را تشدید کند. مصرف این خوراکیها موجب خارش گلو و علائمی مانند عطسه و آبریزش بینی میشود. حساسیت به مواد خوراکی به این دلیل حاصل میشود که پروتئین موجود در آنها مشابه پروتئین موجود در دانه گرده است. افراد حساس به گرده افشانی گیاهان، ممکن است به خوراکیهایی مانند هویج، مغز آجیل، کرفس و هلو هم علائم نشان بدهند. کسانی که به سبزه و چمن حساسیت نشان میدهند، بعد از مصرف گوجه فرنگی، خربزه و طالبی، پرتقال و موز دچار علائم آلرژی میشوند.
بیشتر میوه و سبزیجات مصرف کنید
به غیر از موارد بروز حساسیت به مواد خوراکی که در نکته قبل اشاره شد، خوردن میوه و سبزی یکی از روشهای درمان حساسیت فصلی به شمار میرود و آن هم به دلیل آنتی اکسیدان و ویتامین سی موجود در آنها است. ویتامین سی در واقع یک آنتی هیستامین طبیعی است که به بدن در مبارزه با آلرژنها کمک میکند و از بروز علائم بیماری و حساسیت فصلی دور میدارد.
عسل بخورید
عسلی برای بدن مفید است که کاملاً طبیعی باشد. در همین عسل طبیعی هم به دلیل حضور زنبور در فرآیند آمادهسازی، میزان کمی گرده درون آن وجود دارد که تا حدی موجب مقاومت بیشتر بدن به دانه گرده میشود. البته گردهای که در عسل طبیعی دیده میشود، از گل حاصل شده و با انواع دانههای گرده موجود در درختان و سبزهزار که بیشتر افراد به آنها حساسیت نشان میدهد، متفاوت است. برای مصرف بیشتر عسل مطمئن شوید که به همان دز پایین از گرده هم حساسیت نشان نمیدهید.