دکتر سید ضیاءالدین مظهری؛ متخصص تغذیه و رژیمدرمانی از دانشگاه آلمان
عوامل تضعیفکننده سیستم ایمنی که اثر منفی دارند
سوء تغذیه: بیشخوری و بدخوری، دریافت انرژی مازاد بر نیاز
غذاهای سرشار از چربی و اسیدهای چرب اشباعشده و تغییر فرم داده به صورت ترانس
عوامل تقویتکننده سیستم ایمنی که اثر مثبت اثبات شدهای دارند
ضدزنگها و آنتیاکسیدانها ویتامینها و مواد معدنی کم مقدار سبزیجات و میوهجات به صورت متنوع و مختلف کاهش اصولی اضافه وزن و چاقیها غذاهای کم چرب و حاوی اسیدهای چرب اشباع نشده غذاهای حاوی فیبرهای محلول و نامحلول
موادمغذی تقویتکننده موجود در گروههای غذایی مصرفی
ویتامینها
گرچه تامین کلیه ویتامینهای محلول در آب و چربی در حد نیاز و متناسب با سن، جنس، فعالیتهای جسمی و فکری و حالات فیزیولوژیکی همواره لازم است، ولی تعدادی از این ریزمغذیها در قبال اثرگذاری مثبت و تقویت نیروی دفاعی نقش کلیدیتری دارند و این در مورد مواد معدنی و ترکیبات شیمیایی ثانویه موجود در سبزیجات و میوهجات که در زیر نام برده شدهاند، نیز صدق میکند.
از گروه ویتامینها (بتاکاروتن، ویتامینهای A، E، C و اسیدفولیک) ریزمغذیهای کم مقدار (روی، سلنیوم، مس، منگنز) مواد شیمیایی ثانویه موجود در گیاهان (استروژنهای گیاهی، بتاکاروتن، کاروتنوئیدها، فلاوونها، فلاونوئیدها و پلیفنولها)
منابع غذایی
موادشیمیایی ثانویه موجود در گیاهان از قبیل: پلیفنولها، فلاوونوئیدها، فلاوونها، آنتیاکسیدانها، کاتشین (catechine) و تانن
چای سبز و سیاه، دمکردههای گیاهی شفابخش، کاکائو، قهوه، آب انگور قرمز، روغن زیتون، میوهجات و سبزیجات مختلف
منابع غنی آنتیسیانینها مانند: توتسیاه، انگورهای سیاه و کلم قرمز
منابع غذایی حاوی پیشسازهای ویتامین A (بتاکاروتن): زردآلو، انبه، خربزه و طالبی، خرمالو، کدوحلوایی، هویج، گوجهفرنگی، کلم سبز، اسفناج، خرفه، آندیو
ویتامین C: توتفرنگی، کیوی، لیمو، پرتقال، گریپفروت، گیلاس، خربزه درختی، کلم بروکلی، فلفل دلمهای، کلم غنچه، کلم قمری، اسفناج و سیبزمینی
ویتامین E: روغن جوانه گندم، جوانه گندم، روغن زیتون، مغزهای روغنی، روغنهای مایع، تخمه آفتابگردان، بادام و فندق
ریزمغذیهای کم مقدار
روی: جوانه گندم، جوی دوسر پرک شده، مغز تخمه کدو، گوشتها، نخود، دانههای روغنی و آجیلآلات
سلنیوم: دانههای غلات پرک شده، گندم، کنجد، ماهیهای دریایی، میوههای دریایی، صدف، میگو، نارگیل، مارچوبه، کلم قمری و جعفری
موادغذایی دوستدار و تقویتکننده سیستم دفاعی و ایمنی بدن
ماست کم چربی و فرآوردههای حاوی پروبیوتیک: مصرف ماست به طور مرتب، تولید بیشتر گامااینترفرون را تحریک نموده و بدین ترتیب فعالیت سلولهای بیگانهخوار بدن را افزایش میدهد. باکتریهای اسیدوفیلوس موجود در ماست مانع بروز سرطان روده میشوند. به طور کلی، ماست یک ماده تقویتکننده سیستم دفاعی بدن است که به سالمسازی و پاکسازی آلودگیهای ایجاد شده کمک میکند.
میوه و سبزیجات
با ترکیبات متنوع اعم از ویتامینها و مواد معدنی و پیشسازهای ویتامینها و موادشیمیایی گیاهی ثانویه بیشمار، دوست بیهمتای سیستم ایمنی و تثبیت و تقویتکننده سلامتی جسم و جان میباشند؛ مثلا برای جلوگیری از سرماخوردگی و زکام در فصل زمستان مصرف نمودن زنجبیل، سیر، ترب، فلفل دلمهای (سبز، زرد و قرمز) و فلفلهای قرمز تند در قالب سوپ و آش تهیه شده با جوجه بدون پوست سیستم دفاعی بدن را تقویت میکند.
روغنهای امگا-3 و منابع غذایی حاوی آن
مصرف انواع ماهیهای چرب، روغن ماهی به صورت مایع، کپسولهای حاوی امگا-3 تا 3 گرم در روز، روغن سویای خالص، روغنهای گردو، کنجد و تخم کتان، خود گردو، کنجد و تخم کتان که حاوی مقدار قابل توجهی امگا-3 میباشند، جهت تقویت نیروی دفاعی در فصول سرد در برنامه غذایی روزانه و هفتگی ضروری است.
آب و مایعات
نوشیدن آب حتی بدون احساس تشنگی و میل کردن چای سبز و سیاه بدون افزودن قند و شکر با دانههای مویز و خرمای زرد و حتی آب گرم با آب لیموی تازه برای غلبه سریع بر سرماخوردگی و زکام تاثیر بسیار دارد.
جهت تسکین سینه درد و گلودردهای ساده استفاده از روشهای زیر مفید است:
چای شیرین بیان در صورت نداشتن فشارخون
آب پیاز و عسل (که از شش عدد پیاز خردشده در 2 لیتر آب و یک فنجان عسل پخته و سپس صاف گردیده تهیه شده) هر چند ساعت یک بار به صورت گرم میل شود.
آب آناناس تازه که با کمی جوزهندی، زنجبیل، رزماری و نعناع مخلوط شده باشد، درد گلو و حنجره را تسکین میدهد.
مصرف موادغذایی غنی از ماده معدنی روی که در سطور گذشته به قسمتی از منابع آن اشاره گردید، عاملی برای تقویتکننده گلبولهای سفید و ترشح بیشتر آنتیبادی توسط سلولهای T محسوب میگردد.
مواد غذایی تضعیفکننده سیستم ایمنی
استفاده زیاد از چربیها، به خصوص روغنهای حاوی اسیدهای چرب امگا-6، مثل روغن ذرت و آفتابگردان، گوشتهای قرمز به ویژه سرخ شده، گوشتهای فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس و فستفودهای تهیه شده از آنها و تهیه و طبخ یا سرخ نمودن مواد در روغنهای سوخته و مدام در حال جوش، ماستها و لبنیات خامهای
اسراف در نوشیدن انواع نوشابهها به جای آب، چای و دوغ و گرایش به خوردن مداوم شیرینی و شکلات یا قهوههای بسیار غلیظ، جایگزین نمودن مواد غذایی آماده و کنسرو شده و یا صرف غذا در کافهها و رستورانها به جای غذاهای تازه تهیه شده در منزل. گرسنگی و برحسب عادت ریزهخواری و ناخنک زدن به مواد خوردنی و آشامیدنی. اسراف در مصرف آجیلآلات رنگ شده و طعم داده شده و چه بسا کهنه و کپک زده، مصرف مداوم و بدون رعایت اعتدال کله، پاچه، زبان، مغز و غیره.