درباره خمیر و نخ دندان (۱)

دکتر احسان قدسی؛ جراح؛ دندانپزشک

با اینکه تنوع محصولات بهداشتی، آرایش بسیار زیاد است، ولی گاه محصولات بظاهر جدید، همان محصولات قدیمی هستند که با بسته‌بندی جدید به بازار عرضه شده‌اند و فقط با توجه به ترکیبات درون آنها و تجربه شخصی در مورد عملکرد محصول می‌توان متوجه این مساله شد ولی به راستی چند نفر از ما به ترکیبات درون مواد بهداشتی آرایشی دقت می‌کنیم؟

اگر واقعاً زحمت کسب اطلاعات را به جان بخرید، دستورالعمل‌های زیادی برای معرفی محصول تازه و تأثیر‌گذاری آن وجود دارد و در میان تمامی محصولات آرایشی و بهداشتی، کسب اطلاعات در مورد محصولات شخصی که به صورت روزانه استفاده می‌شود، اهمیت بیشتری دارد؛ مثل خمیردندان که هر روز چندین بار با دندان های شما در تماس است. مواد تشکیل دهنده بسیاری از خمیردندان‌های موجود در بازار عبارتند از:

فلوراید

فلوراید مهم ترین ماده تشکیل دهنده بسیاری از محصولات تجاری است. این ماده روی مینای دندان‌ها رسوب کرده و به شکل یک سپر در برابر اسیدهای سنتز شده باکتری‌های دهان و آنهایی که در مواد غذایی و نوشابه‌های گازدار موجود هستند. از دندان‌ها محافظت می‌کنند.

فلوراید موجود در خمیردندان‌ها اغلب به صورت فلوراید سدیم، فلوراید قلع و مونو فلوراید فسفات سدیم است. اغلب دندانپزشکان توصیه می‌کنند که از خمیر دندان‌های حاوی فلوراید بالا استفاده کنید تا از سرطان و خشکی دهان پیشگیری شود.

مواد ساینده

قدرت تمیز کردن خمیر دندان‌ها به دلیل حضور مواد ساینده‌ای همچون آلومینا، سیلیس، کربنات کلسیم و فسفات کلسیم است. این مواد ضمن از بین بردن پلاک‌های دهان، موجب سفید شدن دندان‌ها و پرداخت مینای آنها می‌شوند؛ ولی توجه داشته باشید که اگر خمیردندان حاوی مقادیر زیادی مواد ساینده باشد، به مینای دندان‌ها آسیب می‌رساند و حساسیت دندان‌ها می‌شود. بنابراین خمیردندانی بخرید که حاوی مقادیر کمی مواد ساینده باشد.

مواد شوینده

کف کنندگی خمیردندان‌ها به دلیل حضور مواد شوینده است. اغلب از SLS یا همان سدیم لودیل سولفات می‌شود که متأسفانه در افراد مستعد، موجب زخم دهان می‌گردد.

قوام دهنده‌ها

برخی از مواد شوینده مانند SLS، طعم بدی دارند. به منظور از بین بردن این طعم از طعم دهنده‌های مصنوعی استفاده می‌شود که رایج‌ترین آنها ساخارین است.

مرطوب کننده‌ها

به منظور محافظت از خمیردندان و پیشگیری از خشکی خمیر دندان‌ها، در تهیه آنها از مرطوب کننده‌هایی همچون آب، گلیسیرین و یا سوربیتول استفاده می‌شود. زایلیتول نیز عنصر غیر معمولی است که علاوه بر خاصیت مرطوب کنندگی، از ایجاد پوسیدگی و تشکیل پلاک دندان‌ها جلوگیری می‌کند.

شیرین کننده

شیرین کننده‌هایی همچون ساخارین موجب خوش‌طعم و خوشمزه شدن خمیردندان‌ها می‌شوند. بسیاری از این نوع شیرین کننده‌های مصنوعی در طبیعت وجود دارند، ولی متأسفانه تأثیر آنها بر پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها ناچیز است.

نگهدارنده‌ها

برای جلوگیری از رشد میکرو ارگانیسم‌ها در خمیر دندان‌ها به آنها نگهدارنده‌هایی همچون متیل‌پارابن، سدیم بنزوات و پارابن‌‌ها و اتیل‌ها اضافه می‌شود.

مواد رنگی

برای خوشرنگ کردن خمیردندان‌ها اغلب به آنها رنگ‌های مصنوعی اضافه می‌کنند. رنگ سفید خمیردندان‌ها به دلیل وجود دی‌اکسید تینانیوم است، ولی به‌طور معمول خمیردندان‌ها در رنگ‌های قرمز، سبز، آبی یافت می‌شوند.

انتخاب خمیر‌دندان مناسب

اغلب ما براساس نام خمیردندان‌ها و یا ظاهر و بسته‌بندی آنها، خمیردندان مورد نظر خود را انتخاب می‌کنیم. گاه نیز خمیردندان عادت می‌شود و از کودکی یک نوع خمیردندان خاص را بدون هیچ دلیلی استفاده می‌کنیم؛ در حالی‌که هر یک از خمیردندان‌ها، خاصیت خاص خود را دارند، مثلاً خمیردندان‌هایی که حاوی نیترات پتاسیم هستند، برای مبارزه با حساسیت دندان‌ها و خمیردندان‌های حاوی سیترات روی برای مبارزه با التهابات لثه بهترین انتخابند.

دندانپزشک‌تان می‌‌تواند براساس نیازهای شخصی بیمار، در انتخاب محصول مورد نظر او را راهنمایی کند تا دندان‌های سالمی داشته باشد. از زمان‌های باستان، سلامت دندان‌ها یکی از عوامل مهم در سلامت عمومی بدن انسان‌ها در نظر گرفته می‌شد. دندان‌های سالم و تمیز نمایانگر شخصیت و توجه افراد به نظافت است و لبخند زیبایی افراد بیشترین تأثیر را بر دیگران دارد.

دندان‌ها نقش مهمی در سلامتی انسان دارند و مشکلات آنها، خطر ابتلا به برخی از بیماری‌ها را افزایش می‌دهد. سلامت دهان و بدن دو روی یک سکه هستند؛ زیرا عملاً غذایی که می‌‌خوریم، از دهان ما به سمت روده‌‌ها فرستاده می‌شود. بنابراین سلامت دندان‌ها و لثه‌ها قطعاً بر سلامت کلی بدن تأثیرگذار است...

برای خواندن بخش دوم- درباره خمیر و نخ دندان- اینجا کلیک کنید.